Γράφει η Ζέλεια Γρηγορίου*
Μπήκε ο Αύγουστος.
Έγινε πια η διαλογή.
Ξεχώρισαν οι “άριστοι” από τα άχυρα.
Εύχομαι σε όσα παιδιά δεν εξασφάλισαν θέση στα δημόσια πανεπιστήμια, που δεν έλιωσε ο κώλος τους πάνω στην καρέκλα υπό την διακονία των γονιών τους και των καθηγητών τους που πίστεψαν σε αυτούς, που δεν ονειρεύτηκαν τα όνειρα που η επιτυχία ονειρεύτηκε για αυτές, να βρουν δρόμους.
Η εμπειρία μου 25 χρόνια πίσω από έδρα ακαδημαϊκής διδασκαλίας μου έδειξε ότι οι άριστοι συχνά ξέρουν από πριν τι θα γράψουν στον επίλογο για να ικανοποιήσουν τους θεσμοφύλακες της αριστείας. Δεν λοξοδρομούν, διαχειρίζονται φοβικά την απορία ως παρακμή, τους άλλους ως μικρόβια, τη σκέψη ως ανδραγάθημα, τη βραδύτητα ως σύμπτωμα, τη στάση ως ασθένεια, το καινούργιο ως απόρροια παρακαταθήκης, τη χαρά ως αποκλειστικό κεκτημένο.
Εύχομαι στα παιδιά που δεν πέρασαν ή δεν ήθελαν να δοκιμάσουν να περάσουν να βρουν τρόπους να σπουδάσουν αλλού και, αν δεν μπορέσουν τώρα, να μείνουν standby για μερικά χρόνια, να ανακαλύψουν μετά την αποιδρυματοποίηση τον εαυτό τους, αν δεν μπορούν οι γονείς τους να τους χρηματοδοτήσουν ή να κάνουν οι ίδιοι δάνειο να εργαστούν κάποια χρόνια, να μαζέψουν έστω λίγα λεφτά, και να ξεκινήσουν να σπουδάζουν αργότερα. ΑΛΛΟΥ. Θα έχουν το εξής πλεονέκτημα. Θα χουν μεσολαβήσει κάποια χρόνια από το σχολείο, θα έχει αφαιρεθεί μέσα από τον λαιμό το λάστιχο καταναγκαστικής διατροφής κι έξω από τον λαιμό ο πνίχτης, ο λάρυγγας κι ο φάρυγγας θα ‘χουν αναπτυχθεί, και θα μπορούν και να θέλουν και να μην θέλουν.
Stay there strong kids.
Δεν είστε οι αποτύχαντες.
Είστε οι βλαστοί.
Υστερόγραφο
Ευχαριστώ τους/τις 16 μέχρι τώρα σπουδαγμένους/σπουδαγμένες που μου υπέδειξαν στο ίνμποξ ότι το σωστό είναι “αποτυχόντες” κ όχι “αποτύχαντες”. Συγγνώμη, συνάδελφοι, δεν έχω φιλολογική παιδεία και ως νώθο παιδί της ελληνικής δεν έχω αυτοματισμό να στυλλώνω όταν κάνω αυτά τα λάθη, να τα διορθώνω έγκαιρα και να μην εκτίθεμαι. Εννοείται ότι αν έγραφα “καταησιεμένους” δεν θα μου στέλνατε ίνμποξ, θα θεωρείτο μια φυσική απόρροια της κυπριακής διαλέκτου και θα το καταλαβαίνατε (ως τάση αυτοιθαγενοποίησης) χωρίς να καταλαβαίνατε βέβαια τη σημασία της λέξης. Τα σύμβολα συγχωρούνται, τα συμπτώματα όχι. Δεν θα το διορθώσω. Ξέρω, το γλωσσικό λάθος είναι ηθικής υφής. Ως ηθικής κ νομοτελιακής υφής εκλαμβάνεται και η αποτυχία των παιδιών για τα οποία έγραψα σήμερα το πρωί. Τζιαμέ θα μείνει συνάδελφοι, αδιόρθωτο. Η μισή αντροπή δική μου, η μισή δική σας.
*Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήματος Επιστημών Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Σχόλια:
Κωνσταντίνος Ξενοφώντος: “Η εμπειρία μου με αυτό που συχνά ονομάζεται “mature students” λέει πως οι φοιτητ@ς αυτ@ είναι πιο συνειδητοποιημέν@ και αντιμετωπίζουν τις σπουδές με σοβαρότητα και αγάπη”
Ζέλεια Γρηγορίου: Κάτι πρέπει να γραφτεί για την επιστημολογία της αγάπης
Αλέξης Παπαδόπουλος: 12 χρόνια σχολείο και 2 στρατός έκαμε μας το μυαλό μας πουρκούρι. Μετά κατάλαβα ότι χρειαζόμουν διάλειμμα πριν να αρχίσω σπουδές. Μετάνοιωςα που δεν το είχα σκεφτεί πριν.
Ζέλεια Γρηγορίου: Κάποια εποχή, για κάποιες από μας, το “διάλειμμα” θα ήταν πιο επικίνδυνο από εισιτήριο για περεταίρω πουρκούρι. Θα μας πάντρευαν. (Και αυτό ισχύει κ σήμερα, όχι κατασταλτικά πια. Αλλά δεν σε βοηθούν να αντέξεις χωρίς η στάση να νοηματοδοτείται ως χαμένος χρόνος. Δεν σε αφήνουν να καταλάβεις ότι δεν πρέπει να παντρευτείς για να βρεις νόημα, να βρει ο χαμένος χρόνος εξαργύρωση, να βρει το γόνατο του παππού ζεστασιά από ένα μωρό. Κάτι σαν αναπλήρωση).
Κωνσταντίνα Κωνσταντίνου: Σπούδασα στα 34-35 μου, με δυο παιδιά στο λύκειο. Ειδικά στην χημεία με βοήθησε η κόρη μου, δεν τα έπιανε ο νους μου. Τα παιδιά μου μου στάθηκαν όσο κανείς άλλος μαγείρευαν όταν εγώ είχα εξετάσεις, έπλεναν, φρόντιζαν το σπίτι. Στην φυσική πετούσα. Ξενύχτησα, διάβασα εκατοντάδες βιβλία, έκανα έρευνες, έδωσα εξετάσεις σε διεθνείς οργανισμούς, πέρασα σε όλα θριαμβευτικά. Αρίστευσα όλα τα χρόνια των σπουδών. Πήγα εξωτερικό για επιπλέον μάθηση και άφησα τα παιδιά μου (ο ένας ενήλικας για να είμαστε και καλυμμένοι από τα δήθεν γραφεία ευημερίας και τον δήθεν νόμο. Το χρωστώ στα παιδιά μου αυτό. Ναι, θα το ξαναέκανα. Μην αφήνετε κανένα ονειροκλέφτη να σας διοικεί. Κάντε πλάνο, ακολουθήστε το, αλλάξτε το, προσαρμόστε το αλλά ναι να γίνετε οι νέοι βλαστοί. Εσείς αλλάζετε αυτό τον κόσμο.
Ανδρονίνη Τάσιουλα: Κοφτερό κείμενο. Με αγγίζει καθηλωτικά η φράση «οι άριστοι συχνά ξέρουν από πριν τι θα γράψουν στον επίλογο για να ικανοποιήσουν τους θεσμοφύλακες της αριστείας». Μου είναι γνώριμο το να προσπαθώ να γράψω όχι αυτό που σκέφτομαι, αλλά αυτό που νομίζω ότι θέλουν να γράψω για να πάρω καλό βαθμό. Η δική μου σκέψη δεν είχε καν τη δυνατότητα να αναδυθεί, μου παρέμενε κρυμμένη, μέσω αυτού του διαστροφικού μηχανισμού αυτο-καταστολής της.
Ζέλεια Γρηγορίου: Δυστυχώς αυτό το μπλοκάρισμα είναι (η) δουλειά του σχολείου της αριστείας
Αγγελίνα Λουμινόσα: Μετά από ένα πτυχίο και 2 μεταπτυχιακά σε δημόσιο πανεπιστήμιο, ξεκίνησα ξανά να σπουδάζω από μεράκι και συνειδητοποιώ πόσο βαθιά ριζωμένη είναι αυτή η νοοτροπία γύρω από την αλυσιδωτή εκπαίδευση. Τα πανεπιστήμια μετατρέπονται σε μεταλυκειακά κέντρα και οι φοιτητές αντί να αναζητούν τη γνώση και τον εαυτό τους, εξειδικεύονται πειθήνια σε ένα αντικείμενο. Για μένα χίλιες φορές να πάει κάποιος να σπουδάσει γιατί το θέλει παρά γιατί έτσι ορίζει η κοινωνική νόρμα, οι γονείς ή/και ο περίγυρός του.
Έλενα Σωκράτους: Να προσθέσω ή και να μην σπουδάσουν.. εάν αυτό τ@ κάνει ευτυχισμέν@
Ζέλεια Γρηγορίου: Όχι να σπουδάσουν κατ’ ανάγκη σε πανεπιστήμια. Αλλά να σπουδάσουν. Η ευτυχία ένεν αρκετή για να σε ταϊσει.