Γράφει ο Χρήστος Χαραλάμπους
Μια ξεχωριστή σχολή τέχνης που στο επίκεντρο της έχει τον άνθρωπο και γενικότερα την παγκόσμια κοινωνία που συνεχώς βρίσκεται αντιμέτωπη με φαινόμενα και προκλήσεις που καταδεικνύουν την δεινή θέση στη οποία βρίσκεται ο πλανήτης και η ανθρωπότητα, έχει καταφέρει να δημιουργήσει η καθηγήτρια εικαστικών Πόπη Νικολάου.
Αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο το ταλέντο και την εκπαιδευτική της ιδιότητα, πέτυχε να μεταλαμπαδεύει στους μαθητές της, τις σκέψεις και τις ευαισθησίες της, την κριτική ματιά με την οποία ο καλλιτέχνης αντικρίζει ή οφείλει να αντικρύζει, τα όσα συμβαίνουν στο κόσμο. Και ευαισθητοποιώντας τους για τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα που ταλανίζουν την ανθρωπότητα, κατάφερε να δημιουργεί μαζί τους γλυπτά και άλλα σύνθετα έργα τέχνης που όχι μόνο έχουν αγγίξει όλους μας αλλά έχουν διακριθεί και βραβευτεί εντός και εκτός Κύπρου.
Μια πορεία που ξεκίνησε με τους «Μετανάστες» που στην προσπάθεια τους να ξεφύγουν από τη δύνη των πολέμων που ανελέητα σπέρνουν το θάνατο και την καταστροφή στις πατρίδες τους, πνίγονται στις βυθισμένες βάρκες που τους μεταφέρουν…
Η συνέχεια δόθηκε με το «Περιστέρι της ειρήνης», τη «Μάνα του αγνοούμενου παιδιού»… κι ύστερα με τους «Έκπτωτους αγγέλους», έργο που αναφέρεται σε ένα από τα πλέον σοβαρά προβλήματα που καταγράφονται σήμερα στον κόσμο, την εμπορία και την εκμετάλλευση ανθρώπινων ψυχών και σωμάτων…
Και ακολούθησαν οι άνθρωποι «Υπό διωγμό»… οι χιλιάδες εκείνοι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που οι πολιτικές των κυβερνήσεων τους εξανάγκασαν να ξεσπιτωθούν και να αναζητούν μια στέγη κάτω από τον ήλιο και τη βροχή, ένα πρόβλημα που τα τελευταία χρόνια υπάρχει και στο τόπο μας και συνεχώς διαιωνίζεται.
Τώρα, τις ευαίσθητες χορδές της καλλιτεχνικής έμπνευσης της Πόπης Νικολάου, άγγιξαν οι καταπιεσμένες γυναίκες του Ιράν και του κάθε θεοκρατικού και απάνθρωπου καθεστώτος. Οι γυναίκες που δεν μπορούν, δεν αφήνονται να νιώσουν γυναίκες, ούτε καν άνθρωποι με μυαλό, ψυχή, ανάγκες και ικανότητες… Οι γυναίκες αντικείμενο και κτήμα του άντρα και του καθεστώτος-θεού, που δεν έχουν κανένα δικαίωμα, πέραν της υποχρέωσης τους να σκύβουν το κεφάλι, να μην έχουν γνώμη και άποψη ακόμα και για την ίδια της ζωή τους, ούτε καν να δείχνουν το πρόσωπο τους.
Η αφορμή γι’ αυτό το νέο εικαστικό ξέσπασμα-δημιουργία της Πόπης Νικολάου και των μαθητών-συνεργατών της, εκεί στο «Λύκειο Αποστόλου Λουκά» στο Κολόσσι, δόθηκε με την δολοφονία της νεαρής Μαχσά Αμινί από την Αστυνομία Ηθών του Ιράν, μετά το «αμάρτημα» της να αφήσει να φανούν κάτω από το χιτζάπ, μια τούφα από τα μαλλιά της.
Δεν χρειάστηκε πολύ σκέψη και χρόνος για να μαζέψει η Πόπη Νικολάου την ομάδα της και μέσα σε λίγες μέρες να αναδείξει και να στιγματίσει, μέσα από τις «Αόρατες», αυτό που συμβαίνει στο Ιράν… την δολοφονία της Αμινί και τον ξεσηκωμό που ακολούθησε…
«Η Αμίνι οδηγεί τις γυναίκες προς την ελευθερία…»
«Η Αμινί αποτελεί πλέον ένα σύμβολο για τη κάθε καταπιασμένη γυναίκα… στο πρόσωπο και την στυγερή δολοφονία της τιμούμε την κάθε γυναίκα, σε όποιο σημείο του πλανήτη κι αν βρίσκεται… την γυναίκα που στερείται των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων της, που δεν της επιτρέπεται να έχει τα δικά της «θέλω», που της απαγορεύεται να καθορίζει την ζωή και το μέλλον της, που της επιβάλλουν τον τρόπο που θα ζει, θα συμπεριφέρονται, που θα ντύνεται… που δεν της επιτρέπεται να αισθάνεται άνθρωπος…»
Εκφράζοντας την αγανάκτηση και την οργή της για το ότι «το 2022 δολοφονούνται γυναίκες γιατί άφησαν να δει ο ήλιος μια τούφα από τα μαλλιά τους», διερωτάται πώς είναι δυνατόν «τόσα λαμπρά μυαλά που υπάρχουν ανάμεσα σε αυτές τις γυναίκες του Ιράν, να αφήνονται να χάνονται, μόνο και μόνο επειδή δεν τους επιτρέπεται να κάνουν αυτό που θέλουν και να φανεί η αξία τους…».
Οι «Αόρατες» είναι ένα έργο που έχει ως άξονα του έναν ιστό έξι μέτρων με ένα μεγάλο ψαλίδι στην κορυφή του και πλαισιωμένο από τις φιγούρες έξι γυναικών με μαντήλα, ανάμεσα τους και ένα νεαρό κορίτσι, που υψώνεται στον ιστό οδεύοντας προς την μεγάλη ψαλίδα… Ξεκάθαρος ο συμβολισμός και τα μηνύματα… για όσους βέβαια θέλουν να καταλάβουν…
«Η Αμίνι οδηγεί τις γυναίκες προς την ελευθερία…», λέει απλά η Πόπη Νικολάου, επισημαίνοντας ότι η καταπίεση και τελικά η εγκληματική μεταχείριση που φτάνει μέχρι και την δολοφονία γυναικών, είναι ένα θέμα που δεν απασχολεί μόνο την ίδια αλλά «προκαλεί την αντίδραση και τις διαμαρτυρίες πολλών γυναικών σε όλο τον κόσμο… που τις είδαμε να μην διστάζουν να κόψουν δημόσια τα μαλλιά τους…».
Όπως υποδεικνύει «το πρόβλημα δεν είναι η μαντίλα ή το να πιστεύεις σε μια θρησκεία…. και εμένα δεν είναι αυτό που με ενοχλεί…το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός ότι σου επιβάλλεται από κάποιους άλλους τι πρέπει να κάνεις…».
Συνειδητή συνδρομή για την δημιουργία του έργου
Όπως και στην δημιουργία των προηγούμενων έργων, έτσι και τώρα, στο εργαστήρι που στήθηκε στον προαύλιο χώρο του «Λυκείου Αποστόλου Λουκά» και αποτελεί πλέον ένα υπαίθριο μουσείο, η Πόπη Νικολάου και οι μαθητές της, από τις τάξεις Β61 και Γ61, δουλεύουν με πολύ μεράκι και ψυχική διάθεση για να ολοκληρώσουν τις «Αόρατες». Κάτι που αναμένεται να γίνει μέσα στις επόμενες λίγες μέρες.
Στην όλη διαδικασία που ακολουθείται για την δημιουργία του έργου, επισημαίνει ιδιαίτερα το γεγονός ότι τα παιδιά που συμμετέχουν είναι κυρίως αγόρια, κάτι που την χαροποιεί καθώς αντιλαμβάνεται ότι πλέον «όλο και περισσότεροι άντρες πολεμούν για τα δικαιώματα των γυναικών».
Σημειώνει επίσης το γεγονός ότι στην όλη προσπάθεια συνεισφέρουν με τον δικό τους τρόπο και η καθηγήτρια μουσικής Σοφία Καραπατάκη, η οποία γράφει την μουσική για το βίντεο που ετοιμάζεται, ο καθηγητής τέχνης Γιάγκος Τζιαπούρας αλλά και η φιλόλογος Μαριάννα Κτωρή, ενώ αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει τις ευχαριστίες της και προ το Κοινοτικό Συμβούλιο Κολοσσίου, την Σχολική Εφορεία και όλους όσοι με διάφορους τρόπους στηρίζουν την προσπάθεια αυτή.
