Σύσταση με την οποία καλεί όλα τα κράτη μέλη να δώσουν τέλος χωρίς καθυστέρηση στα προγράμματα «χρυσών διαβατηρίων», αλλά και να εξετάσουν την ακύρωση υπηκοοτήτων που δόθηκαν στο πλαίσιο τέτοιων προγραμμάτων σε Ρώσους ή Λευκορώσους που βρίσκονται στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ, εξέδωσε τη Δευτέρα η Κομισιόν, συνδέοντας το ζήτημα με τη συνεχιζόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Όπως ανακοινώθηκε το μεσημέρι από την αρμόδια εκπρόσωπο της Κομισιόν, Ανίτα Χίπερ, τα κράτη μέλη καλούνται επίσης να αποσύρουν ή να μην ανανεώσουν άδειες διαμονής σε Ρώσους ή Λευκορώσους επενδυτές που βρίσκονται στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ.
Ερωτηθείς σχετικά με το πόσοι Ρώσοι ή Λευκορώσοι έχουν εξασφαλίσει διαβατήριο ή άδεια διαμονής κράτους μέλους μέσω τέτοιων προγραμμάτων, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Έρικ Μαμέρ ανέφερε πως η Επιτροπή δεν έχει πληροφόρηση για τους ακριβείς αριθμούς και πως αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών να προχωρήσει σε επανεξέτασή τους.
Σχολιάζοντας ποια κράτη μέλη αφορά η σύσταση, ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Κομισιόν Κρίστιαν Βίγκαντ ανέφερε πως βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία επί παραβάσει κατά της Μάλτας και της Κύπρου, ενώ είχε σταλεί προειδοποίηση στη Βουλγαρία.
Όπως πρόσθεσε, η Βουλγαρία έχει ψηφίσει την κατάργηση του προγράμματος και η Κύπρος έχει καταργήσει το πρόγραμμα και δεν παρέχει πλέον υπηκοότητες στο πλαίσιο των «χρυσών διαβατηρίων» από τον Νοέμβριο του 2020. Η Μάλτα, σημείωσε, είναι η μόνη χώρα στην οποία υπάρχει ακόμα σχετικό πρόγραμμα.
Απαντώντας σε ερώτηση για το πού βρίσκεται η διαδικασία επί παραβάσει που αφορά την Κύπρο, ο κ. Βίγκαντ ανέφερε πως η κυπριακή κυβέρνηση έχει ενημερώσει την Κομισιόν πως ανακάλεσε τις υπηκοότητες 39 ατόμων και 6 εξαρτώμενων προσώπων στις 15 Οκτωβρίου 2021. Σε επιστολή του Οκτώβριο του 2021 ο Κύπριος Υπουργός Εσωτερικών ενημέρωσε για την ανάκληση ακόμα επτά περιπτώσεων που είχαν εντοπιστεί σε παλαιότερες έρευνες, σημείωσε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας πως η Κομισιόν συνεχίζει να παρακολουθεί το θέμα.
Σχέδια Κατοικίας Επενδυτών
Τα συστήματα διαμονής επενδυτών εγείρουν εγγενείς κινδύνους ασφάλειας, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, φοροδιαφυγής και διαφθοράς για τα κράτη μέλη και για την ΕΕ συνολικά. Η επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας υπογράμμισε για άλλη μια φορά αυτούς τους κινδύνους.
Στη σύσταση που εκδόθηκε σήμερα, η Επιτροπή ζητεί από τα κράτη μέλη τα εξής:
*Διενέργεια αυστηρών ελέγχων πριν από την έκδοση οποιασδήποτε άδειας διαμονής μέσω επένδυσης.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αποτρέψουν τα συστήματα διαμονής επενδυτών να δημιουργούν κινδύνους ασφάλειας, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, φοροδιαφυγής και διαφθοράς. Αυτό περιλαμβάνει τη θέσπιση και τη διενέργεια ελέγχων που σχετίζονται με τις συνθήκες διαμονής και ασφάλειας πριν από την έκδοση τέτοιων αδειών , καθώς και την επαλήθευση εάν η διαμονή είναι συνεχής.
*’Αμεση απόσυρση ή απόρριψη της ανανέωσης των αδειών διαμονής που έχουν χορηγηθεί στο πλαίσιο ενός συστήματος επενδυτικής διαμονής στη Ρωσία ή στη Λευκορωσία
*Αναστολή της έκδοσης διαμονής στο πλαίσιο σχετικών προγραμμάτων επενδυτών σε όλους τους Ρώσους και Λευκορώσους υπηκόους.
Όλα τα μέτρα πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, τα θεμελιώδη δικαιώματα και το εθνικό δίκαιο των κρατών μελών.
Σχέδια Ιθαγένειας Επενδυτών
Κάθε άτομο που έχει την ιθαγένεια κράτους μέλους της ΕΕ είναι ταυτόχρονα και πολίτης της ΕΕ. Η ιθαγένεια της ΕΕ δίνει αυτόματα το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία, την πρόσβαση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι στις ευρωπαϊκές και τοπικές εκλογές. Αυτό επηρεάζει όλα τα κράτη μέλη, και οι κίνδυνοι τέτοιων συστημάτων έχουν τονιστεί για άλλη μια φορά στο πλαίσιο της ρωσικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας.
Επόμενα βήματα
Η σημερινή σύσταση είναι μόνο ένα στοιχείο της συνολικής πολιτικής της Επιτροπής για την ανάληψη αποφασιστικών μέτρων τόσο για τα επενδυτικά προγράμματα ιθαγένειας όσο και για την κατοικία. Η Επιτροπή ενδέχεται να λάβει πρόσθετα μέτρα στο μέλλον, όπως απαιτείται.
Η Επιτροπή ζητεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να υποβάλουν έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της σύστασης που υποβλήθηκε σήμερα έως τα τέλη Μαΐου και να ενημερώνουν τακτικά την Επιτροπή στη συνέχεια.
