Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Εγγραφή στο Newsletter

Limassol Today - Asset 10
ΑΡΧΙΚΗΑΝΑΠΤΥΞΗΠόλεις και Κλιματική Αλλαγή: Τα χαμηλά κτίρια είναι το μέλλον, και όχι...

Πόλεις και Κλιματική Αλλαγή: Τα χαμηλά κτίρια είναι το μέλλον, και όχι οι ουρανοξύστες

Περισσότερο από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού των 7,8 δισεκατομμυρίων ζουν σε πόλεις και αστικές περιοχές. Μέχρι το 2050, υπολογίζεται ότι αυτοί θα αυξηθούν κατά 2,5 δισεκατομμύρια. Καθώς αυτός ο αριθμός θα συνεχίζει να ανεβαίνει και περισσότεροι άνθρωποι θα συρρέουν στις μητροπολιτικές περιοχές με την ελπίδα μιας καλύτερης ποιότητας ζωή, το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι: «Πώς θα χωρέσουν όλοι αυτοί μαζί;».

Το πώς κτίζονται ή προσαρμόζονται τα αστικά περιβάλλοντα με τρόπο που να εξυπηρετούν τις ανάγκες διαβίωσης και εργασίας αυτού του πληθυσμού, αποτελεί υπευθυνότητα κυρίως των κατασκευαστών και των πολεοδόμων. Κυριαρχεί όμως η πεποίθηση πως ψηλά κτήρια που προσδίδουν πυκνότητα στις πόλεις είναι η οδός προς το μέλλον, επειδή με αυτό τον τρόπο η χρήση του χώρου μεγιστοποιείται, και επιτρέπει τη φιλοξενία περισσότερων ανθρώπων σε μικρότερη έκταση, περιορίζοντας την αστική εξάπλωση.

Ωστόσο, δεδομένων των παγκόσμιων δεσμεύσεων για τους στόχους μείωσης των εκπομπών και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, προκύπτει το ερώτημα κατά πόσο είναι όντως αυτή η επιλογή η πιο βιώσιμη λύση από την άποψη της μείωσης του άνθρακα;

Μια πρόσφατη έρευνα, η οποία εξετάζει εάν τα πιο ψηλά και πυκνά κτίρια είναι η κατάλληλη επιλογή προς τη βιωσιμότητα, καταρρίπτει αυτό τον μύθο. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι τα πυκνοδομημένα, χαμηλά περιβάλλοντα είναι πιο αποδοτικά ως προς τον χώρο και τη χρήση άνθρακα, σε αντίθεση με τα πολυώροφα κτίρια τα οποία έχουν δραστικά υψηλότερο αντίκτυπο στον άνθρακα.

Η επίδραση στο περιβάλλον

Η έρευνα εξέτασε τον κύκλο ζωής των εκπομπών άνθρακα (τόσο του λειτουργικού, όσο και του «ενσωματωμένου» άνθρακα) σε διάφορα κτίρια και αστικά περιβάλλοντα. Ο λειτουργικός άνθρακας παράγεται ενώ το κτίριο βρίσκεται σε λειτουργία/χρήση, ενώ ο ενσωματωμένος είναι όλος ο άνθρακας που είναι κρυμμένος, που παράγεται κατά την εξόρυξη, την παραγωγή, τη μεταφορά, και την κατασκευή των πρώτων υλών που απαιτούνται για την ανέγερση ενός κτιρίου, καθώς, και ό,τι παράγεται κατά τη συντήρηση, την ανακαίνιση, την κατεδάφιση, ή την οποιαδήποτε αντικατάσταση.

Πρόκειται για μια πτυχή που συχνά παραβλέπεται ειδικά στον σχεδιασμό κτιρίων, όπου η λειτουργική αποτελεσματικότητά του βρίσκεται πάντα στο προσκήνιο. Το επιχείρημα για την ανάγκη περιορισμού του άνθρακα στο στάδιο του σχεδιασμού έχει διατυπωθεί από πολλούς ερευνητές και κερδίζει την προσοχή κορυφαίων οργανισμών όπως το Παγκόσμιο Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων. Ωστόσο, εξακολουθεί να αγνοείται σε μεγάλο βαθμό, κυρίως επειδή η ενσωματωμένη αξιολόγηση επιπτώσεων είναι εθελοντική και δεν υπάρχει νομοθεσία σχετικά με τη συμπερίληψή της. Πρέπει όμως να υποστηριχθεί εάν πραγματικά θέλουμε να πετύχουμε τους διεθνείς στόχους για τις εκπομπές μέχρι το 2050, όπως αποτυπώνονται από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.

Σε παγκόσμια κλίμακα, ο κατασκευαστικός τομέας είναι υπεύθυνος για σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως φαίνεται από το πιο κάτω γράφημα. Η μεγαλύτερη επίπτωση προέρχεται από την κατανάλωση ενέργειας και πόρων, η οποία καταλήγει στο στάδιο του σχεδιασμού – το στάδιο της διαδικασίας που σχεδόν κανείς δεν εξετάζει.

Η «συνεισφορά» του κατασκευαστικού τομέα στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Edinburgh Napier University

Τώρα που τα νέα κτίρια πρέπει να είναι πιο ενεργειακά αποδοτικά και το ενεργειακό δίκτυο απελευθερώνεται από τον άνθρακα, η κρυφή ενσωματωμένη ενέργεια κυμαίνεται από 11%-33% για έργα του σχεδιασμού «Passive House» (ένα πρότυπο κτιρίου που χρησιμοποιεί σχεδιαστικές τεχνικές μη-μηχανικής θέρμανσης και ψύξης για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας), σε 74%-100% για κτίρια σχεδόν μηδενικής ενέργειας (κτίρια υψηλής απόδοσης όπου η χαμηλή ποσότητα ενέργειας που απαιτείται προέρχεται κυρίως από ανανεώσιμες πηγές ενέργειες).

Δεδομένης της προσοχής που παρατηρείται στις προσπάθειες μείωσης του ενεργειακού αντίκτυπου των καθημερινών δραστηριοτήτων, το αναλογικό μερίδιο της ενσωματωμένης κατανάλωσης ενέργειας έχει αυξηθεί. Έτσι, καθώς η ζήτηση ενέργειας γίνεται χαμηλότερη όταν το κτίριο χρησιμοποιείται, τα υλικά και οι δραστηριότητες που απαιτούνται για την κατασκευή των συγκεκριμένων κτιρίων, προκαλούν αναλογικά περισσότερες επιπτώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του κτιρίου. Για παράδειγμα, τα κτίρια χαμηλής και σχεδόν μηδενικής ενέργειας κατασκευάζονται με βελτιωμένη μόνωση και με τη χρήση περισσότερων υλικών και πρόσθετων τεχνολογιών, γεγονός που αυξάνει σημαντικά τον αντίκτυπο της «κρυμμένης» ενέργειας, και την απαιτούμενη ποσότητα άνθρακα.

Σε μικρότερη κλίμακα, το ενσωματωμένο μερίδιο άνθρακα στα δομικά υλικά, δείχνει ότι τα ορυκτά έχουν τη μεγαλύτερη αναλογία, που βρίσκεται στο 45%. Το παρακάτω γράφημα δείχνει την κατανομή των υλικών, όπου το σκυρόδεμα κυριαρχεί στις «κρυμμένες» επιπτώσεις άνθρακα. Αυτό είναι σημαντικό γιατί οι ουρανοξύστες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο σκυρόδεμα ως δομικό υλικό. Επομένως, το είδος υλικών που χρησιμοποιούνται, το πόσο χρησιμοποιούνται, και το πώς χρησιμοποιούνται είναι καθοριστικής σημασίας.

Η «συνεισφορά» σε άνθρακα διάφορων ορυκτών που χρησιμοποιούνται από τον κατασκευαστικό τομέα. Edinburgh Napier University.

Πώς διορθώνεται το πρόβλημα;

Οι ερευνητές ανέπτυξαν τέσσερα διαφορετικά αστικά σενάρια που φαίνονται στο πιο κάτω γράφημα με βάση πραγματικά δεδομένα από πραγματικά κτίρια:

[1] Υψηλής πυκνότητας ψηλά κτίρια (HDHR)

[2] Χαμηλής πυκνότητας ψηλά κτίρια (LDHR)

[3] Υψηλής πυκνότητας χαμηλά κτίρια (HDLR)

[4] Χαμηλής πυκνότητας χαμηλά κτίρια (LDLR)

Για να γίνει αυτό, τα κτίρια χωρίστηκαν σε πέντε κατηγορίες:

[1] Μη οικιστικά χαμηλά κτίρια

[2] Μη οικιστικά ψηλά κτίρια

[3] Οικιστικά χαμηλά κτίρια

[4] Οικιστικά ψηλά κτίρια

[5] Ταράτσες/σπίτια

Συγκεντρώθηκαν πολλά δεδομένα, όπως το ύψος, ο αριθμός των ορόφων, η φυσική έκταση που καταλαμβάνει το κάθε κτίριο, το υλικό πρόσοψης και οι γειτονικοί περιορισμοί (αριθμός και έκταση των οικοπέδων και των χώρων πρασίνου εντός ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου, το μέσο πλάτος του δρόμου, και τη μέση απόσταση μεταξύ των κτιρίων).

Ακολούθως, όλες οι παράμετροι τοποθετήθηκαν σε ένα υπολογιστικό μοντέλο για την ανάλυση των δεδομένων με βάση τα ακόλουθα:

1. Πόσο άλλαξε ο άνθρακας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του σε κάθε κτίριο, με βάση τα κτίρια και τον αριθμό των ατόμων που φιλοξενούνται σε μια έκταση 1 τετραγωνικού χιλιομέτρου.

2. Πόσο άλλαξε ο άνθρακας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του σε κάθε κτίριο λόγω του αυξανόμενου πληθυσμού που βασίζεται σε τέσσερα σταθερά μεγέθη πληθυσμού – 20, 30, 40, και 50 χιλιάδες άτομα – και της χρήσης γης που απαιτείται για την υποδοχή τους στα τέσσερα διαφορετικά αστικά σενάρια.

Τα ευρήματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι πόλεις χαμηλού ύψους και υψηλής πυκνότητας – όπως το Παρίσι, είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον, σε σύγκριση με πυκνοκατοικημένες πόλεις με μεγάλο ύψος – όπως η Νέα Υόρκη. Εξετάζοντας τα σενάρια πληθυσμού, παρατηρήθηκε ότι όταν γίνεται μετάβαση από ένα αστικό περιβάλλον υψηλής πυκνότητας και μικρού ύψους, σε ένα υψηλής πυκνότητας και μεγάλου ύψους, η μέση αύξηση των εκπομπών άνθρακα σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής ανέρχεται στο 142%.

Εξισώνοντας αυτό το δεδομένο με την πιθανή εξοικονόμηση ανά άτομο, με βάση το μέγεθος του πληθυσμού, παρατηρήθηκε ότι τα κτίρια υψηλής πυκνότητας και μικρού ύψους προσφέρουν εξοικονόμηση 365 τόνων CO2 ανά άτομο, σε σύγκριση με υψηλά κτίρια υψηλής πυκνότητας.

Αριστερά: Το πυκνοκατοικημένο με μεγάλο όμως ύψος Μανχάταν. Δεξιά: Το πυκνοκατοικημένο, χαμηλό σε ύψος Παρίσι

Έφτασε λοιπόν η ώρα για τους πολεοδόμους να αρχίσουν να ενσωματώνουν αυτή τη νέα κατανόηση του κύκλου ζωής του άνθρακα σε ένα κτίριο, εξισορροπώντας τον αντίκτυπο της αστικής πυκνότητας και ύψους, ενώ φιλοξενεί τους αυξανόμενους πληθυσμούς.

Ήρθε η ώρα για τους πολεοδόμους να αρχίσουν να ενσωματώνουν αυτή τη νέα κατανόηση του συνόλου του κύκλου ζωής του άνθρακα ενός κτιρίου, εξισορροπώντας τον αντίκτυπο της αστικής πυκνότητας και ύψους, ενώ οι πόλεις αναγκάζονται να φιλοξενούν ολοένα και αυξανόμενους πληθυσμούς.

Για να επιτευχθεί η αστική βιωσιμότητα, ο κόσμος θα χρειαστεί περισσότερα Παρίσια και λιγότερα Μανχάταν.

Πηγή: The Conversation | Σε ελεύθερη μετάφραση

Powered by petoussis

Μην το χάσεις

Journal

Δείτε επίσης