Με στόχο την ουσιαστική συμβολή στο διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη σκιαγράφηση των προοπτικών που διανοίγονται για τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στη Λεμεσό Ανοιχτή Συζήτηση με θέμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση – οι αποφάσεις που θα καθορίσουν το μέλλον της».
Τη εκδήλωση, διοργάνωσε η Ανεξάρτητη Πρωτοβουλία «Για τη Λεμεσό», με κύριους ομιλητές τον Υπουργό Εσωτερικών Νίκο Νουρή, τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών Άριστο Δαμιανού, τους βουλευτές-μέλη της Επιτροπης, Νίκο Σύκα και Πανίκο Λεωνίδου, τον Πρόεδρο της Ένωσης Δήμων Ανδρέα Βύρα και τον Πρόεδρο της Ένωσης Κοινοτήτων Ανδρέα Κιτρομηλίδη.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν και έκαναν παρεμβάσεις δήμαρχοι, κοινοτάρχες και άλλοι αξιωματούχοι της Τοπικής Αυτοδιοίκηση, εκπρόσωποι εμπλεκόμενων οργανισμών αλλά και απλοί πολίτες.
Εισαγωγική τοποθέτηση εκ μέρους της Πρωτοβουλίας «Για τη Λεμεσό», έγινε από τον αρχιτέκτονας Γιάννης Αρμεύτης ο οποίος εξέφρασε την πεποίθηση ότι το κλειδί για μια επιτυχημένη μεταρρύθμιση βρίσκεται στον σωστό σχεδιασμό, την μεταφορά των αναγκαίων οικονομικών πόρων, στην οργάνωση και την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, ώστε οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να έχουν διοικητική αυτοτέλεια και οικονομική αυτονομία.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως τόνισε ο κ. Αρμεύτης, πρέπει να μπορεί να είναι ωφέλιμη μόνο εάν είναι πραγματική αυτοδιοίκηση, υποδεικνύοντας ότι «για να επιτευχθεί αυτό, οι επαρχιακές διοικήσεις και το κεντρικό κράτος θα πρέπει να εκχωρήσουν αρμοδιότητες».
Οι υπό διαμόρφωση δήμοι, όπως υπέδειξε, δεν πρέπει να λειτουργούν μόνο ως προέκταση της κεντρικής διοίκησης, αλλά να αποτελούν οι ίδιοι κέντρα λήψης και υλοποίησης αποφάσεων, επί ουσιαστικών θεμάτων. «Να έχουν δηλαδή ουσιαστικότερο ρόλο και λόγο».
Στην ομιλία του ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, εκφράζοντας συγκρατημένη αισιοδοξία για το αν η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα ολοκληρωθεί εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί, παρουσίασε το χρονικό των διεργασιών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα και τα ευρήματα των μελετών που έγιναν την τελευταία δεκαετία για την προώθηση της μεταρρύθμισης.
Όλες οι μελέτες, όπως επισήμανε ο Υπουργός, κατέδειξαν ότι έχουμε υπεράριθμες οντότητες Τοπικής Αυτοδιοίκησης και υπάρχουν προβλήματα διαχείρισης προϋπολογισμών, ζητήματα στελέχωσης και περιορισμένο εύρος αρμοδιοτήτων, αλλά και προβλήτα κοινωνικών ανισοτήτων.
Τόνισε ότι με τη μεταρρύθμιση, οι νέες οντότητες Τοπικής Αυτοδιοίκησης που θα προκύψουν θα έχουν ουσιαστικές εξουσίες, οικονομική αυτονομία, διοικητική αυτοτέλεια και βιωσιμότητα, θα καταστούν πιο δυνατές τοπικές «κυβερνήσεις», με λιγότερη εξάρτηση από το κεντρικό κράτος, και θα μπορούν να παράγουν έργο και να κρίνονται γι’ αυτό.
Σε ότι αφορά τις συνενώσεις, ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι δεν είναι αυτοσκοπός αλλά αναγκαία προϋπόθεση, σημειώνοντας ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ισχυρών και σε βάθος χρόνου οικονομικά βιώσιμων δήμων και κοινοτήτων.
Η διοικητική αυτοτέλεια, με βάση τις πρόνοιες του σχετικού νομοσχεδίου, όπως υπέδειξε, προσφέρει μια σειρά από πάρα πολλές αρμοδιότητες αλλά και την οικονομική δυνατότητα να εφαρμοστούν αυτές οι νέες αρμοδιότητες.
Αισιόδοξος ότι στο τέλος της ημέρας, είτε πλειοψηφικά είτε ομόφωνα, η Επιτροπή θα καταλήξει στα εκκρεμούντα ζητήματα και θα οδηγήσει στην Ολομέλεια της Βουλής την Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εμφανίστηκε ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών Άριστος Δαμιανού, σημειώνοντας ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί στις 29 Δεκεμβρίου και σε άλλες 2-3 έκτακτες συνεδρίες μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη για να συζητηθούν τα αιτήματα της Ένωσης Κοινοτήτων και κάποια άλλα θέματα που εκκρεμούν.
Το μήνυμα από τη κοινωνία είναι να παραδώσουμε ένα θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκηση που να είναι λειτουργικό και βιώσιμο, προσιτό στον πολίτη που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες που έχουν τεθεί.
Το πρώτο διακύβευμα που θα πρέπει κερδηθεί, εφόσον ψηφιστούν τα νομοσχέδια, όπως υπέδειξε ο κ. Δαμιανού, είναι αυτοί που θα παραλάβουν τα νομοσχέδια για την μεταβατική περίοδο, να κάνουν ότι είναι δυνατόν για να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των πολιτών.
Βουλή και κυβέρνηση, πρόσθεσε, συμφωνούν ότι θα πρέπει να γίνει μια τελευταία προσπάθεια να έρθουν σε επαφή με κοινότητες που διαφωνούν με τις πρόνοιες των νομοσχεδίων για να τους εξηγήσουν τα οφέλη της μεταρρύθμισης, τονίζοντας ότι το μείζον είναι μια Τοπική Αυτοδιοίκηση η ποια να εξυπηρετεί τον πολίτη και όχι ποιος θα είναι ο αριθμός των νέων οντοτήτων που θα προκύψουν.
Από την πλευρά του ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Σύκας, εξέφρασε την πεποίθηση ότι το σημαντικότερο κομμάτι της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης το οποίο θα δώσει και θα διαμορφώσει τα νέα δεδομένα είναι η δημιουργία των Επαρχιακών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Όπως επισήμανε, «στο πλαίσιο του σχετικού νομοσχεδίου ενώνονται τέσσερις σημαντικές υπηρεσίες σε μια ενιαία δομή και δημιουργείται αυτό που προσδοκούμε για όλες τις υπηρεσίες μας, το One Stop Service», εκφράζοντας την βεβαιότητα ότι ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα ψηφιστεί αφού τύχει περαιτέρω επεξεργασίας, ώστε να καταστεί ακόμη πιο αποτελεσματικό».
Όπως τόνισε, «πρώτιστος στόχος μας είναι να προσφέρουμε οικονομίες κλίμακας καθώς και γρηγορότερη εξυπηρέτηση στους δημότες».
Στην δική του παρέμβαση ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου, ανέφερε ότι η όποια μεταρρύθμιση γίνει, θα πρέπει να υπηρετεί πρώτα και πάνω από όλα, τη δημοκρατική έκφραση και βούληση των πολιτών.
Στο Δημοκρατικό Κόμμα, όπως είπε, «είμαστε υπέρ των μεταρρυθμίσεων αν αυτές είναι λειτουργικές και δημοκρατικές», επισημαίνοντας ότι «οτιδήποτε δεν είναι δημοκρατικό, ακόμη και αν είναι λειτουργικό, για μας δεν μπορεί να θεωρείται μεταρρύθμιση και εξέλιξη».
Ο κ. Λεωνίδου, διατύπωσε στην παρέμβαση του κάποιες επιφυλάξεις και προβληματισμούς που υπάρχουν στο ΔΗΚΟ σε ότι αφορά τις Σχολικές Εφορείεςαλλά και το ζήτημα των δημοψηφισμάτων. Επιφυλάξεις διατύπωσε και σε ότι αφορά τα νέα δεδομένα που θα προκύψουν μέσα από τις πρόνοιες του νομοσχεδίου, για τις κοινότητες και κάλεσε του κοινοτάρχες να προβληματιστούν.
Εκφράζοντας την έντονη πεποίθηση ότι η προωθούμενη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποτελεί την μεγαλύτερη προσπάθεια εκσυγχρονισμού του συστήματος διακυβέρνησης στην Κύπρο από την ίδρυση της Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Κύπρου, Ανδρέας Βύρας, αναφέρθηκε στις διεκδικήσεις της Ένωσης Δήμων κατά τη διάρκεια των διετών εντατικών διαβουλεύσεων, καθώς και στα σημεία συγκλίσεων και αποκλίσεων με το Υπουργείο Εσωτερικών.
Τόνισε ότι η Ένωση Δήμων συνεχίζει και θα συνεχίσει να διεκδικεί βελτιώσεις επί του Νομοσχεδίου, καθώς στόχος, όπως επισήμανε, είναι η δημιουργία ενός συστήματος σύγχρονης και εξευρωπαϊσμένης Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία θα καταστεί πραγματική τοπική δημοκρατία και θα ανταποκρίνεται γρήγορα και αποτελεσματικά στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Ο Πρόεδρος Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, Ανδρέας Κιτρομηλίδης, στην δική του ομιλία, εξέφρασε την έντονη ανησυχία της Ένωσης για δύο ζητήματα που, όπως επισήμανε, παραμένουν ανοιχτά.
Ειδικότερα, αναφέρθηκε στην έντονη αντίδραση που υπάρχει εκ μέρους κάποιων κοινοτήτων στο ενδεχόμενο να συνενωθούν με Δήμους, καθώς και στη διαφωνία για μεταφορά της Υδατοπρομήθειας των κοινοτήτων στους Επαρχιακούς Οργανισμούς, υποστηρίζοντας ότι η μεταφορά αυτή θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα και αυξημένο κόστος για τους ίδιους τους κατοίκους των κοινοτήτων της υπαίθρου και ιδιαίτερα των Ορεινών και Ημιορεινών περιοχών.
Ο κ Κιτρομιλίδης, εμφανίστηκε, ωστόσο, αισιόδοξος ότι θα υπάρξει καλή θέληση από όλους τους εμπλεκόμενους ώστε να εξευρεθούν οι καλύτερες δυνατές λύσεις και συγκλίσεις.
Χρήστος Χαραλάμπους
