Ο αναπαλαιωμένος Χαρουπόμυλος Λανίτη γιορτάζει φέτος 20 χρόνια δράσης και δημιουργίας. Ο Χαρουπόμυλος, αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της πόλης της Λεμεσού χωρίς να χάσει την σημαντικότητα του, δίνοντας παλμό στο κέντρο ακόμη και σήμερα.
Δίπλα από το παλιό λιμάνι και την Μαρίνα της Λεμεσού, στην πλατεία του Μεσαιωνικού Κάστρου στο ιστορικό κέντρο της πόλης, βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Χαρουπόμυλου Λανίτη, οι αποθήκες και οι λοιποί χώροι που τον περιβάλλουν και τον συμπληρώνουν.
Η ανέγερση του αρχικού μέρους των αποθηκών έγινε την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Αρχικά οι αποθήκες αυτές χρησιμοποιούνταν σαν χώρος αποθήκευσης και εμπορίας φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων. Εκείνη την περίοδο τα χαρούπια, ο «μαύρος χρυσός» της Κύπρου, άρχισαν να γίνονται περιζήτητα στην Ευρώπη και η τότε ιδιοκτήτρια εταιρία των αποθηκών, Ν.Π.Λανίτης, αναπτύχθηκε ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας χαρουπιών του νησιού. Στις συγκεκριμένες αποθήκες τα χαρούπια διαχωρίζονταν και συσκευάζονταν και στη συνέχεια εξάγονταν στην Αίγυπτο και σε άλλες γειτονικές χώρες και αργότερα σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης.
Ο ιδιοκτήτης Ν.Π. Λανίτης, βλέποντας την αγορά των χαρουπιών στο εξωτερικό να μεγαλώνει, αποφάσισε να επεκτείνει τις εμπορικές δραστηριότητες του και το 1937 έκτισε στο δυτικό τμήμα των αποθηκών ένα επιπρόσθετο κτήριο, μέσα στο οποίο εγκατέστησε τα απαραίτητα μηχανήματα για τη διαλογή και το άλεσμα των χαρουπιών.
Στο νότιο μέρος αυτού του κτηρίου βρισκόταν ο χώρος της μεγάλης ζυγαριάς όπου γινόταν η παραλαβή, το ζύγισμα και η πρώτη διαλογή και ο καθαρισμός των χαρουπιών.
Στο κεντρικό μέρος του κτηρίου βρισκόταν ο μύλος, όπου γινόταν η διαλογή ανάλογα με το μέγεθος και την ποιότητα των χαρουπιών. Αυτά που είχαν το κατάλληλο μέγεθος και ποιότητα, διαλέγονταν για εξαγωγή και ανθρώπινη κατανάλωση. Το χαρουπάλευρο και τα κουκούτσια τα μετέφεραν στο βόρειο μέρος του Χαρουπόμυλου, για να φορτωθούν για εξαγωγή σε διάφορες χώρες της Ευρώπης για παραγωγή ζωοτροφών.
Τη δεκαετία του 70, με τη μείωση της τοπικής γεωργικής παραγωγής και των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων και χαρουπιών ειδικότερα, διακόπηκε η λειτουργία του Χαρουπόμυλου και των αποθηκών, που έμειναν για αρκετά χρόνια κλειστές και αχρησιμοποίητες. Στις αρχές του 1980 ο Δήμος Λεμεσού απαλλοτρίωσε τις αποθήκες για να τις κατεδαφίσει, αλλά αφού πέρασαν αρκετά χρόνια χωρίς να γίνουν οι εργασίες όπως είχαν συμφωνηθεί, το 1996 ο Όμιλος Λανίτη αξίωσε δικαστικά και πέτυχε την επιστροφή των υποστατικών. Μετά την επιστροφή τους ο Όμιλος Λανίτη αποφάσισε την αναπαλαίωσή τους και το Δεκέμβριο του 2001 παρουσίασε στο Δήμο Λεμεσού τα σχέδια διαμόρφωσης και αναπαλαίωσης του Χαρουπόμυλου και των αποθηκών συνολικής ανάπτυξης 7.000 τ.μ. (συμπεριλαμβανομένου και του χώρου στάθμευσης).
Η αναπαλαίωση του Χαρουπόμυλου και των γύρω χώρων έγιναν από την εταιρία Cybarco και στοίχισαν £6εκ. περίπου.
Το έργο της αποκατάστασης του χαρουπόμυλου ανάλαβε η αρχιτέκτονας Κρίστιαν Χρίστου μαζί με τον Ελλαδίτη αρχιτέκτονα Αντώνη Στυλιανίδη και άλλους συνεργάτες όπως η αρχιτέκτονας Έλλη Κωνσταντινίδου.
Στη σημερινή του μορφή ο Χαρουπόμυλος Λανίτη αποτελείται από τρεις διαφορετικούς χώρους:
Στο μεσαίο χώρο του Χαρουπόμυλου Λανίτη βρίσκεται το Μουσείο του Χαρουπόμυλου, μελέτη και έργο του Γιάννη Τουμαζή. Στο Μουσείο διατηρούνται το αυθεντικό μηχανοστάσιο του χαρουπόμυλου, καθώς επίσης και διάφορα άλλα αυθεντικά αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στα χρόνια της λειτουργίας του. Επίσης, παρουσιάζονται μερικά από τα υποπροϊόντα του χαρουπιού και υπάρχει ενημερωτικό και εκπαιδευτικό υλικό.
Στο βόρειο και νότιο μέρος λειτουργούν σύγχρονοι πολυχώροι και αίθουσες για εκδηλώσεις και δραστηριότητες μεγάλου αριθμού ατόμων, οι οποίοι διαχειρίζονται από την εταιρία Carob Mill Restaurants του Ομίλου Λανίτη. Aξίζει να σημειωθεί ότι στους χώρους αυτούς διοργανώνονται εταιρικά συνέδρια και άλλες ιδιωτικές εκδηλώσεις διεθνούς επιπέδου.
Στο ανατολικό μέρος του Χαρουπόμυλου βρίσκεται το εστιατόριο/ταβέρνα Καρατέλλο, της Carob Mill Restaurants και εφαπτόμενα βρίσκονται επιπρόσθετες αποθήκες της ίδιας περίπου ηλικίας, που έχουν επίσης αναπαλαιωθεί και λειτουργούν σαν εστιατόρια και καφετέριες της ίδιας εταιρίας.
Ο Χαρουπόμυλος Λανίτη αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς της σύγχρονης κοινωνικής ζωής της Λεμεσού αλλά παράλληλα αποτελεί και ένα ιστορικό στοιχείο της βιομηχανικής εξέλιξης της Κύπρου.
Με αφορμή τα 20χρονα από την αναπαλαίωση του Χαρουπόμυλου
και της ταυτόχρονης λειτουργίας της εταιρείας Carob Mill Restaurants,
ο CEO της Lanitis Entertainment, Γιώργος Ιωάννου,
έδωσε συνέντευξη στο Limassol Today
