Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Εγγραφή στο Newsletter

Limassol Today - Asset 10
ΑΡΧΙΚΗΛΕΜΕΣΟΣΓιατί κινδυνεύει να μείνει χωρίς διαθέσιμα σπίτια η Λεμεσός;

Γιατί κινδυνεύει να μείνει χωρίς διαθέσιμα σπίτια η Λεμεσός;

Κάποια βασικά λάθη που οδήγησαν είτε άμεσα είτε έμμεσα, στην έλλειψη προσιτής κατοικίας στη Λεμεσό, είναι: η έλλειψη Master Plan και έγκαιρου προγραμματισμού από το Κράτος και τις αρμόδιες Αρχές

«Η ενοικίαση, ειδικά για κατοίκηση, είναι πολύ δύσκολη λόγο της μεγάλης έλλειψης υποστατικών προς ενοικίαση. Δυστυχώς αναγκάζονται οικογένειες με 2 παιδιά να διαμένουν σε διαμερίσματα 2 υπνοδωματίων ή ακόμα και σε μονάρια, διότι δεν βρίσκουν να ενοικιάσουν μεγαλύτερα σε προσιτές για αυτούς τιμές και ενώ αδυνατούν να κτίσουν», σημειώνει σε συνέχεια του Α’ μέρους της συνέντευξης της η Στέλλα Ζαβρού. εκ μέρους του Συνδέσμου Αρχιτεκτόνων Κύπρου. Η ίδια σημειώνει δε ότι τόσο οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όσο και το κράτος, πρέπει να δώσουν «κίνητρα στους ιδιοκτήτες και σε απλούς ντόπιους επενδυτές για να τα αναπτύξουν και να έχουν ικανοποιητικό κέρδος φτιάχνοντας προσιτής αγοράς κτίρια».

Αυτούσια η συνέντευξη:

Η Λεμεσός κατέστη η πλέον ανεπτυγμένη πόλη της Κύπρου, ίσως η τόση ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα να αλληλοεπιδρά αρνητικά για τον ντόπιο;

Οι μεγάλες ιδιωτικές αναπτύξεις (οριζόντιας κατάταξης κτιρίων και ψηλά κτίρια) οι οποίες πλείστες κατατάσσονται σε κτίρια ‘υψηλών προδιαγραφών’, ταυτόχρονα με την αύξηση των τιμών της γης και των υλικών κατασκευής, ανέβασαν τα κόστη ανέγερσης και ή πώλησης και ή ενοικίασης των διαμερισμάτων , οικιών, και άλλων χρήσεων. Αυτό επιτρέπει σε εύπορους επενδυτές και ενοικιαστές να μπορούν να βρουν αυτό που ψάχνουν ενώ κάποιος μη εύπορος αδυνατεί καθώς τα εισοδήματα του είναι απαγορευτικά για έγκριση δανειοδότησης από τις τράπεζες. Δυστυχώς οι μη εύποροι είναι πλέον κυρίως οι μικρομεσαία και η χαμηλή τάξη πολιτών.

Τι έγινε λάθος και εδώ και 10 χρόνια η πόλη κινδυνεύει να μείνει χωρίς σπίτια;

Κάποια βασικά λάθη που οδήγησαν είτε άμεσα είτε έμμεσα, στην έλλειψη προσιτής κατοικίας στη Λεμεσό, είναι: η έλλειψη Master Plan και έγκαιρου προγραμματισμού από το Κράτος και τις αρμόδιες Αρχές, η ξαφνική και ραγδαία ανέγερση των μεγάλων αναπτύξεων & Πύργων με ‘ψηλές πωλήσεις’ και με άγνωστη συνολική εξέλιξη στο μέλλον, η πολύ μεγάλη εισροή ξένων ατόμων διάφορων οικονομικών δυνατοτήτων. Επίσης, η ραγδαία εισροή ξένων εταιρειών και κεφαλαίου η οποία έφερε μεν πολύτιμα και διάφορα καλά στην οικονομία , (ορθά, έσωσε κατακρίβειαν την οικονομία της Κύπρου στον χρόνο εκείνο), αλλά όμως προκάλεσε και άλλες συνέπειες για την μεσαία και χαμηλή τάξη διότι δεν έγινε σταδιακά και οργανωμένα, (αν και κατακρίβειαν, από ότι φαίνεται δεν υπήρχαν πολλές επιλογές υπό τις τότε συνθήκες), και η οποία δεν έγινε λαμβάνοντας επαρκή μέτρα και πρόγραμμα για τις οικονομικές και άλλες μακροχρόνιες συνέπειες στους απλούς πολίτες.

Δεδομένης της τότε επείγουσας ανάγκης για το Επενδυτικό πρόγραμμα, οι Πύργοι λειτούργησαν ως ‘μάννα’ για την οικονομία και θα λειτουργούσαν παρομοίως έστω και αν ανεγείρονταν αλλού, με θέα ειδικά στη θάλασσα. Πιθανόν, αν οι Πύργοι τοποθετούνταν στην μη κατοικημένη περιοχή μεταξύ Παλιού και Νέου Λιμανιού, όπως ήταν η αρχική ιδέα, να αποφεύγονταν πολλές εξώσεις κόσμου από τα διαμερίσματα που ενοικίαζε. Η εξέλιξη των Πύργων κυρίως στην παραλιακή λεωφόρο, από τον Δημόσιο κήπο προς την Ανατολική Λεμεσό, δημιούργησε, ξαφνικά και ραγδαία, ένα μείγμα κτιρίων διαφορετικών επιπέδων, όπου παλιά και νέα κτίρια πολύ διαφορετικά μεταξύ τους (αρχιτεκτονικά, ηλικιακά, μεγέθους, χρήσεων, ποιοτικά, οικονομικά), βρέθηκαν δίπλα-δίπλα και, όπου οι κάτοικοι και ή οι ένοικοι τους, είναι από διαφορετικές οικονομικές τάξεις. Όπως εξηγείται στην παράγραφο ‘4’, αυτό , λογικά οδήγησε πολλούς ιδιοκτήτες υφιστάμενων υποστατικών στο να διώξουν τους ένοικους τους που τους πλήρωναν χαμηλά (πλέον) μηνιαία ενοίκια, για να πουλήσουν ή για να ενοικιάσουν τα υποστατικά τους πολύ ακριβά σε άλλους ένοικους ψηλών εισοδημάτων, αφού η ζήτηση υπάρχει και είναι αυξημένη.

Ενώ η Κύπρος και κυρίως η Λεμεσός, από το 1980 και μετά ήταν πάντα καταφύγιο και προορισμός διάφορων εθνικοτήτων, για διαμονή και ή για τις επιχειρήσεις τους, οι Αρχές, Δήμοι και διάφορες αρμόδιες Επιτροπές πολεοδομικών θεμάτων και ανάπτυξης, δεν προέβλεψαν και δεν μερίμνησαν επαρκώς και έγκαιρα για την σωστή ανάπτυξη και μεγέθυνση της Λεμεσού. Από το 2016 μέχρι και σήμερα, υπήρξαν πολλές προειδοποιήσεις ανεξαρτήτων ατόμων, ομάδων πολιτών, και Αρχιτεκτόνων, για το θέμα των Πύργων και των μεγάλων αναπτύξεων. Με κάποιες εξαιρέσεις, τα άτομα και οι ομάδες αυτές δεν ήταν εναντίον των Πύργων, τουναντίον οι περισσότεροι τους θεωρούσαν αναγκαίους, όλοι όμως ανησυχούσαν για σοβαρά θέματα και συνέπειες για : την έλλειψη και για την άμεση αναγκαιότητα δημιουργίας ‘Master Plan’, για τον τρόπο και τον τόπο τοποθέτησης τους, για το μέλλον των ψηλών αυτών κτιρίων, για συνέπειες στο κυκλοφοριακό και σε άλλες υφιστάμενες υποδομές, για την αειφόρα ανάπτυξη & το ΣΒΑΚ, για κοινωνικές συνέπειες, και για άλλα.

Κάποιοι Αρχιτέκτονες και άλλοι, περίπου από το 2011, αντιλαμβανόμενοι ότι οι πρώτοι Πύργοι θα έφερναν και άλλους, προειδοποιούσαν για τις οικονομικές συνέπειες και τον κίνδυνο έλλειψης προσιτής στέγης. Συγκεκριμένη προειδοποίηση έγινε από συγκεκριμένο άτομο, σε Δημόσια Ημερίδα το 2018 όπου ομιλητές και παρευρισκόμενοι ήταν από διάφορους φορείς, συμπεριλαμβανομένων και των Επενδυτών Γης και Ακινήτων, Δημάρχων, εκπροσώπους του ΚΟΤ, και άλλοι. Τα διάφορα προβλήματα που προέκυψαν λόγο των Ψηλών Κτιρίων, έγιναν αντιληπτά στη κοινή γνώμη και προπάντων στους Αρμόδιους, αρκετά αργά. Άρχισαν πιο έντονες διαμαρτυρίες από διάφορους πολίτες περίπου το 2019, όταν πλέον τα Ψηλά Κτίρια αυξήθηκαν σε μικρό χρόνο κατά πολύ από την έναρξη τους που ήταν περίπου στο 2009. Εγκαθιδρύθηκαν κυρίως πάνω, απέναντι, ή κοντά του παραλιακού μετώπου, με πολύτιμες απρόσκοπτες θέες στη θάλασσα, χωρίς να ληφθούν υπόψη έγκαιρα οι απόψεις και οι ανησυχίες των πολιτών ούτε και των σχετικών επιστημόνων, αλλάζοντας την εικόνα του παραλιακού μετώπου και της πόλης, του skyline της Λεμεσού, και, της καθημερινής αντίληψης και βιωμάτων του πολίτη όσον αφορά το περιβάλλον της Λεμεσού και της θέας που ο πολίτης έχει, ή που δεν έχει πλεον, προς την θάλασσα.

Από τα υφιστάμενα Χαμηλά κτίρια πήγαμε πολύ γρήγορα και συγκριτικά δυσανάλογα με αυτά, στα πολύ Ψηλά κτίρια, ενώ θα έπρεπε τα Ψηλά να εξελίσσονταν κλιμακωτά από Νότια προς Βόρεια αρχίζοντας με πιο χαμηλό αριθμό ορόφων, και, με πιο αργή εξέλιξη στην κατασκευή τους ώστε να ενταχθούν και να απορροφηθούν καλύτερα στο υφιστάμενο περιβάλλον και τόπο, αρχιτεκτονικά, κοινωνιολογικά, και από όλες τις απόψεις. Κάποια προβλήματα θα μπορούσαν ίσως να είχαν αποφευχθεί. Περίπου από το 2009 που άρχισαν οι Ψηλές αναπτύξεις , οι Ζώνες και ή οι σχετικοί Κανονισμοί δεν άλλαξαν έγκαιρα ή επαρκώς για να εντάξουν και να προωθήσουν και άλλες αναπτύξεις για προσιτές κατοικίες, οι οποίες θα απέφεραν ικανοποιητικά κέρδη στους επενδυτές τους. Δόθηκαν κάποια κίνητρα, αλλάαπό ότι διαφάνηκε αυτά δεν ήταν αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες προσιτής στέγασης της ντόπιας μεσαίας και χαμηλής τάξης. Αν αναλογιστεί κάποιος τα μεγάλα κέρδη που αποφέρουν στους επενδυτές τους οι μεγάλες ιδιωτικές αναπτύξεις και οι Πύργοι, θα έπρεπε με κάποιους κατάλληλους τρόπους και μηχανισμούς, να δίνουν πίσω στην πόλη και στους πολίτες πολύ περισσότερα από αυτά που υποχρεώνονται να δώσουν.

Πόλεις: Κενά τεμάχια, κι εγκαταλελειμμένα ακίνητα. Τι μπορεί να κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση για να συμβάλει στη μείωση των ενοικίων σε σχέση με αυτά;

Να δώσει κίνητρα στους ιδιοκτήτες και σε απλούς ντόπιους επενδυτές για να τα αναπτύξουν και να έχουν ικανοποιητικό κέρδος φτιάχνοντας προσιτής αγοράς κτίρια. Όπως προαναφέρθηκε, π.χ με αύξηση ορόφων και δόμησης, και με άλλα αντισταθμιστικά μέτρα, αλλά με προσοχή. Χρειάζεται Master Plan και διάφορες σχετικές μελέτες για αποφυγή ανεπίστρεπτων λαθών. Επίσης, μπορεί να δοθούν και άλλα διάφορα κίνητρα στους επενδυτές προσιτής στέγης.

Σχέδια κέντρων πόλης. Πως πρέπει να διαμορφωθούν για να συμβάλουν στην μείωση των ενοικίων; Πρέπει να αρχίσουμε να αναπτύσσουμε τα αστικά κέντρα «προς τα πάνω»; Να διαμορφωθεί επίσης, μια νέα πολιτική στους συντελεστές δόμησης και ύψους;

ΑΠ: Το Ιστορικό Κέντρο της Λεμεσού , συμπεριλαμβανομένου και του παραλιακού μετώπου του, πρέπει να προστατευτεί οπωσδήποτε . Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να πληγεί από Ψηλά κτίρια και μεγάλες αναπτύξεις, διότι θα χαθεί ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της παλιάς εποχής και της χαμηλής κλίμακας του νησιού μας, που ελκύει τόσο τους ξένους τουρίστες όπως και τους ντόπιους και που αποτελεί μέρος της ιστορίας και της ταυτότητας του ντόπιου Κύπριου. Επίσης, η μίξη των ψηλών κτιρίων με τα υφιστάμενα χαμηλά κτίρια του ιστορικού κέντρου θα προκαλέσει άτακτη αισθητικά εικόνα, και άλλα θέματα.

Μπορεί όμως, σε διάφορα παλιά και ή αξιόλογα κτίρια στο Ιστορικό αλλά και στο ευρύτερο κέντρο, να δοθούν κίνητρα και χαλαρώσεις για την αναβάθμιση τους και ή για την δημιουργία κατοικιών και διαμερισμάτων για πώληση και ή ενοικίαση σε προσιτές τιμές. Ή, για γραφειακή ή άλλες χρήσεις, οι οποίες θα απελευθερώσουν άλλα υποστατικά που θα προσφερθούν για ενοικίαση.

Όσον αφορά το ευρύτερο Κέντρο της Πόλης, αυτό αναπόφευκτα θα αναπτυχθεί με περισσότερη Δόμηση και Ύψος , αλλά αυτό πρέπει να γίνει με μέτρο και όχι ‘απότομα’. Πρέπει δηλαδή να γίνει με βάση το Master Plan, και οι περιοχές να καθοριστούν με διάφορα κριτήρια, ώστε τα κτίρια να αναπτύσσονται σε Ύψος και Δόμηση σταδιακά (αισθητικά), και όχι διάσπαρτα και άτακτα. Ταυτόχρονα, πρέπει οπωσδήποτε να προστατευτούν, με κίνητρα, τα διάφορα αξιόλογα κτίρια που κηρύχτηκαν ή που πρέπει να κηρυχτούν Διατηρητέα ή προστατευόμενα, λόγο της αξιόλογης αρχιτεκτονικής τους και ή της ιστορικής σημασίας τους στη πόλη. Να δοθούν δυνατά κίνητρα για αξιοποίηση τους , για την δημιουργία προσιτής στέγης για ενοικίαση και ή για την ενοποίηση τους με νέες αναπτύξεις. Πρέπει να αναβαθμιστούν παντού οι υποδομές και το κυκλοφοριακό (ΣΒΑΚ κ.α), και, να διατηρηθούν υφιστάμενοι χώροι πρασίνου και να δημιουργηθούν περισσότεροι, για μια πιο υγιή ζωή στο κέντρο της πόλης και όσων θα διαμένουν εκεί.

Τα μικρής κλίμακας έργα πως επηρεάζουν έναν κατασκευαστή και την αγορά;

Γενικά μια μικρή κατασκευή δεν είναι οικονομικά τόσο συμφέρουσα αν γίνεται για πώληση και ή για ενοικίαση, ειδικά με τις αυξημένες τιμές στη γη και στα κατασκευαστικά υλικά, τόσο για το κτίσιμο νέων κτιρίων όσο και για ανακαίνιση υφιστάμενων. Σε γενικές γραμμές , όσο πιο μεγάλη μια ανάπτυξη ή ψηλό το κτίριο, τόσο πιο μεγάλο το κέρδος του επενδυτή.

Στεγαστική πολιτική κράτους. Είναι επαρκής;

ΑΠ: Με τις τεράστιες ανάγκες προσιτής στέγης που υπάρχουν, το Κράτος θα μπορούσε να είχε κάμει περισσότερα για να βοηθήσει, αρκετά εκ των οποίων αναφέρθηκαν σε προηγούμενα σημεία και απαντήσεις. Αντίθετα μάλιστα, πρόσφατα φαίνεται να αφαιρέθηκαν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό μεγάλα ποσά που είχαν εγκριθεί για την ανέγερση προσιτών πολυκατοικιών με διαμερίσματα για ενοικίαση σε δικαιούχους χαμηλών εισοδημάτων, οι οποίοι έχουν τεράστια προβλήματα στέγασης των οικογενειών τους και οι οποίοι προσμονούσαν αυτά τα κτίρια, ελπίζοντας ότι θα ήταν η διάσωση τους.

Ποια είναι η κυρίως ζήτηση της αγοράς αυτή τη στιγμή; Διαμερίσματα (πχ 2άρια/3άρια), γη, κτίσιμο, έτοιμες οικίες, εμπορικά τεμάχια, γραφεία;

Όλα γενικά τα πιο πάνω. Ιδιαίτερα όμως φαίνεται να υπάρχει ζήτηση για οικίες και διαμερίσματα προσιτών τιμών για αγορά ή ενοικίαση στέγης. Η ενοικίαση, ειδικά για κατοίκηση, είναι πολύ δύσκολη λόγο της μεγάλης έλλειψης υποστατικών προς ενοικίαση. Δυστυχώς αναγκάζονται οικογένειες με 2 παιδιά να διαμένουν σε διαμερίσματα 2 υπνοδωματίων ή ακόμα και σε μονάρια, διότι δεν βρίσκουν να ενοικιάσουν μεγαλύτερα σε προσιτές για αυτούς τιμές και ενώ αδυνατούν να κτίσουν. Πολλοί μετακομίζουν στους γονείς τους εάν έχουν αυτή τη δυνατότητα. Άλλοι εκπατρίζονται ή ασχολούνται με 2 ή 3 δουλειές προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν. Οι περισσότεροι ντόπιοι Κύπριοι, σε λίγα χρόνια δεν θα μπορούν να έχουν ούτε γη δική τους, ούτε ιδιόκτητη στέγη και ίσως ούτε και καθόλου στέγη, αν δεν αλλάξουν σοβαρά διάφορες καταστάσεις.

Powered by caffe nero

Μην το χάσεις

Journal

Δείτε επίσης