Τα απολιθώματα τριών ιχθυόσαυρων — γιγάντιων θαλάσσιων ερπετών που περιπολούσαν τους αρχέγονους ωκεανούς — ανακαλύφθηκαν ψηλά στις Ελβετικές Άλπεις και περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο δόντι που έχει βρεθεί ποτέ για το είδος, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη.
Με επιμήκη σώματα και μικρά κεφάλια, οι προϊστορικοί λεβιάθαν ζύγιζαν έως και 80 μετρικούς τόνους και μεγάλωναν μέχρι τα 20 μέτρα, καθιστώντας τους μεταξύ των μεγαλύτερων ζώων που έχουν ζήσει ποτέ.
Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά πριν από 250 εκατομμύρια χρόνια στην αρχή της Τριασικής περιόδου και ένας μικρότερος υποτύπος που μοιάζει με δελφίνι επέζησε μέχρι πριν από 90 εκατομμύρια χρόνια. Όμως ο γιγάντιος ιχθυόσαυρος, πέθανε πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια.
Σε αντίθεση με τους δεινόσαυρους, οι ιχθυόσαυροι μόλις και μετά βίας άφησαν ίχνος απολιθωμάτων και «το γιατί παραμένει μεγάλο μυστήριο μέχρι σήμερα», δήλωσε ο Μάρτιν Σάντερ από το Πανεπιστήμιο της Βόννης, επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας στο Journal of Vertebrate Paleontology.
Τα εν λόγω δείγματα, που χρονολογούνται πριν από 205 εκατομμύρια χρόνια στη μελέτη, ανακαλύφθηκαν μεταξύ 1976 και 1990 κατά τη διάρκεια γεωλογικών ερευνών, αλλά μόλις πρόσφατα αναλύθηκαν λεπτομερώς.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ανακαλύφθηκαν σε υψόμετρο 2.800 μέτρων. Κατά τη διάρκεια της ζωής τους οι τρεις κολύμπησαν σε νερά γύρω από την υπερήπειρο Παγγαία– αλλά λόγω των τεκτονικών πλακών και της αναδίπλωσης των Άλπεων, τα απολιθώματα συνέχισαν να ανεβαίνουν.
Οι Ιχθυόσαυροι πιστευόταν προηγουμένως ότι κατοικούσαν μόνο στον βαθύ ωκεανό, αλλά οι βράχοι από τους οποίους προέρχονται τα νέα απολιθώματα πιστεύεται ότι βρίσκονταν στον πυθμένα μιας ρηχής παράκτιας περιοχής. Ίσως κάποιοι από τους γίγαντες να ακολουθούσαν κοπάδια ψαριών εκεί.
Υπάρχουν δύο σετ σκελετικών υπολειμμάτων. Το ένα αποτελείται από δέκα θραύσματα πλευρών και έναν σπόνδυλο, υποδηλώνοντας ένα ζώο μήκους περίπου 20 μέτρων, το οποίο είναι λίγο-πολύ ισοδύναμο με τον μεγαλύτερο ιχθυόσαυρο που έχει βρεθεί στον Καναδά.
Το δεύτερο ζώο είχε ύψος 15 μέτρα, σύμφωνα με μια εκτίμηση από τους επτά σπονδύλους που βρέθηκαν.
«Από τη δική μας οπτική, ωστόσο, το δόντι είναι ιδιαίτερα συναρπαστικό», εξήγησε ο Σάντερ, “επειδή αυτό είναι τεράστιο για τα πρότυπα των ιχθυόσαυρων: Η ρίζα του ήταν 60 χιλιοστά σε διάμετρο – το μεγαλύτερο δείγμα που ήταν ακόμα σε πλήρες κρανίο μέχρι σήμερα ήταν 20 χιλιοστά και προερχόταν από έναν ιχθυόσαυρο μήκους σχεδόν 18 μέτρων.”
Αν και αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ένα θηρίο επικών διαστάσεων, είναι πιο πιθανό να προέρχεται από έναν ιχθυόσαυρο με ιδιαίτερα γιγάντια δόντια, παρά από έναν ιδιαίτερα γιγαντιαίο ιχθυόσαυρο.
Η τρέχουσα έρευνα υποστηρίζει ότι ο ακραίος γιγαντισμός είναι ασυμβίβαστος με έναν αρπακτικό τρόπο ζωής που απαιτεί δόντια.
Γι’ αυτό το μεγαλύτερο γνωστό ζώο που έχει ζήσει ποτέ — η μπλε φάλαινα με μήκος 30 μέτρα και 150 τόνους — στερείται δοντιών.
Οι μπλε φάλαινες είναι τροφοδότες φίλτρου, ενώ οι πολύ μικρότερες σπερματοφάλαινες, με μήκος 20 μέτρα και 50 τόνους, είναι κυνηγοί και χρησιμοποιούν περισσότερη από την ενέργειά τους για να τροφοδοτήσουν τους μυες τους.
«Οι θαλάσσιοι θηρευτές επομένως πιθανότατα δεν μπορούν να γίνουν πολύ μεγαλύτεροι από μια σπερματοφάλαινα», είπε ο Sander, αν και θα πρέπει να βρεθούν περισσότερα απολιθώματα για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα. «Ίσως υπάρχουν περισσότερα υπολείμματα από τα γιγάντια θαλάσσια πλάσματα κρυμμένα κάτω από τους παγετώνες», είπε.
