«Από χθες τα μεσάνυχτα, οι μάχες μεταξύ των κυπριακών δυνάμεων ασφαλείας και των Τούρκων παραστρατιωτικών μαίνονταν από το παλαιό φρούριο της πόλης μέχρι το λιμάνι.»
Το ύψιστης στρατηγικής σημασίας σημείο παρέμεινε στα χέρια των «νόμιμων» δυνάμεων του κράτους. Σε διαφορετική περίπτωση θα μιλούσαμε για οδυνηρή ήττα…»
Οι περισσότερες μάχες μεταξύ Τ/Κ και Ε/Κ (πολλές φορές μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων) είχαν ως στόχο την κατάληψη σημαντικών σημείων για τη μετέπειτα έκβαση της μεγάλης διαμάχης που υπήρχε στα μέσα της δεκαετίας του ΄60.
Η άγνωστη μάχη
Τα μεσάνυχτα της 11ης Φεβρουαρίου 1964, Τούρκοι παραστρατιωτικοί είχαν οχυρωθεί στο παλιό φρούριο της Λεμεσού το οποίο βρισκόταν δίπλα από το μεγάλο λιμάνι της πόλης. Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, περίπου 50 άντρες με αυτόματα όπλα και αντιαρματικές χειροβομβίδες, είχαν ως στόχο την κατάληψη του λιμανιού, αφού πρώτα θα περικύκλωναν τις αστυνομικές δυνάμεις από το φρούριο. Οι Κύπριοι αστυνομικοί οι οποίοι βρίσκονταν μόνιμα στην περιοχή – για τη φύλαξη του λιμανιού και της βιομηχανικής περιοχής – δέχθηκαν τα πρώτα πυρά λίγο μετά τις 12 το βράδυ.
Από τις σφαίρες των Τούρκων έπεσε νεκρός ο Φ.Κ., ενώ οι υπόλοιποι αστυνομικοί κάλεσαν ενισχύσεις στην περιοχή. Η ασυμμετρία των δυνάμεων, καθώς οι Τούρκοι ήταν περισσότεροι, ανάγκασε τους Κύπριους που μάχονταν ηρωϊκά να υποχωρήσουν προς το Λιμάνι.
Για περίπου 2 ώρες, με ρίψεις χειροβομβίδων και τα αυτόματα να ρίχνουν ακατάπαυστα, η περιοχή είχε μετατραπεί σε πεδίο σφοδρών συγκρούσεων. Αστυνομικοί από άλλα κλιμάκια προσπάθησαν να προσεγγίσουν το σημείο, αλλά το καλά οργανωμένο σχέδιο των παραστρατιωτικών δεν το επέτρεψε.
Η αντεπίθεση, η ανακατάληψη και η παράδοση
Κατά τις 4 το πρωί της 12ης Φεβρουαρίου, μία ομάδα Κύπριων αστυνομικών περίπου 20 ατόμων, κατάφερε να εισχωρήσει στο πεδίο της μάχης εν μέσω καταιγιστικών πυρών και εκρήξεις βομβών. Αφού κατάφεραν να φτιάξουν ένα «πολυβολείο» με κατεστραμμένα αυτοκίνητα από τη μάχη, ξεκίνησαν την επική αντεπίθεση. Στα πρώτα λεπτά της επίθεσης 10 Τούρκοι σκοτώθηκαν, ενώ άλλοι τόσοι έπεσαν νεκροί με το πρώτο φως της ημέρας….
Λίγο πριν τις 10 το πρωί, οι Τούρκοι ύψωσαν λευκή σημαία προκειμένου να έρθουν σε συμφωνία με τις αρχές για εκεχειρία, καθώς η έκβαση της μάχης δεν πήρε την τροπή που θα ήθελαν. Η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός είχε γίνει, ωστόσο οι Τούρκοι αφού εγκατέλειψαν το φρούριο και το λιμάνι συνέχισαν να πυροβολούν.
«Περί τη 1 μ.μ, το φρούριο και το λιμάνι βρίσκονταν στα χέρια των οργάνων του νόμου και της τάξης, ενώ τα φυλάκια των Τούρκων στασιαστών στην περιοχή καταστράφηκαν ολοσχερώς. Όσοι από αυτούς δεν φονεύθηκαν ή τραυματίσθηκαν, τράπηκαν σε άτακτη φυγή…»
Όσοι είχαν γλιτώσει από τις σφαίρες των Κύπριων αστυνομικών, κατέφυγαν στον τουρκικό τομέα της πόλης. Το Λιμάνι παρέμεινε στα χέρια των δυνάμεων, ενώ τυχόν κατάληψή του θα είχε τραγικές συνέπειες καθώς ήταν η καλύτερη θέση για ορμητήριο εχθρικών δυνάμεων….
