Πραγματοποιείται στις 27 Ιανουαρίου, διαδικτυακά στις 6μμ, η τρίτη κατά σειρά διαλογική συζήτηση με θέμα «Λεμεσός 2040», με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών, ειδικών επιστημόνων, τεχνοκρατών και εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και των ίδιων των πολιτών.
Limassol 2040 – Volume II: Adopting WHO Healthy Cities Network guidelines
Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου στις 18:00
Στόχος αυτής της συζήτησης που διοργανώνεται από τον ανεξάρτητο, μη κυβερνητικό οργανισμό Oxygono, το ΤΕΠΑΚ και το Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου, είναι η διαμόρφωση ενός μακροπρόθεσμου οράματος για την πόλη που θα υποστηρίζεται από το σύνολο των πολιτών.
Στην συζήτηση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος WHO Healthy Cities, ενός παγκόσμιου κινήματος που έχει ως στόχο να θέσει την υγεία ως κύρια προτεραιότητα κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων, συμμετέχουν οι: Αναπληρωτής Καθηγητής Νίκος Μίτλεττον (Τμήμα Νοσηλευτικής – ΤΕΠΑΚ), Χρυστάλλα Καϊάφα (Υγειονομική Λειτουργός Α’ – Συντονίστρια Κυπριακού Δικτύου Υγιών Πόλεων Κύπρου), Dr Ilaria Geddes (Μεταδιδακτορικός Ερευνητής – Πανεπιστήμιο Κύπρου, Co-president – Cyprus Network for Urban Morphology, Editorial Advisor – Cities & Health) και Νίκος Νικολαΐδης [TBC] (Δήμαρχος Λεμεσού). Συντονίζει η Δρ Άντρη Παναγιώτου, Επίκουρη Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Διεθνές Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής και Δημόσιας Υγείας Κύπρου.
Να σημειωθεί ότι τα τελευταία 30 χρόνια, το πρόγραμμα WHO European Healthy Cities, έχει επιτύχει την διεξαγωγή αντίστοιχων συζητήσεων σε περίπου 100 ευρωπαϊκές πόλεις, με αντίστοιχους οργανισμούς σε περισσότερες από 30 χώρες.
Να θυμίσουμε ότι στην διάρκεια των δύο προηγούμενων συζητήσεων που έγιναν στα τέλη του περασμένου χρόνου, αναπτυχθήκαν θεματικές ενότητες που αφορούσαν στον στρατηγικό αστικό σχεδιασμό, τον βιώσιμο αστικό σχεδιασμό και τις παρούσες και μελλοντικές προκλήσεις της πόλης και κατατέθηκαν από τους συμμετέχοντες γνώσεις και εμπειρίες αλλά και προβληματισμοί.
Κι όπως προέκυψε, αυτό που οραματίζονται οι πολίτες για τη Λεμεσό, είναι μια πόλη χωρίς οικοδομικά εκτρώματα, μια πόλη όπου τα πάρκα θα έχουν αντικαταστήσει τους χώρους στάθμευσης και τα άδεια οικόπεδα που σήμερα πνίγονται στα σκουπίδια, μια πόλη για τους ανθρώπους και όχι για τα τροχοφόρα, όπου οι άνθρωποι που ζουν και διακινούνται σ’ αυτή την πόλη θα έχουν τη διάθεση και θα μπορούν να συναναστρέφονται φιλικά μεταξύ τους και όχι να προσπερνά ο ένας τον άλλο αδιάφορα ή ακόμα και να βρίζονται κάτω από τη πίεση και το άγχος που προκαλούν η ασχήμια του δομικού και φυσικού περιβάλλοντος, η κυκλοφοριακή ασφυξία και άλλα προβλήματα
Στα πλαίσια των συζητήσεων, δόθηκε η ευκαιρία να κατατεθούν εκτιμήσεις και εισηγήσεις από ειδικούς αλλά και να ακουστούν οι ανησυχίες και οι προβληματισμοί των ίδιων των πολιτών, σε θέματα που έχουν να κάνουν κυρίως με τον σχεδιασμό και την αειφόρο ανάπτυξη της πόλης. Ιδιαίτερη επισήμανση έγινε για την αλόγιστη επέκταση της πόλης και την άναρχη χωροθέτηση των ψηλών κτιρίων.
Ενδεικτικό της κατάσταση, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί στη Λεμεσό (όπως και σε άλλες περιοχές), είναι η επισήμανση που έκανε ο Επαρχιακός Λειτουργός του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Λεμεσού, Ηρακλής Αχνιώτης, ότι δηλαδή «έχουμε διαμορφώσει αστικά περιβάλλοντα που κάθε άλλο παρά ανθρώπινα και φιλικά είναι στον πολίτη» κι ότι «οι πόλεις μας έχουν εξαπλωθεί σε ανησυχητικό βαθμό, έχουμε κατασπαταλήσει τεράστιες εκτάσεις καλής γεωργικής γης, έχουμε σφραγίσει το έδαφος σε τέτοιο βαθμό που στη διάρκεια βροχών βλέπουμε τα διαχρονικά λάθη του παρελθόντος».
Ο Έλληνας καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, σε θέματα αστικού σχεδιασμού, Σπύρος Πολλάλης, αναφερόμενος σε πρακτικές που εφαρμόζονται στο εξωτερικό μέσα από αειφόρες στρατηγικές, υπέδειξε ότι τα προβλήματα των πόλεων αφορούν την αύξηση του πληθυσμού, την αλλαγή της δυναμικής τους από τη μετακίνηση μεταναστών και προσφύγων, την άναρχη χωροθέτηση πολλών ψηλών κτιρίων, την απουσία πρασίνου και τις κυκλοφοριακές συνθήκες.
Ειδικότερα σε ότι αφορά τα ψηλά κτήρια, επισήμανε ότι, από τη στιγμή που η πολεοδομική τάση είναι η πύκνωση των πόλεων, τα ψηλά κτίρια είναι αναπόφευκτα, υποδεικνύοντας όμως ότι θα πρέπει η χωροθέτηση τους να γίνεται με προσοχή και στη βάση στρατηγικού σχεδιασμού για το πώς αυτά εντάσσονται στην πόλη.
Τόνισε, δε, ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη λανθασμένες πρακτικές σε πόλεις του εξωτερικού, όπου πολλά ψηλά κτίρια μαζί, δημιουργούν σκιά και αφόρητες για τους κατοίκους συνθήκες, ενώ εξέφρασε τη θέση ότι από τα όσα έχει δει και ενημερωθεί, φαίνεται πως τα ψηλά κτίρια στον παραλιακό της Λεμεσού «μπαίνουν κάπως άτακτα».
Το μέλος του Γενικού Συμβουλίου του ΕΤΕΚ, αρμόδιος στον τομέα της πολεοδομίας-χωροταξίας, Βύρωνας Ιωάννου, επισημαίνοντας ότι «τα τοπικά σχέδια και τα κείμενα τους είναι ένα χρήσιμο εργαλείο πολύ σοβαρών πολιτικών που ωστόσο παραμένουν σε ένα επίπεδο περιγραφικό και προκαταρκτικό, χωρίς αυτές οι πολιτικές να ελέγχονται κατά πόσο εφαρμόζονται και επιτυγχάνουν», υπέδειξε ότι δεν υπάρχει ένα ευρύτερο όραμα του ρόλου της κάθε πόλης στην Κύπρο, που να είναι βαθύτατα συνδεδεμένο με τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ, «η μια πόλη προσπαθεί να αντιγράψει την άλλη, χωρίς να αξιοποιεί τα πραγματικά πλεονεκτήματα της».
Αναφερόμενος, δε, στην «ανάγκη ενός στρατηγικού σχεδιασμού σε επίπεδο νήσου» και στην «ιδέα της στρατηγικής πύκνωσης περιοχών», στιγμάτισε το γεγονός ότι έχει παρακαμφθεί το τοπικό σχέδιο Λεμεσού ώστε να χωροθετηθούν ψηλά κτίρια στο παραλιακό μέτωπο αντί σε κομβικά σημεία επί της Λεωφόρου Μακαρίου Γ`.
Χρήστος Χαραλάμπους
