Γράφει ο Γιάννης Καπετάνιος*
Ο κόσμος των κρυπτονομισμάτων μοιάζει με το σύμπαν, αφού υπάρχουν τόσα πολλά ενώ εμείς γνωρίζουμε τόσο λίγα. Σήμερα υπάρχουν πέραν των 20.000 κρυπτονομισμάτων σε κυκλοφορία ενώ οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε το Bitcoin ίσως και το Ethereum. Πέραν από αυτά που κυκλοφορούν υπάρχουν περίπου 3.000 που έχουν τεθεί εκτός κυκλοφορίας. Τι είναι αλήθεια τα κρυπτονομίσματα;
Τα κρυπτονομίσματα είναι ψηφιακά ή εικονικά νομίσματα τα οποία χρησιμοποιούν τεχνικές κρυπτογράφησης για τη ρύθμιση και την επαλήθευση των συναλλαγών, καθώς και για τον έλεγχο της δημιουργίας νέων μονάδων. Αυτά τα ψηφιακά νομίσματα λειτουργούν ανεξάρτητα από τις κεντρικές τράπεζες και είναι αποκεντρωμένα, καθιστώντας τα ιδιαίτερα δημοφιλή μεταξύ των εμπόρων και των επενδυτών.
Το Bitcoin, το πρώτο κρυπτονομίσμα, εισήχθη το 2009, και από τότε, η αγορά του έχει αυξηθεί θεαματικά και εκατοντάδες νέα ψηφιακά νομίσματα είναι διαθέσιμα για το εμπόριο. Τα κρυπτονομίσματα έχουν σημειώσει σημαντικές μεταβολές στις τιμές τους τα τελευταία χρόνια, ενώ ορισμένα εμφανίζουν τεράστια κέρδη αλλά και ζημίες σε σύντομες περιόδους.
Αυτόνομα
Μία από τις πιο θεμελιώδεις πτυχές των κρυπτονομισμάτων είναι η αποκεντρωμένη φύση τους. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά νομίσματα, τα κρυπτονομίσματα δεν ελέγχονται από κάποια κεντρική αρχή, όπως μια κεντρική τράπεζα ή μια κυβέρνηση. Αντ ‘αυτού, η τεχνολογία, γνωστή ως blockchain, επιτρέπει την καταγραφή των δεδομένων των συναλλαγών σε πολλαπλούς αποκεντρωμένους ψηφιακούς κόμβους, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολο να τροποποιηθεί ή να παραβιαστεί.
Ανώνυμα
Επιπλέον, τα κρυπτονομίσματα είναι γνωστά για την ανώνυμη φύση τους. Οι συναλλαγές που καταγράφονται στο blockchain δεν συνδέονται με την πραγματική ταυτότητα του αποστολέα ή του παραλήπτη, καθιστώντας δύσκολη την παρακολούθηση των συναλλαγών. Ενώ αυτό το χαρακτηριστικό έχει τραβήξει την προσοχή ορισμένων χρηστών που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τα κρυπτονομίσματα για παράνομες δραστηριότητες, έχει επίσης οδηγήσει σε ανησυχίες για τη χρήση κρυπτονομισμάτων για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Ευμετάβλητα
Τα κρυπτονομίσματα είναι επίσης ιδιαίτερα ευμετάβλητα. Οι τιμές μπορούν να αλλάξουν δραματικά μέσα σε λίγες μόνο ώρες, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη των μελλοντικών κινήσεων των τιμών. Αυτό έχει οδηγήσει σε πολλά περιστατικά στα οποία οι άνθρωποι που διαπραγματεύονται κρυπτονομίσματα έχουν χάσει σημαντικά ποσά χρημάτων.
Η θέση τους στο εμπόριο
Παρά τις προκλήσεις αυτές, τα κρυπτονομισμάτα εξακολουθούν να προσελκύουν εμπόρους και επενδυτές σε όλο τον κόσμο. Πολλοί βλέπουν τα κρυπτονομίσματα ως μια μακροπρόθεσμη επένδυση και μια πιθανή εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά νομίσματα στο μέλλον. Ορισμένες επιχειρήσεις τα αποδέχονται ως πληρωμή για τα αγαθά και τις υπηρεσίες τους.
Ας δούμε κάποια πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα ων κρυπτονομισμάτων.
Πλεονεκτήματα
· Τα κρυπτονομίσματα αντιπροσωπεύουν ένα νέο, αποκεντρωμένο χρήμα. Σε αυτό το σύστημα, οι ενδιάμεσοι, όπως οι τράπεζες και οι νομισματικοί θεσμοί, δεν είναι απαραίτητοι για την επιβολή της εμπιστοσύνης των συναλλαγών μεταξύ των δύο μερών. Έτσι, ένα σύστημα με κρυπτονομίσματα εξαλείφει την πιθανότητα μιας αποτυχίας, όπως μια μεγάλη τράπεζα, που πυροδοτεί μια σειρά κρίσεων σε όλο τον κόσμο, όπως αυτή που προκλήθηκε το 2008 από την αποτυχία των θεσμών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
· Τα κρυπτονομίσματα υπόσχονται να καταστήσουν ευκολότερη τη μεταφορά κεφαλαίων απευθείας μεταξύ δύο μερών χωρίς να χρειάζεται ένα αξιόπιστο τρίτο μέρος όπως μια τράπεζα ή μια εταιρεία πιστωτικών καρτών.
· Επειδή δεν χρησιμοποιούν διαμεσολαβητές,οι μεταφορές κρυπτονομισμάτων μεταξύ δύο συναλλασσόμενων μερών μπορεί να είναι ταχύτερες από ό,τι οι μεταφορές χρημάτων.
· Οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα μπορούν να αποφέρουν κέρδη. Οι αγορές κρυπτονομισμάτων έχουν εκτιναχθεί στα ύψη την τελευταία δεκαετία, σε σημείο που κάποια στιγμή έφτασαν τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Τον Απρίλιο του 2023, το Bitcoin αποτιμήθηκε σε περισσότερα από $540 δισεκατομμύρια στις αγορές.
· Η οικονομία των εμβασμάτων δοκιμάζει μία από τις πιο σημαντικές περιπτώσεις χρήσης του κρυπτονομίσματος. Επί του παρόντος, τα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin λειτουργούν ως ενδιάμεσα νομίσματα για τον εξορθολογισμό των μεταφορών χρημάτων πέρα από τα σύνορα. Αυτή η μέθοδος εξορθολογίζει τη διαδικασία μεταφοράς χρημάτων και την καθιστά φθηνότερη.
Μειονεκτήματα
· Αν και ισχυρίζονται ότι είναι μια ανώνυμη μορφή συναλλαγής, τα κρυπτονομίσματα αφήνουν ένα ψηφιακό ίχνος που μπορούν να ερευνήσουν υπηρεσίες όπως το FBI. Αυτό ανοίγει το ενδεχόμενο οι κυβερνήσεις και οι αρχές (και άλλοι) να μπορούν να παρακολουθούν τις οικονομικές συναλλαγές.
· Τα κρυπτονομίσματα έχουν γίνει ένα δημοφιλές εργαλείο με τους εγκληματίες για παράνομες δραστηριότητες, όπως το ξέπλυμα χρήματος και οι παράνομες αγορές.
· Θεωρητικά, τα κρυπτονομίσματα προορίζονται να αποκεντρωθούν, ο πλούτος τους να κατανεμηθεί μεταξύ πολλών μερών σε ένα blockchain. Στην πραγματικότητα, η ιδιοκτησία είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένη. Για παράδειγμα, μόνο 100 διευθύνσεις κατέχουν περίπου το 12% των κυκλοφορούντων bitcoin.
· Μία από τις έννοιες των κρυπτονομισμάτων είναι ότι ο καθένας μπορεί να τα εξορύξει χρησιμοποιώντας έναν υπολογιστή με σύνδεση στο Διαδίκτυο. Ωστόσο, εξόρυξη δημοφιλή κρυπτονομισμάτων απαιτούν σημαντική ενέργεια, μερικές φορές τόσο πολύ ενέργεια όσο καταναλώνουν ολόκληρες χώρες. Το ακριβό ενεργειακό κόστος και το απρόβλεπτο αποτέλεσμα των εξορύξεων έχουν συγκεντρώσει τις εξορύξεις μεταξύ των μεγάλων εταιρειών τα έσοδα των οποίων ανέρχονται σε δισεκατομμύρια δολάρια.
· Αν και οι αλυσίδες μπλοκ κρυπτονομισμάτων είναι ιδιαίτερα ασφαλείς, οι εκτός αλυσίδας αποθήκες αποθήκευσης κλειδιών που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα, όπως τα χρηματιστήρια και το ηλεκτρονικά πορτοφόλια, μπορούν να παραβιαστούν. Πολλά χρηματιστήρια και πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων έχουν παραβιαστεί με τα χρόνια, μερικές φορές με αποτέλεσμα να κλαπούν εκατομμύρια δολάρια αξίας “νομισμάτων”.
· Τα κρυπτονομίσματα που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε δημόσιες αγορές πάσχουν από μεταβλητότητα των τιμών. Για παράδειγμα, το Bitcoin έχει βιώσει γρήγορες αυξομειώσεις της αξίας του, ανεβαίνοντας σχεδόν στα $65.000 το Νοέμβριο του 2021 πριν πέσει στα $20.000 περίπου ενάμιση χρόνο αργότερα. Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνθρωποι θεωρούν τα κρυπτονομίσματα να είναι μια βραχύβια μανία ή κερδοσκοπική φούσκα.
Έχει ενδιαφέρον να δούμε το μέλλον τους
Το μέλλον των κρυπτονομισμάτων παραμένει αβέβαιο. Αν και προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με τα παραδοσιακά νομίσματα, παρουσιάζουν επίσης μοναδικές προκλήσεις. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο ρυθμίζουν τη χρήση κρυπτονομισμάτων, και υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της συχνά ασταθούς φύσης τους.
Εν κατακλείδι, τα κρυπτονομίσματα είναι ψηφιακά νομίσματα που λειτουργούν ανεξάρτητα από τις κεντρικές αρχές. Αν και προσφέρουν πολλά δυνητικά οφέλη σε σχέση με τα παραδοσιακά νομίσματα, παρουσιάζουν επίσης μοναδικές προκλήσεις και κινδύνους. Καθώς ο κόσμος γίνεται πιο εξαρτημένος από την τεχνολογία, θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πώς τα κρυπτονομίσματα εξελίσσονται και πώς θα χρησιμοποιούνται στο μέλλον.
