Στα πλαίσια του Reflect Festival που διεξήχθη στη Λεμεσό το τριήμερο 14-16 Οκτωβρίου βρέθηκε στην Κύπρο ο Σουηδός Douglas Stark, COO και συνιδρυτής της εταιρείας τεχνολογίας VOI, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας μέσω της παροχής ηλεκτροκίνητων σκούτερ ενοικίασης. Θέμα της ομιλίας που παραχώρησε ήταν η ιδέα των πόλεων των 15 λεπτών.
“Οι πόλεις είναι για να τις ζούμε”
Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα του Douglas Stark κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, κάτι που υπενθύμισε αρκετές φορές παρουσιάζοντας διαφορετικά παραδείγματα από όλη την Ευρώπη για το πώς ο δημόσιος χώρος αξιοποιείται αλλά και πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με τρόπο που να αποφέρει περισσότερα οφέλη στον πολίτη. Με τρόπο που να επιτρέπει στον καθένα να ζει και να εργάζεται εντός μιας πόλης, να κοινωνικοποιείται με τα υπόλοιπα μέλη της, να προμηθεύεται τα βασικά αγαθά που χρειάζεται (φαγητό, ρουχισμό, φαρμακευτικά σκευάσματα κλπ.), να μορφώνεται, και να επιμορφώνεται και να ψυχαγωγείται από τα σχολεία, τους χώρους πολιτισμούς και τα πάρκα που βρίσκονται εντός αυτής.
Και όλα αυτά εντός μιας ακτίνας που μπορεί να καλυφθεί με τα πόδια ή ένα ποδήλατο σε διάρκεια 15 λεπτών. Ας φανταστούμε ένα δίκτυο εντός της Λεμεσού για παράδειγμα, που να μπορεί να συνδέσει κομβικά σημεία της και να καλύψει τις καθημερινές μας ανάγκες, χωρίς να χρειαστεί να μετακινούμαστε για περισσότερο από 15 λεπτά!
Αυτή ήταν και η βασική ιδέα του ανθρώπου που οραματίστηκε τις πόλεις των 15 λεπτών, του Γαλλο-Κολομβιανού επιστήμονα Carlos Moreno. Αυτό φυσικά απαιτεί λιγότερο αυτοκίνητο εντός των πόλεων, και ενθάρρυνση της χρήσης εναλλακτικών τρόπων διακίνησης, ειδικά αυτών που επιτρέπουν τον διαμοιρασμό της χρήσης τους (Shared Mobility), κάτι που παρατηρείται ήδη στην Κύπρο με την ενοικίαση ποδηλάτων, σκούτερ ή ηλεκτροκίνητων μοτοσυκλετών για την πραγματοποίηση των καθημερινών μετακινήσεων των πολιτών.
Με αυτό τον τρόπο μπορεί να αφιερωθεί περισσότερος δημόσιος χώρος στον άνθρωπο αντί στο αυτοκίνητο εντός των πόλεων. Ενδεικτικά, δείτε πιο κάτω ένα παράδειγμα που παρουσίασε ο Douglas Stark για το πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί μια κεντρική οδός στην Στοκχόλμη, εάν αυτή δεν ήταν σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένη στο αυτοκίνητο.


Τι απαιτείται για να έχουμε πόλεις των 15 λεπτών;
Ο Douglas Stark παρουσίασε επίσης και τους 4 βασικούς πυλώνες της ιδέας των πόλεων των 15 λεπτών.
[1] Εγγύτητα: Οι χώροι που απαιτούνται για να καλύπτονται οι καθημερινές ανάγκες των πολιτών πρέπει να βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους
[2] Ποικιλία χρήσεων: Πρέπει να υπάρχει ένα ευρύ φάσμα χρήσεων των χώρων που θα διασυνδέονται εντός της πόλης
[3] Πυκνότητα: Οι περιοχές πρέπει να είναι περιορισμένες και όχι εξαπλωμένες, για να μπορεί να επιτευχθεί πυκνότητα που να εμπεριέχει επαρκή μάζα πολιτών και χρήσεων
[4] Να είναι προσβάσιμη σε όλους: Η ιδέα της πόλης των 15 λεπτών πρέπει να εφαρμόζεται σε ολόκληρη την πόλη, να διασυνδέει όλες τις γειτονιές της και να μπορεί να επωφελεί όλους τους πολίτες της πόλης.
Κυριάκος Κωνσταντά