Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Εγγραφή στο Newsletter

Limassol Today - Asset 10
ΑΡΧΙΚΗΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ6 αριθμοί μας εξηγούν τι έγινε στη Διάσκεψη για το Κλίμα στη...

6 αριθμοί μας εξηγούν τι έγινε στη Διάσκεψη για το Κλίμα στη Γλασκόβη

Την περασμένη βδομάδα περίπου 200 χώρες συμφώνησαν να λάβουν δράση για να αντιμετωπίσουν την κλιματική κρίση. Η Σύνοδος Κορυφής για την Κλιματική Αλλαγή (COP26), που διεξήχθη στη Γλασκόβη ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο και βρήκε τις συμμετέχουσες χώρες να συμφωνούν και να υπογράφουν τη «Συμφωνία της Γλασκόβης» με σκοπό την επιτάχυνση της μάχης κατά της κλιματικής αλλαγής.

Βέβαια, η υπογραφή της Συμφωνίας δεν ήταν το μόνο αποτέλεσμα της διάσκεψης που διήρκησε δύο βδομάδες. Μιας διάσκεψης που περιείχε ένα μπαράζ νέων εθνικών δεσμεύσεων και κοινών υποσχέσεων, καθώς και συμφωνιών για τα εκκρεμόντα μέρη της «Συμφωνίας των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή».

Διαβάστε πιο κάτω, μέσα από 6 αριθμούς όλα όσα χρειάζεται να κατανοήσετε για τη COP26:

2022

O Boris Johnson, εκπροσωπώντας το Ηνωμένο Βασίλειο που ήταν και ο οικοδεσπότης της Διάσκεψης, έκανε μέσω ενός tweet του το σλόγκαν «keeping 1.5°C alive» (αφορά μια πρόνοια της Συμφωνίας των Παρισίων στην οποία τα κράτη δεσμεύονται να διατηρήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας στους 1,5°C) ένα κεντρικό σημείο του COP26, ακόμα κι αν το να προσδιορίσουμε τι ακριβώς σημαίνει σε έναν κόσμο που αυτή τη στιγμή κατευθύνεται προς μια άνοδο 2,4°C (ή ακόμα και 2,7°C), το κάνει να μοιάζει με άπιαστο όνειρο.

Από νωρίς στη Διάσκεψη οι χώρες συζήτησαν την ιδέα να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το 2022, με καλύτερες όμως δεσμεύσεις εκ μέρους τους, μεταξύ των οποίων η υπόσχεση για το «1,5°C». Το τελικό κείμενο της Διάσκεψης αναφέρει πως «οι χώρες πρέπει να επανεξετάσουν και να ενισχύσουν τους στόχους για το 2030», όπως είναι απαραίτητο να «ευθυγραμμίσουν τις πολιτικές τους με τον στόχο της θερμοκρασίας όπως προνοείται από τη Συμφωνία των Παρισίων μέχρι το τέλος του 2022». Μπορεί η τελική συμφωνία να μην είναι απόλυτα πλήρης και συμπεριληπτική, συμβάλλει όμως στο να γίνουν σημαντικά βήματα για τη διατήρηση της προσπάθειας για «1,5°C» ζωντανής.

Ωστόσο, κάποιες χώρες δήλωσαν ότι δεν θα επιστρέψουν στις διαπραγματεύσεις εντός του 2022, μεταξύ των οποίων η Αυστραλία και οι ΗΠΑ, δύο εκ των πρώτων χωρών στις εκπομπές ρύπων.

2,7 εκατομμύρια Δολάρια για τις κλιματικές απώλειες και ζημιές

Μια αξιοσημείωτη σημαντική εξέλιξη στο COP26 ήταν η δέσμευση της Σκωτίας να δωρίσει $2,7 εκατομμύρια (2 εκατομμύρια λίρες) σε ευάλωτες χώρες για τις απώλειες και της ζημιές που προκλήθηκαν από την κλιματική κρίση. Καμία ανεπτυγμένη χώρα δεν έχει προσφέρει ποτέ τέτοια χρήματα στο παρελθόν. Επομένως, ενώ το ποσό θεωρείται μικρό ως προς τα πραγματικά διαθέσιμα χρήματα, αποτελεί μια πολύ σημαντική πολιτική κίνηση εκ μέρους της Σκωτίας.

Οι απώλειες και οι ζημιές αναφέρονται στις βλάβες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή στις οποίες δεν μπορούν πλέον απλώς να προσαρμοστούν, όπως για παράδειγμα η κλιματική μετανάστευση λόγω ξηρασίας ή η απώλεια νησιωτικών εδαφών λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Η Συμφωνία των Παρισίων αναγνωρίζει το πρόβλημα των κλιματικών απωλειών και ζημιών ως ένα σημαντικό ζήτημα, όμως οι πλούσιες χώρες παραμένουν εξαιρετικά διστακτικές να προσφέρουν οποιοδήποτε είδος χρηματοδότησης για αυτό, συμπεριλαμβανομένου και του COP26 κατά γενική ομολογία.

Έτσι, τα σχόλια της Πρώτης Υπουργού της Σκωτίας Nicola Sturgeon την περασμένη εβδομάδα ότι «οι πλούσιες ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες που προκάλεσαν την κλιματική αλλαγή… έχουν την ευθύνη να εντείνουν τις προσπάθειες τους, να την αναγνωρίσουν ως πρόβλημα και να την αντιμετωπίσουν» ήταν ένα σημαντικό γεγονός της Διάσκεψης. Η χρήση των λέξεων «επανόρθωση» και «χρέος» σε αυτό το πλαίσιο είναι επίσης σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη την τεράστια αντίσταση πολλών ανεπτυγμένων χωρών, ιδίως των ΗΠΑ, στη χρήση αυτού του είδους της γλώσσας.

40 Δισεκατομμύρια Δολάρια

Πίσω στο 2009, οι ανεπτυγμένες χώρες δεσμεύθηκαν να διαθέτουν $100 δισεκατομμύρια τον χρόνο σε χρηματοδοτήσεις για το κλίμα σε αναπτυσσόμενες χώρες μέχρι το 2020 για να τις βοηθήσουν να οδηγηθούν σε πιο «πράσινες» μορφές οικονομίας, καθώς και να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Η Συμφωνία των Παρισίων υπόσχεται μια «ισορροπία» στις χρηματοδοτήσεις για το κλίμα για τον μετριασμό και την προσαρμογή των αναπτυσσόμενων χωρών, αλλά το 2019 περίπου 50 δισεκατομμύρια δολάρια αφιερώθηκαν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, ενώ μόνο 20 δισεκατομμύρια για την προσαρμογή των αναπτυσσόμενων χωρών στην κλιματική αλλαγή. Η αρχική δέσμευση των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το 2020 έχει επίσης σίγουρα χαθεί, και αποτέλεσε πηγή μιας τεράστιας έντασης στις φετινές συνομιλίες της Διάσκεψης.

Με αυτό τον τρόπο, μια παράμετρος της Συμφωνίας της Γλασκόβης που δεσμεύσει τις ανεπτυγμένες χώρες «τουλάχιστον να διπλασιάσουν» τη συλλογική τους χρηματοδότηση για το κλίμα για την προσαρμογή στις αναπτυσσόμενες χώρες έως το 2025, έγινε ευπρόσδεκτη από την πλειοψηφία.

Η Marlene Achoki, υπέρμαχος της κλιματικής δικαιοσύνης στην CARE International, ισχυρίστηκε ότι η υπόσχεση αυτή είναι «ένα καλό βήμα» και πως «εάν το ήδη τεράστιο χρηματοοικονομικό κενό προσαρμογής των χωρών συνεχίσει να μεγαλώνει, θα καταλήξουμε να αφήσουμε πίσω κάποιους ανθρώπους». «Η χρηματοδότηση της προσαρμογής πρέπει να ενταθεί και να είναι προσβάσιμη σε όσους τη χρειάζονται άμεσα». Αυτό σημαίνει αύξηση κεφαλαίων, απαλλαγή από τα διοικητικά εμπόδια και υποστήριξη των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας με πρόσβαση σε πόρους και διαδικασίες λήψης αποφάσεων, πρόσθεσε.

5-ετή Χρονικά Περιθώρια

Ενώ τα πρωτοσέλιδα επικεντρώνονταν στις μεγάλες πολιτικές μάχες που διαδραματίζονται στη διατύπωση του Συμφώνου της Γλασκόβης για το κλίμα, εξίσου σημαντικές μάχες για τεχνικές λεπτομέρειες γίνονταν και στις μικρότερες αίθουσες διαπραγματεύσεων του COP26.

Μεταξύ αυτών ήταν συζητήσεις για το πόσο μακρινές θα έπρεπε να ήταν οι προθεσμίες για τις δεσμεύσεις για το κλίμα που θα είχαν τεθεί. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στο εάν οι χώρες θα πρέπει να ευθυγραμμίσουν όλες τις προθεσμίες των μελλοντικών δεσμεύσεων τους για το κλίμα ή θα πρέπει να είναι ελεύθερες να τις επιλέξουν καθώς προχωρούν. Για παράδειγμα, θα πρέπει οι δεσμεύσεις για το κλίμα που ορίζονται το 2025 και εφαρμόζονται το 2030 να έχουν προθεσμία για το 2035, γνωστή ως η πενταετή προθεσμία; Ή θα πρέπει οι χώρες να μπορούν να ορίσουν την προθεσμία για το 2040;

Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ως μια ασήμαντη διαφορά, αλλά θα μπορούσε να κάνει τεράστια διαφορά μακροπρόθεσμα. Μια πενταετής περίοδος δέσμευσης θα μπορέσει να κάνει το καθεστώς της Συμφωνίας των Παρισίων πιο δυναμικό.

Η Συμφωνία της Γλασκόβης περιέλαβε εν τέλει αυτή την πιο φιλόδοξη επιλογή αυστηρότερων προθεσμιών και παρά το ότι το τελικό κείμενο «ενθαρρύνει» αντί να δεσμεύει τις χώρες να τις τηρήσουν, οι πιθανότητες να μην ακολουθήσουν τις συστάσεις οι χώρες είναι περιορισμένες.

Άρθρο 6

Αγκάθι στις διαπραγματεύσεις εδώ και τέσσερα χρόνια αποτελεί η συζήτηση για τον τρόπο θεσμοθέτησης κανονισμών για μια διεθνή αγορά άνθρακα, ένα καθεστώς δηλαδή που θα επιτρέπει σε χώρες και εταιρείες να ανταλλάσσουν πιστώσεις μείωσης των εκπομπών μεταξύ τους. Συχνά, αυτό αναφέρεται από το Άρθρο 6 της Συμφωνίας των Παρισίων, θέμα το οποίο θα έπρεπε να έχει λήξει από το 2018, αλλά εξακολουθεί να παρεμποδίζεται από τους φόβους ότι μεγάλα κενά θα μπορούσαν να υπονομεύσουν ολόκληρο το καθεστώς της Συμφωνίας.

Για παράδειγμα, οι κανόνες για τις αγορές άνθρακα έπρεπε να αποφεύγουν τη διπλή καταμέτρηση, σύμφωνα με τον Pedro Barata, Ανώτερο Διευθυντή για το Κλίμα στο Ταμείο Περιβαλλοντικής Άμυνας. «Εάν χρησιμοποιώ μια πίστωση που αγόρασα από κάποιον, τότε αυτός δεν θα μπορεί να τη χρησιμοποιήσει για τον εαυτό του. Διαφορετικά, οι φιλόδοξοι στόχοι που τίθενται ολοένα και θα περιορίζονται».

Ακούγεται αρκετά απλό για να αποφευχθεί, αλλά δεν ήταν, και για αυτόν-μεταξύ άλλων-τον λόγο, οι συνομιλίες αποτύγχαναν συνεχώς. Στο COP26 όμως, οι κανόνες τελικά διευθετήθηκαν με αρκετά ισχυρό τρόπο ώστε να αποφεύγεται η διπλή καταμέτρηση. Το μειονέκτημα είναι ότι οι κανόνες επιτρέπουν ορισμένες παλιές πιστώσεις στην αγορά άνθρακα, από την εποχή του Πρωτοκόλλου του Κιότο των τελευταίων 23 ετών, να χρησιμοποιηθούν στο νέο σύστημα, και να συνεχίσουν να διεκδικούνται πιστώσεις για αυτά τα έργα ως το 2025. Οι κανόνες επίσης, δεν περιλαμβάνουν οτιδήποτε για τα ανθρώπινα δικαιώματα για τα οποία πίεζαν πολλές ομάδες αυτόχθονων όπως και η κοινωνία των πολιτών. «Αυτό το άρθρο προωθεί μηχανισμούς αγοράς άνθρακα που θα ανοίξουν ευκαιρίες για αρπαγές γης από εταιρείες και κυβερνήσεις», δήλωσε η Jade Begay, Διευθύντρια της καμπάνιας για την Κλιματική Δικαιοσύνη του NDN Collective, μιας ακτιβιστικής και υπεραστικής οργάνωσης που ηγείται των ιθαγενών με έδρα τις ΗΠΑ.

Οι κανόνες επίσης δεν περιλαμβάνουν γλώσσα για τα ανθρώπινα δικαιώματα για την οποία πίεζαν πολλές αυτόχθονες ομάδες και η κοινωνία των πολιτών. «Αυτό το άρθρο προωθεί μηχανισμούς αγοράς άνθρακα που θα άνοιγαν ευκαιρίες για αρπαγές γης από εταιρείες και κυβερνήσεις», λέει η Jade Begay, διευθύντρια της καμπάνιας για την κλιματική δικαιοσύνη του NDN Collective, μιας ακτιβιστικής και υπερασπιστικής οργάνωσης που ηγείται των ιθαγενών με έδρα τις ΗΠΑ, σε μια δήλωση.

2070

Την πρώτη μέρα της Διάσκεψης, η Ινδία εξέδωσε μια πολύ σημαντική ανακοίνωση. Η 3η χώρα σε εκπομπές ρύπων σε παγκόσμιο επίπεδο, κατάρτισε πλάνο για τον μηδενισμό των ρύπων της μέχρι το 2070. Βέβαια, επί μέρους πληροφορίες αναμένονται ακόμη, συμπεριλαμβανομένου κυρίως, του αν το πλάνο που καταρτίστηκε καλύπτει όλα τα αέρια του θερμοκηπίου ή μόνο το CO2. Όμως, μαζί με τη δέσμευση της Κίνας να φτάσει επίσης σε μηδενικούς ρύπους μέχρι το 2060, και τον στόχο των ΗΠΑ για μηδενικούς ρύπους μέχρι το 2050, σημαίνει ότι οι τρεις μεγαλύτεροι ρυπαντές μέσων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, έχουν πλέον υποσχεθεί να συρρικνώσουν και να τερματίσουν εν τέλει τις εκπομπές τους.

Η πρώτη εβδομάδα των συνομιλιών του COP26 ήταν πρακτικά κατακλυσμένη από μια αναταραχή άλλων δεσμεύσεων και συνεργασιών για το κλίμα. Υπάρχουν πάρα πολλά για να απαριθμηθούν, αλλά τα κυριότερα σημεία των συνομιλιών περιλαμβάνουν:

– Τη διάθεση 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων ως το 2025 για την υποστήριξη των αυτόχθονων πληθυσμών για την προώθηση των δικαιωμάτων της γης
– Την υπόσχεση από περίπου 100 χώρες να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου κατά 30% μέχρι το 2030
– Την ευρεία δέσμευση για σταδιακή κατάργηση του άνθρακα
– Την υπόσχεση από 100 χώρες να τερματίσουν την αποψίλωση των δασών ως το 2030 (μαζί και η Βραζιλία)
– Τη δέσμευση 20 χωρών να σταματήσουν τη χρηματοδότηση εξόρυξης καυσίμων στο εξωτερικό (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Καναδά).

Απομένει λοιπόν να δούμε πώς ακριβώς οι χώρες θα τηρήσουν όλες αυτές τις νέες δεσμεύσεις τους και πώς θα ενσωματώσουν τους μεγάλους αριθμούς στις εθνικές τους υποσχέσεις για το κλίμα, ενόψει και των νέων συνθηκών που θα ισχύουν το 2022. Το COP26 προκάλεσε αρκετές απογοητεύσεις και σαφώς δεν προχώρησε αρκετά, αλλά οι νέες δεσμεύσεις και η ολοκλήρωση πολλών από τα πιο δύσκολα μέρη των διαπραγματεύσεων μπορεί τελικά να ωθήσουν τον κόσμο σε μια νέα φάση δράσης για το κλίμα. Τώρα, εναπόκειται στις κυβερνήσεις να κλείσουν το χάσμα μεταξύ της επικίνδυνης κατάστασης στην οποία κατευθύνονται και του σημείου όπου έχουν υποσχεθεί να φτάσουν.

Πληροφορίες από: Wired | Επιμέλεια: Κυριάκος Κωνσταντά

Powered by agriplant

Μην το χάσεις

Journal

Δείτε επίσης