Γράφει ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης
Δεν έχω καμία πρόθεση ασφαλώς να αμφισβητήσω στο παραμικρό την συνεισφορά του Γκοντάρ στην ιστορία του κινηματογράφου και ειδικά του γαλλικού -κάτι τέτοιο θα ήταν ηλίθιο.
Προσωπικά, βρίσκω μια σειρά από ταινίες του ιδιοφυείς και -θα το πω, μια που κανείς δεν το κάνει- κάποιες άλλες ανυπόφορες.
Ωστόσο, θα ομολογήσω ότι περισσότερο από το ίδιο το σινεμά του Γκοντάρ, με εξίταρε πάντα η διαφωνία και η ρήξη του με τον Φρανσουά Τριφό. Παιδιά των Cahiers du cinema και βασικοί εκπρόσωποι της νουβέλ βαγκ και οι δύο, σκοτώθηκαν άσχημα μετά τον Μάη του ’68 και δεν μίλησαν ποτέ μέχρι τον θάνατο του Τριφό, το 1984.
Νομίζω ότι ο καβγάς του Γκοντάρ με τον Τριφό, εντάσσεται σε μια μεγάλη αλυσίδα καβγάδων στην ιστορία της ανθρώπινης σκέψης και δημιουργίας, όπου ο διανοουμενισμός και ο ακαδημαϊσμός συγκρούονται με μια ιδιαίτερη ιδέα που στέκεται στον ζωντανό άνθρωπο και το βίωμα. Θα εντοπίσει κανείς τις απαρχές αυτής της παραδοσιακής ρήξης στην κλασική αρχαιότητα, θα τη συναντήσει στην εποχή του Μαρξ και του Μπακούνιν και θα τη βρει σε πολύ μεγάλη συχνότητα στην μεταπολεμική Γαλλία μέχρι και σήμερα. Πριν την αρκετά γνωστή ρήξη του Γκοντάρ με τον Τριφό, η Γαλλία είχε συνταραχτεί από την ακόμα γνωστότερη του Σαρτρ με τον Καμί, που είναι σχεδόν η ίδια, κι ακόμα και σήμερα οι προοδευτικοί λογοτεχνικοί της κύκλοι ταράζονται από τέτοιους καβγάδες -σαν αυτόν του Ντιντιέ Ντενένξ με τον Ζεράρ Ντελτέιγ.
Με όλον τον σεβασμό λοιπόν στις υπαρξιστικές φόρμες που ο Γκοντάρ δανείστηκε από τον Σαρτρ και με τεχνική αρτιότητα μετέφερε στο πανί, φόρμες που σε βοηθούν καμιά φορά να μην πεθάνεις, από όλους αυτούς τους ακαδημαϊκούς ρήτορες, που δεν δίστασαν ούτε μια στιγμή να προσεταιριστούν πότε τον Χάιντεγκερ και πότε τον Μάο Τσε Τουνγκ, αρκεί να αναγνωριστούν από τις πνευματικά ανήσυχες μάζες ως δάσκαλοι κάποιας σχολής, θα προτιμώ πάντα το βλέμμα του Καμί και του Τριφό, που στέκονται πάνω από την κάθε αγωνία κάθε τυχαίου ανθρώπου, όπως στέκεται κανείς στον δρόμο για να κοιτάξει ένα λουλούδι.
Όχι τυχαία αυτά τα δύο παιδιά του προλεταριάτου αρνήθηκαν επίμονα να εργαλειοποιήσουν την ιδέα του προλεταριάτου, όπως έκαναν οι μεσοαστικής καταγωγής εχθραδερφοί τους. Είμαι πεπεισμένος πια ότι ο σοσιαλισμός θα έρθει όταν θα σταματήσουν να μιλούν για αυτόν τόσοι ακαδημαϊκά άρτιοι διανοούμενοι.
Αποχαιρετώντας με σεβασμό τον σκηνοθέτη του Τρελού Πιερό και της Περιφρόνησης, θέλω να θυμίσω ότι η ζωή θα είναι πάντα να τρέχουμε στην παραλία και να φεύγουμε, όπως ο μπόμπιρας στα 400 χτυπήματα