Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν μπορεί να παραμείνει το ίδιο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ήταν το μήνυμα που έστειλαν πρώην ηγέτες και αξιωματούχοι στο πλαίσιο του 18ου Ετήσιου Συνεδρίου του Economist στην Κύπρο.
Η πρώην Πρωθυπουργός της Ουκρανίας Γιούλια Τιμοσέκνο ανέφερε ότι μετά τη νίκη της Ουκρανίας έναντι στην Ρωσία, η χώρα αναμένει νέες προσεγγίσεις στην στρατηγική ασφάλειας στην Ευρώπη. Σημείωσε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει πολλά στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Πρόσθεσε ότι η νίκη της Ουκρανίας δεν είναι μόνο η συντριβή του ρωσικού στρατού, αλλά και το τι θα γίνει στη συνέχεια με το «διεφθαρμένο, τρομοκρατικό καθεστώς του Πούτιν» το οποίο θα συνεχίσει να αποτελεί απειλή για τον κόσμο.
Όπως είπε, γνωρίζοντας καλά τον Πούτιν, αυτό που θέλει είναι να αμφισβητήσει την ηγεσία της δύσης και την επανεξέταση των συνόρων προς όφελος των νέων αυτοκρατοριών. Πρόσθεσε ότι ήρθε η ώρα να τεθούν αυστηροί όροι στην Ρωσία χωρίς να αναμένεται πότε θα εφαρμόσει τις πυρηνικές απειλές του. Κάτι τέτοιο ανέφερε θα ήταν ένας «αρμαγεδώνας» για ολόκληρο τον κόσμο.
Το ζητούμενο, πρόσθεσε, δεν είναι μόνο να κερδηθεί ο πόλεμος, αλλά να κερδηθεί η μάχη για ολόκληρο τον ελεύθερο κόσμο.
Όσον αφορά τον ρόλο της Κίνας, ανέφερε ότι είναι σημαντική η ουδέτερη θέση της χώρας, αφού ο Πούτιν ανέμενε να συμμετέχει στις επιθετικές του ενέργειες. Μετά το συνέδριο του κομμουνιστικού κόμματος στην Κίνας, είπε η κ. Τιμοσένκο, θα είμαστε ακόμα πιο σίγουροι για τη θέση της Κίνας στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Τέλος ευχαρίστησε την Κύπρο που υποδέχτηκε Ουκρανούς πρόσφυγες ως ελεύθερους ανθρώπους, με μεγάλο επίπεδο αλληλεγγύης και ανθρωπισμού.
Φίσερ: Μια πολύ διαφορετική ΕΕ θα προκύψει από τον πόλεμο στην Ουκρανία
Ο πρώην Αντικαγκελάριος και πρώην Ομοσπονδιακός Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ είπε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία στρέφεται εναντίον όλων των αρχών της ΕΕ που δημιουργήθηκαν μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Όπως ανέφερε δεν πρόκειται για έναν πόλεμο εναντίον μόνο της Ουκρανίας αλλά και εναντίον της ΕΕ.
«Αν αποδεχόμασταν την επιθετικότητα του Πούτιν στην Ουκρανία, η μόνη ερώτηση που θα απέμενε θα ήταν ποιος είναι ο επόμενος», ανέφερε προσθέτοντας ότι η ΕΕ που βασίζεται κυρίως στην οικονομική ολοκλήρωση θα αναγκαστεί να μεταμορφωθεί σε σημαντικό παράγοντα ασφάλειας η οποία παίζει σημαντικό ρόλο πλέον.
Πρόσθεσε ότι ο Πούτιν ακόμα και σήμερα έχει χάσει τον Πόλεμο της Ουκρανίας και οι πολιτικοί του στόχοι δεν μπορούν να επιτευχθούν. Για την ΕΕ, ανέφερε, ο πόλεμος σημαίνει ότι θα πρέπει να ζήσουμε με μια κοινή απειλή στα ανατολικά της σύνολα για τα επόμενα χρόνια, κάτι που θα οδηγήσει σε ένα σημαντικό μετασχηματισμό στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Έκανε λόγο επίσης για πολλαπλές κρίσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, όπως η ενεργειακή η επισιτιστική κρίση, η πανδημία, η αντιπαράθεση ΗΠΑ και Κίνας για την Ταϊβάν αλλά και η σημαντικότερη, όπως είπε, κρίση που είναι η κλιματική αλλαγή. Όλες αυτές οι προκλήσεις, πρόσθεσε, χρειάζονται μια ενωμένη δύση και μια ενωμένη Ευρώπη.
Εξέφρασε παράλληλα αισιοδοξία ότι παρά τις τεράστιες προκλήσεις, η κρίση αποτελεί στιγμή ευκαιρίας και ειδικά στην ΕΕ υπάρχει δυνατότητα «να έρθουμε ακόμα πιο κοντά». Ωστόσο ανέφερε θα είναι μια πολύ διαφορετική ΕΕ, αφού ο πόλεμος στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε αλλαγή των βασικών αξόνων της ΕΕ από τη Δύση στην Ανατολή. Η ετοιμότητα της ΕΕ να αποδεχθεί νέα μέλη σημαίνει ότι θα πρέπει να μετασχηματίσουμε τους κανόνες της ΕΕ, πρόσθεσε.
H επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο Μυρτώ Ζαμπάρτα, αναφέρθηκε στις σημαντικές οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από την ΕΕ και στην οικονομική στήριξη ύψους 19 δισ. ευρώ που παραχωρήθηκε στην Ουκρανία μέχρι τώρα. Πρόσθεσε ότι πρέπει να σταματήσει η εξάρτηση της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα τόσο για την ενεργειακή ασφάλεια και προς όφελος της οικονομίας, όσο και για την κλιματική αλλαγή, αλλά και για να γίνει η μετάβαση όσο το δυνατό λιγότερο επώδυνη για τον κόσμο.
Σημείωσε επίσης ότι αυτός ο πόλεμος ξεκίνησε ως επίθεση κατά της ελευθερίας των κρατών να αποφασίζουν τη μοίρα τους και εξελίσσεται σε οικονομική απειλή, ενώ πρόσθεσε ότι ενωμένοι «μπορούμε να ξεπεράσουμε τις συνέπειες που επέφερε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Το ΗΒ συνεργάζεται για την Ουκρανία ακόμα και εκτός ΕΕ
Ο Ύπατος Αρμοστής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κύπρο Ιρφάν Σιντίκ, αναφέρθηκε σε ανάγκη για κοινό μέτωπο κατά των νέων αυτών εντάσεων μεταξύ δημοκρατιών και απολυταρχιών. Ανέφερε ότι η απόφαση είναι σαφής και πρέπει να επιλέξουμε σε ποια μεριά βρισκόμαστε. Η ανταπόκριση, πρόσθεσε, «δείχνει ότι μπορούμε να συνεργαστούμε όλοι μαζί έστω κι αν είμαστε εκτός ΕΕ».
Πρόσθεσε ότι οι συνέπειες στην οικονομία και στην ενέργεια είναι για όλους και ότι το ΗΒ προσπαθεί με τους εταίρους του να πιέσει την πολεμική μηχανή του Πούτιν.
Σημείωσε ειδικότερα το «πάγωμα» περίπου 275 δισ. στερλινών ή 60% των ρωσικών διαθεσίμων σε ξένο συνάλλαγμα και την ύφεση, με προβλέψεις για συρρίκνωση του ρωσικού ΑΕΠ έως και 8,5% το 2022. Οι κυρώσεις, σύμφωνα με τον κ. Σιντίκ, έχουν επίσης επιταχύνει τη διαρροή εγκεφάλων στη Ρωσία, με έως και 170.000 ειδικούς υπολογιστών και πληροφορικής να έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, πολλούς από τους οποίους έχει υποδεχθεί η Κύπρος.
Τέλος σημείωσε ότι η δέσμευση του ΗΒ υπέρ της Ουκρανίας είναι ξεκάθαρη, αφού «πολεμώντας για «τους Ουκρανούς πολεμάμε για ολόκληρο τον κόσμο», την ασφάλεια και τις αξίες του.
Δεν υπάρχουν πλέον ζώνες ουδετερότητας
Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών της Ουκρανικής Βουλής και πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός Γκριγκόρι Νεμίρια χαρακτήρισε τον πόλεμο στην Ουκρανία, πόλεμο κατά της Ευρώπης και κατά της παγκόσμιας τάξης ασφάλειας, που αναγκάζει την Ευρώπη να δράσει για να προστατεύσει τα συμφέροντά της. Πρόσθεσε ότι η παγκόσμια τάξη που γνωρίζαμε δεν υπάρχει πια, ενώ βρισκόμαστε, όπως είπε, στα ενδιάμεσα μεταξύ της παλιάς και μιας νέας τάξης πραγμάτων που θα αντικαταστήσει την παλιά.
Σημείωσε ότι δεν υπάρχουν πλέον γκρίζες ζώνες ούτε ουδέτερες χώρες σε θέματα ασφάλειας και ούτε πλέον υπάρχουν σενάρια φινλανδοποίησης.
Όσον για την Ρωσία είπε ότι πληρώνει το τίμημα την υπερεκτίμησης του εαυτού της και της υποτίμησης των άλλων, αφού θα χάσει την Ευρώπη από πελάτη, ενώ όσον αφορά την Κίνα εξέφρασε την εκτίμηση, ότι ο Πρόεδρος Σι δεν είναι διατεθειμένος να συνδέσει τον εαυτό του με τους ηττημένους. Είπε επίσης ότι θα πρέπει να εξεταστεί το πώς εμπλέκεται η Κίνα στη θετική επίλυση του πολέμου.
Όσον αφορά την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, είπε ότι ήδη καθίσταται σαφές ότι θα ενταχθεί τόσο η Ουκρανία όσο και η Μολδαβία και το θέμα είναι πότε. Πρόσθεσε ότι η Ουκρανία είναι η μόνη χώρα που ο λαός της θυσιάζεται για την ελευθερία της Ευρώπης. «Είμαστε στον σωστό δρόμο», ανέφερε προσθέτοντας ότι η Ευρώπη είναι το σπίτι μας.
Ζωτικός ο ρόλος της Μεσογείου στη νέα ενεργειακή ανεξαρτησία
Ο Ανδρέας Μποργκέας, Μέλος της Πολιτειακής Γερουσίας της Καλιφόρνιας τόνισε τον ζωτικό ρόλο της Μεσογείου στην νέα ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ.
Αναφέρθηκε στη σημασία των ηλεκτρικών διασυνδέσεων μεταξύ των οποίων αυτής μεταξύ Κύπρου- Ελλάδας και Ισραήλ αλλά και Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου, αναφέροντας ότι οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευσή τους στους ενεργειακούς αυτούς διαδρόμους που θα βοηθήσουν τα δυτικά κράτη.
Σημείωσε ότι το Ατλαντικό Συμβούλιο σε μελέτη που εξέδωσε πρόσφατα αναφέρθηκε στην ευθυγράμμιση των συμφερόντων Ελλάδας – Κύπρου και Ευρώπης στον ενεργειακό τομέα, προς την κατεύθυνση και της απεξάρτησης από τη Ρωσία με ιδιαίτερη αναφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο.
Σημείωσε επίσης ότι ορισμένες οντότητες και εταιρείες που συνδέονται με τη Ρωσία και δυνητικά αντίπαλα μέρη θα πρέπει να αποκλείονται από αυτά τα έργα.
Πρόσθεσε ότι τα έργα αυτά θα πρέπει να είναι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και συνεπή με τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες.
Παράλληλα ανέφερε ότι η πολιτική στήριξη θα πρέπει να περιορίζεται σε έργα που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις σε αυτή την κρίσιμη στιγμή.
