Η χρήση του ποδηλάτου έχει αρχίσει να γίνεται ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ευρώπη. Τόσο για σκοπούς άθλησης και ψυχαγωγίας όσο και για την εκτέλεση δρομολογίων επί καθημερινής βάσεως όπως για παράδειγμα η μετακίνηση από και προς τον χώρο εργασίας. Ομολογουμένως, στην Κύπρο, λόγω υποδομών αλλά και της «εξάρτησης» του κάθε πολίτη από το αυτοκίνητο, η χρήση ποδηλάτου είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.
Το Limassol Today, γνώρισε και μίλησε με έναν νέο που πάει “κόντρα” στην τάση μη χρήσης του ποδηλάτου (Σύμφωνα με την έρευνα για το ΣΒΑΚ Λεμεσού, μόλις το 0,7% των μετακινήσεων γίνεται με ποδήλατο). Ο αρχιτέκτονας Στέφανος Κυπριανού ζει στα Κάτω Πολεμίδια και εργάζεται στο κέντρο της πόλης. Ο ίδιος επιλέγει αρκετές φορές την εβδομάδα να μεταβαίνει στον χώρο εργασίας του με το ποδήλατο. Εκμεταλλευόμενος το γραμμικό πάρκο Γαρύλλη, αποφεύγει όπως μας είπε την κίνηση και παράλληλα βελτιώνει τη φυσική του κατάσταση χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον σε κανένα βαθμό. Κάναμε μαζί του μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συζήτηση και μπορέσαμε έστω και λίγο να αντιληφθούμε το πόσο σημαντικό είναι να ενθαρρυνθεί η χρήση του ποδηλάτου.
Γιατί ποδήλατο;
Τον ρωτήσαμε γιατί επιλέγει να χρησιμοποιεί το ποδήλατό του. “Τα οφέλη είναι πάρα πολλά, είναι αγχολυτικό, βοηθά στη βελτίωση της ψυχολογίας, ένα πρωί όταν πας δουλειά με το ποδήλατό σου ξυπνάς, είναι διαφορετικό από το να μπεις στο αυτοκίνητο” μας ανέφερε. Ενώ, ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην αποφυγή της κυκλοφοριακής συμφόρησης που επικρατεί στους δρόμους της πόλης. “Όταν σχολάσω, σε 15 λεπτά είμαι σπίτι μου, ενώ την ίδια διαδρομή όταν καμιά φορά την κάνω με το αυτοκίνητο μου έτυχε να χρειαστώ μέχρι και 40 λεπτά”. Ο ίδιος, το προσεγγίζει επίσης ως ένα μέσο ψυχαγωγίας και άθλησης, καθώς αρκετές φορές μετά την ολοκλήρωση της εργασίας του κάνει ποδηλασία σε διάφορα σημεία της πόλης.
Οι ανασταλτικοί παράγοντες
Με τον Στέφανο συζητήσαμε για τους λόγους που η χρήση του ποδηλάτου περιορίζεται στην Κύπρο. “Η οδική συνείδηση στην Κύπρο είναι προβληματική όταν είσαι ποδηλάτης, κανένας δεν σε υπολογίζει μέσα στον δρόμο”, μας επισήμανε. Ο Στέφανος μας υπέδειξε επίσης προβλήματα όπως τη στάθμευση σε πεζοδρόμια και την παρεμπόδιση στους ποδηλατόδρομους, τα οποία αναγκάζουν τους ποδηλάτες να βάλουν τους εαυτούς τους σε κίνδυνο.
Άλλο ένα ζήτημα που προκύπτει είναι η ελλιπής διασύνδεση των ποδηλατόδρομων. “Υπάρχουν αρκετά ‘νεκρά’ σημεία στη Λεμεσό. Δεν μπορείς για παράδειγμα να κατευθυνθείς Δυτικά προς το Νέο Λιμάνι καθώς, δεν υπάρχει η οποιαδήποτε σύνδεση! Επίσης, κατά μήκος του παραλιακού μετώπου υπάρχει ένα μεγάλο κενό αλλά και επικίνδυνα σημεία στον υφιστάμενο ποδηλατόδρομο, ειδικά στην περιοχή του Εναερίου”.
Ο άλλος ανασταλτικός παράγοντας είναι ο καιρός λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στην Κύπρο. Ο ίδιος ωστόσο, μας ανέφερε ότι υπάρχουν λύσεις: “Ντύνομαι με κοντά ή αθλητικά ρούχα και όταν φτάσω στη δουλειά, απλά αλλάζω ρούχα. Όταν σχολάσω, ξανά το ίδιο”.
Το Γραμμικό Πάρκο Γαρύλλη
Ο Στέφανος δήλωσε πως το Γραμμικό Πάρκο Γαρύλλη λύνει πάνω κάτω όλα τα προβλήματα που μας ανέφερε. Ο ποδηλατοδρόμος και οι διαβάσεις που υπάρχουν διασφαλίζουν μια ασφαλή διαδρομή. Επίσης, το πράσινο και η απουσία τσιμέντου κατά μήκος του πάρκου προσφέρουν μια πιο δροσερή διαδρομή – ίσως και 3-4 βαθμούς πιο κάτω από μια κεντρική λεωφόρο. Ωστόσο, τα προβλήματα δεν απουσιάζουν εντελώς, ο φωτισμός ορισμένες φορές δεν είναι επαρκής, ίσως και απουσιάζει εντελώς. Επίσης, στο Γραμμικό Πάρκο συχνά υπάρχουν αρκετά σκουπίδια.
Η εμπειρία από το εξωτερικό
Οι 3 μήνες που έζησε στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας τον έκαναν να αντιληφθεί το πού πραγματικά βρίσκεται η Κύπρος σε σχέση με το ποδήλατο. “Οι Ολλανδοί μέχρι και σε κλαμπς πήγαιναν με το ποδήλατο!”. Μας ανέφερε υπάρχουν παντού ποδηλατόδρομοι, και οι δρόμοι είναι γεμάτοι ποδήλατα. “Οδηγούν ποδήλατο με αθλητικά, κοστούμια, ό,τι φανταστείς. Αν και έχουν χειρότερες καιρικές συνθήκες από ότι εμείς στν Κύπρο, με κρύο και βροχές, αυτοί βρίσκουν λύσεις”. Το ποδήλατο είναι μέρος της κουλτούρας τους, μας ανέφερε, και σε συνδυασμό με τις υποδομές που υπάρχουν, ό,τι ισχύει για το αυτοκίνητο στην Κύπρο, ισχύει για το ποδήλατο στην Ολλανδία.
“Να ενθαρρυνθεί η χρήση ποδηλάτου”
Αν και έχει παρατηρήσει κάποιες ενέργειες προς τη σωστή κατεύθυνση, ο Στέφανος μας είπε ότι η Κύπρος εξακολουθεί να βρίσκεται στο ‘μηδέν’. Δεν αρκούν οι συζητήσεις για την κατασκεή ποδηλατόδρομων, όταν η κουλτούρα μας δεν έχει ακόμη αλλάξει και δεν έχει γίνει πιο φιλική προς το ποδήλατο. “Πρέπει να βρεθούν τρόποι να μπει το ποδήλατο στις ζωές μας, χωρίς την καλλιέργεια μιας νοοτροπίας δεν μπορεί να αλλάξει κάτι. Στην Κύπρο αρκούμαστε στις δικαιολογίες και συμβιβαζόμαστε από την στιγμή που εξακολουθεί να μας εξυπηρετεί το αυτοκίνητο”.
Ο Στέφανος επίσης, έκανε αναφορά στο εξαιρετικό έργο του Ποδηλατικού Ομίλου Λεμεσού ο οποίος με δράσεις και εκδηλώσεις προωθεί έμπρακτα τη χρήση ποδηλάτου στην πόλη μας. Μάλιστα, συμμετέχει όπως μας είπε στον καθιερωμένο περίπατο με ποδήλατο στη Λεμεσό, που ο Όμιλος διοργανώνει κάθε Τετάρτη.
Με ποιους τρόπους μπορεί να υιοθετηθεί σε μεγαλύτερη κλίμακα η χρήση ποδηλάτου;
“Λύσεις υπάρχουν”, δήλωσε στο Limassol Today. Αρχικά, συζητήσαμε για την ασφάλεια, η οποία πρέπει να ενισχυθεί σε βαθμό που ο ποδηλάτης να μην διατρέχει κίνδυνο, τόσο από πλευράς επιδιόρθωσης των υφιστάμενων ποδηλατοδρόμων, αλλά και βελτίωσης της οδικής συνείδησης σε σχέση με τους ποδηλάτες.
“Πρέπει ο κόσμος να καταλάβει ότι το ποδήλατο έχει μόνο θετικά να προσφέρει. Να αφήσουμε τις δικαιολογίες, υπάρχουν λύσεις για τα πάντα”. Ο Στέφανος έκανε λόγο για έλλειψη επαρκουύς πληροφόρησης που μπορεί να γίνει με τη μορφή διαλέξεων, ενημερωτικών κλιπς, επικοινωνιακών καμπανιών κλπ.
Η χρήση ποδηλάτου επίσης, θα ήταν καλό να επιβραβευτεί κατά κάποιον τρόπο, να δοθούν περαιτέρω κίνητρα για να ωθήσουν τον πολίτη να χρησιμοποιήσει το ποδήλατο. “Αυτό μπορεί να επιτευχθεί και μέσω της αποτροπής της χρήσης του αυτοκινήτου, όπως για παράδειγμα να γίνει το κέντρο για παράδειγμα ένα ‘car free zone’ και να προσφέρεται μόνο για πεζούς και ποδηλάτες θα ήταν ιδανικό”, μας ανέφερε.
Καταληκτικά, η συζήτησή μας επέστρεψε πίσω στην έλλειψη διασύνδεσης στη Λεμεσό. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για την ανάπτυξη ενός ποδηλατικού δικτύου στην πόλη, που να ενώνει κομβικά σημεία της Λεμεσού, ούτως ώστε ο κάθε Λεμεσιανός να μπορεί να χρησιμοποιεί το ποδήλατό του οπουδήποτε και αν κατοικεί. Ο Στέφανος μάλιστα, μας παρουσίασε με πολύ πρόχειρους υπολογισμούς ένα δίκτυο περίπου 60 χιλιομέτρων που μπορεί να σχηματιστεί αν συνδεθούν οι περιοχές μεταξύ Ακταίας Οδού, Νέου Λιμανιού, Lady’s Mile και Παραλιακού Μετώπου.
Κυριάκος Κωνσταντά
