Όσοι νοικιάζουν ένα δωμάτιο ή ένα διαμέρισμα στην Ευρώπη τα τελευταία 10 χρόνια μπορεί να έχουν παρατηρήσει ότι τα μηνιαία τέλη τους έχουν αυξηθεί πρόσφατα, ενώ όσοι είναι νέοι στην αγορά ενοικίασης μπορεί να μην έχουν ιδέα ότι τα πράγματα ήταν πολύ πιο εύκολα στο παρελθόν – τουλάχιστον όσον αφορά τα οικονομικά τους.
Οι τιμές των ενοικίων στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατά το εντυπωσιακό ποσοστό του 17,6% τα τελευταία 10 χρόνια. Στο πλαίσιο του αυξανόμενου πληθωρισμού στην κορυφή μιας ενεργειακής κρίσης που απειλεί να αφήσει πολλά νοικοκυριά να μην μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους αυτό το χειμώνα, η ήπειρος έχει δει μια αύξηση 1,7% μόνο τους τελευταίους τρεις μήνες σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2021.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, τα ενοίκια αυξάνονται σταθερά από το 2010, ενώ η αγορά κατοικίας είχε κάποια σκαμπανεβάσματα πριν αρχίσει να ανεβαίνει από το 2015.
Πού ήταν η υψηλότερη αύξηση;
Τα ενοίκια αυξήθηκαν σχεδόν παντού στην Ευρώπη, αλλά πουθενά δεν αυξήθηκαν τόσο δραματικά όσο στην Εσθονία.
Το κράτος της Βαλτικής κατέγραψε αύξηση των τιμών ενοικίασης κατά 214%, καθώς η εισροή ανθρώπων στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του Ταλίν, ώθησε τη ζήτηση προς τα πάνω, ενώ η προσφορά παρέμεινε περιορισμένη.
Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε πρόσφατα από την άφιξη δεκάδων χιλιάδων Ουκρανών προσφύγων που διέφυγαν από τη ρωσική εισβολή στη χώρα τους και χρειάζονταν στέγαση.
Μετά την Εσθονία στην κούρσα προς την κορυφή ακολουθεί το γειτονικό κράτος της Βαλτικής, η Λιθουανία, όπου τα ενοίκια είναι τώρα 139% υψηλότερα από ό,τι ήταν το 2010.
Η ενοικίαση κατοικίας στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, Βίλνιους, έχει καταστεί σχεδόν αδύνατη, σε σημείο που οι νομοθέτες της χώρας εξετάζουν το ενδεχόμενο να θεσπίσουν ανώτατο όριο τιμών στα ενοίκια.
Σύμφωνα με το Baltic News Network, οι φοιτητές είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο από αυτές τις αυξήσεις των ενοικίων, με ένα οικονομικό διαμέρισμα στο Βίλνιους (συμπεριλαμβανομένου του μπάνιου και της κουζίνας) να κοστίζει πλέον 400 ευρώ σε σύγκριση με 100 ευρώ ή λιγότερο το 2021.
Ίσως προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι, δεδομένου ότι η Ιρλανδία παρουσιάζει έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς πληθωρισμού στην ΕΕ, παρατηρήθηκε η τρίτη υψηλότερη αύξηση των ενοικίων στην Ιρλανδία, όπου τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 82% τα τελευταία 10 χρόνια.
Ο λόγος για μια τέτοια αύξηση είναι, όπως και στην περίπτωση της Εσθονίας και της Λιθουανίας, η έλλειψη ακινήτων προς ενοικίαση.
Οι εξαιρέσεις στον κανόνα
Ενώ σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης παρατηρήθηκε αύξηση των τιμών των ενοικίων την τελευταία δεκαετία, υπήρξαν δύο εξαιρέσεις: Η Ελλάδα και η Κύπρος.
Αντίθετα με το ρεύμα, οι δύο αυτές χώρες σημείωσαν μείωση στις τιμές ενοικίασης, αν και είναι σχεδόν αμελητέες σε σύγκριση με τις εντυπωσιακές αυξήσεις που κατέγραψαν η Εσθονία, η Λιθουανία και η Ιρλανδία.
Στην Ελλάδα, τα ενοίκια μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά 24% από το 2010 έως τον Ιούλιο του 2022. Στην Κύπρο κατά την ίδια περίοδο, το κόστος ενοικίασης μειώθηκε κατά 0,2%.
Η αγορά ενός σπιτιού δεν είναι μια εύκολη εναλλακτική λύση
Αντίθετα, η αγορά ενός σπιτιού μπορεί να φαίνεται ως καλύτερη λύση για να αποφύγετε τη σπατάλη χρημάτων, αλλά υπό την τρέχουσα αγορά κατοικίας, ούτε αυτή είναι μια εύκολη επιλογή.
Οι τιμές των κατοικιών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αυξηθεί κατά 48% από το 2010, σύμφωνα με τη Eurostat.
Στην Εσθονία, οι τιμές των κατοικιών σημείωσαν επίσης τριψήφιες αυξήσεις, με τα σπίτια να κοστίζουν πλέον 196% περισσότερο από ό,τι το 2010.
Στην Ουγγαρία, το κόστος αγοράς κατοικίας αυξήθηκε κατά 168%, στο Λουξεμβούργο κατά 135%, στη Λετονία κατά 131%, στη Λιθουανία και την Τσεχία κατά 130% και στην Αυστρία κατά 121%.
Μόνο στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο οι τιμές μειώθηκαν, με τα σπίτια να κοστίζουν τώρα αντίστοιχα 23, 8 και 6 τοις εκατό λιγότερο από ό,τι πριν από 10 χρόνια, σύμφωνα με τη Eurostat.
