Γράφει ο Νεόφυτος Νέρουπος
Η βιομηχανική πυρκαγιά ορίζεται ως ένας τύπος βιομηχανικής καταστροφής συνήθως μεγάλης κλίμακας η οποία συμβαίνει σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις και περιοχές. Λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων και διεργασιών παραγωγής που εκτελούνται σε βιομηχανικές ζώνες είναι πολύ πιθανό να προκληθούν εκρήξεις παράλληλα με την πυρκαγιά και ως εν τούτης, το μέγεθος της καταστροφής να διευρύνεται περεταίρω.
Στην Κύπρο, την τελευταία δεκαετία, τα περιστατικά των πυρκαγιών σε βιομηχανικά υποστατικά έχουν αυξηθεί με το εύρος των συνέπειων να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τόσο τις Κυπριακές Αρχές, όσο και τις εταιρίες που πλήχθηκαν από την φωτιά. Οι πιο πρόσφατες βιομηχανικές πυρκαγιές έχουν καταγραφεί σε βιομηχανικές ζώνες στο Γέρι, στη Νήσου, στην Καλαβασό, στο Στρόβολο και στο Άγιο Συλά και έχουν προκαλέσει σοβαρές καταστροφές σε υποδομές, επιχειρήσεις και γειτονικά κτίρια, βαριά οικολογική ζημιά, απώλειες θέσεων εργασίας, τραυματισμούς και θανάτους.
Σύμφωνα με τις έρευνες και αναλύσεις την Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου η έναρξη των βιομηχανικών πυρκαγιών οφείλεται κυρίως στις λανθασμένες πρακτικές επεξεργασίας, αποθήκευσης και μεταφοράς εύφλεκτων υλικών όπως τα καύσιμα και χημικά που τηρούνται σε μεγάλες ποσότητες εντός των βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Επιπρόσθετά, άλλες αίτιες είναι το κάπνισμα, η απουσία καθαριότητας και τακτοποίησης, ο εμπρησμός, οι θερμές εργασίες, οι ελλαττωματικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και εξοπλισμός, η έλλειψη συντήρησης μηχανημάτων, η συσσώρευση και η μη απομάκρυνση εύφλεκτων αποβλήτων.
Είναι αναγκαίας σημασίας λοιπόν να μελετηθεί περεταίρω και να αξιολογηθεί η συμπεριφορά και τα χαρακτηριστικά της φωτιάς σε βιομηχανικά περιβάλλοντα και να εξεταστούν λεπτομερώς οι παράγοντες και οι διάμετροι των βιομηχανικών πυρκαγιών που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, ώστε οι αρμόδιοι να είναι σε θέση να κατανοήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό την διαχείριση της πυρασφάλειας σε τέτοιου είδους συμβάντα. Συνεπώς θα πρέπει να υλοποιηθούν και να εφαρμοστούν διαδικασίες πρόληψης και αντιμετώπισης πυρκαγιών από όλες τις επιχειρήσεις που στεγάζονται εντός βιομηχανικών ζωνών και να υπάρχει κρατική μέριμνα για παρακολούθηση των μέτρων πυρασφάλειας σε συχνή βάση. Η απουσία τακτικών και αυστηρών κρατικών ελέγχων σε συνδυασμό με την αδιαφορία των εργοδοτών, έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αύξηση των βιομηχανικών πυρκαγιών.
Μέτρα τα οποία συνεισφέρουν σημαντικά στην πρόληψη των βιομηχανικών φωτιών είναι η εκτέλεση εκτιμήσεων κινδύνου που αποτελεί και νομοθετική απαίτηση, η συγγραφή μελέτης προστασίας από εκρήξιμες ατμόσφαιρες (ATEX), η λεπτομερής ανάλυση των δελτίων δεδομένων ασφαλείας των επικίνδυνων ουσιών. Παράλληλα συνεισφέρουν η έκδοση ειδικών άδειων για θερμές εργασίες, ο διαχωρισμός της επιχείρησης σε επικίνδυνες ζώνες, η παροχή στο προσωπικό εκπαίδευσης και ενημέρωσης, η θέσπιση σχέδιού πρόληψης πυρκαγιάς και διαδικασιών έκτακτης ανάγκης και εκκένωσης και η τήρηση αρχείων συντήρησης εξοπλισμού σύμφωνα πάντα με το εγχειρίδιο του κατασκευαστή.
Είναι καθήκον των εργοδοτών να αξιοποιούν προηγμένα τεχνολογικά μέσα εντοπισμού διαρροής και άμεσης πυρόσβεσης εστιών φωτιάς, να διαθέτουν σύγχρονα μέσα πυροπροστασίας, να εγκαταστήσουν πυράντοχα και αντιεκρηκτικά υλικά και εξοπλισμό. Επιπρόσθετα η πολιτεία με εντατικότερους ελέγχους από τις αρμόδιες αρχές και με την παροχή καθοδήγησης στους εργοδότες για κατάλληλη διαχείριση των βιομηχανικών πυρκαγιών θα μειώσουν στο ελάχιστο τον κίνδυνο έναρξης μιας τέτοιου είδους πυρκαγιάς που μπορεί να φέρει αμέτρητες καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον και στην κοινωνία.
