Γράφουν οι Φίλοι της Γης Κύπρου *
Ευχαριστούμε το Limassol Today για το ρεπορτάζ και το φωτογραφικό υλικό από το Πράσινο Σημείο Φασούλας. Οι εικόνες είναι αποκαλυπτικές του προβλήματος της παράνομης απόρριψης σκουπιδιών γύρω από το εν λόγω σημείο.
Σε πρόσφατη, δική μας επίσκεψη είχαμε διαπιστώσει την ακαταστασία και το χάος εντός και εκτός του Πράσινου Σημείου Φασούλας και τραβήξαμε τις δικές μας φωτογραφίες κατά παράβαση της πινακίδας που προειδοποιούσε ότι «απαγορεύονται οι φωτογραφίες». Γιατί απαγορεύονται άραγε;
Κατά τον σχεδιασμό και την επιλογή του εξοπλισμού των πράσινων σημείων έγιναν σοβαρότατα λάθη που οδήγησαν στη σημερινή, θλιβερή κατάσταση, η οποία δυστυχώς δεν περιορίζεται στις αυτοσχέδιες, ανεξέλεγκτες χωματερές γύρω και έξω από τα σημεία.
Ορισμένα άλλα προβλήματα που παρατηρούμε είναι τα εξής:
1) Καταστρέφονται αντικείμενα που βρίσκονται σε καλή κατάσταση και θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν ή να επιδιορθωθούν και να επαναπωληθούν ή να διατεθούν ως μεταχειρισμένα. Τέτοια παραδείγματα είναι τα έπιπλα, τα στρώματα, τα παιχνίδια, οι ηλεκτρικές συσκευές, ο ρουχισμός και τα τζάμια. Δεν υπάρχει σύστημα παραλαβής και προφύλαξής τους από τον ήλιο, τη βροχή ή από άλλα αντικείμενα που απορρίπτονται μαζί τους, ούτε κάποια συνεργασία με επιχειρήσεις ή φιλανθρωπικές οργανώσεις που θα μπορούσαν να μεσολαβήσουν ώστε αυτά τα αντικείμενα να αποκτήσουν νέους ιδιοκτήτες.
2) Υπάρχει αδιαφάνεια για την τελική κατάληξη των αποβλήτων. Δυστυχώς δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για την πορεία που ακολουθούν οι διάφορες ροές αποβλήτων μετά την απομάκρυνσή τους από ένα πράσινο σημείο. Συνεπώς, είναι εύλογο να υποθέσουμε ότι καταλήγουν σε ταφή.
3) Υπάρχει πρόσμιξη ξεχωριστών ροών αποβλήτων. Για παράδειγμα, στα σκιπ που προορίζονται για ένα συγκεκριμένο είδος αποβλήτων που είναι βιοαποικοδομήσιμο (π.χ. ξύλα) παρατηρούμε ότι απορρίπτονται πλαστικά είδη. Το κοινό πρέπει να καθοδηγείται ώστε να τα τοποθετεί στο σωστό σκιπ τα σωστά απόβλητα και το προσωπικό των πράσινων σημείων πρέπει να επιβλέπει την όλη διαδικασία.
4) Παρατηρείται γενική αταξία και αναρωτιόμαστε αν λαμβάνονται μέτρα ή αν επιβάλλονται κυρώσεις σε διαχειριστές πράσινων σημείων που δεν τηρούν τους όρους των συμβολαίων τους ως προς την τάξη και την καθαριότητα.
5) Δεν υπάρχει κατάλληλος εξοπλισμός επεξεργασίας κλαδεμάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουμε, ο εξοπλισμός που αγοράστηκε για τον σκοπό αυτό είναι ακατάλληλος και μειωμένης δυναμικότητας. Ως εκ τούτου, τα κλαδέματα και τα ογκώδη οργανικά απόβλητα στοιβάζονται στα πράσινα σημεία και είναι αβέβαιο πού καταλήγουν τελικά εφόσον οι υπάρχουσες μηχανές δεν μπορούν να τα αλέσουν, ώστε να μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν ως κόμποστ ή για τη δημιουργία pellets.
6) Περιορισμένο ωράριο. Το ωράριο είναι εν μέρει ο λόγος για τον οποίο παρατηρείται το φαινόμενο της ανεξέλεγκτης απόρριψης σκουπιδιών έξω από τα σημεία. Από τη στιγμή που τα περισσότερα πράσινα σημεία είναι εκτός πόλης και παραμένουν κλειστά όλα τα απογεύματα και όλη μέρα την Κυριακή, είναι δύσκολο να φανταστούμε πώς μπορεί κάποιος πολίτης που εργάζεται με πλήρες ωράριο να εξυπηρετηθεί εύκολα από ένα πράσινο σημείο. Απαιτείται τροποποίηση των συμβολαίων με τους διαχειριστές, ώστε τα Πράσινα Σημεία να παραμένουν ανοιχτά, σε καθημερινή βάση, τουλάχιστον για 12 ώρες ημερησίως. Η πιθανά χαμηλή επισκεψιμότητα – που ίσως να μη δικαιολογεί την επέκταση του ωραρίου – οφείλεται στη σημερινή τους δυσλειτουργία και το αντίστροφο. Σε αυτό τον φαύλο κύκλο, πρέπει το πρώτο βήμα αναπροσαρμογής να γίνει από τους διαχειριστές. Έχουν ήδη γίνει αρκετά παράπονα από πολίτες και οργανωμένα σύνολα για το ωράριο αλλά δεν έχουν εισακουστεί.
7) Ελλιπής ενημέρωση του κοινού. Στους περισσότερους δήμους και κοινότητες που εξυπηρετούνται από τα πράσινα σημεία δεν έχει γίνει αποτελεσματική ενημέρωση για τα πράσινα σημεία. Θα πρέπει να γίνει μια οργανωμένη εκστρατεία, με ένα κεντρικό διαδικτυακό χώρο πληροφόρησης και μια κεντρική τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης, με πλήρη δυνατότητα ενημέρωσης για τις ροές των υλικών που εξυπηρετούν, τις ροές των υλικών που δεν εξυπηρετούν αλλά μπορούν να καθοδηγήσουν, τα ωράρια λειτουργίας και την αντιστοίχηση της κάθε περιοχής με το Πράσινο Σημείο που την εξυπηρετεί.
8) Οι χώροι των Πράσινων Σημείων δεν είναι ελκυστικοί και χρηστικοί για τους επισκέπτες. Προτείνεται καλλωπισμός τους με αισθητές φυτεύσεις δέντρων και φυτών περιφερειακά και στο εσωτερικό τους, καθώς επίσης και χώρος στάθμευσης και ξεκούρασης. Στο πλαίσιο της εκστρατείας ενημέρωσης των πολιτών, μπορούν να διαμορφωθούν οι χώροι κατάλληλα προκειμένου να δύνανται να δεχθούν επισκέψεις από σχολεία για σχετική εκπαίδευση. Η διαχείριση των αποβλήτων έχει μπεί, ήδη, στη ζωή των πολιτών και επιβάλλεται να ενσωματωθεί ως αντικείμενο και στις σχολικές δραστηριότητες. Η διαλογή που επιτελούν τα Πράσινα Σημεία είναι βασικό μέρος της διαχείρισης των αποβλήτων.
Πιο πάνω σημειώσαμε τα οκτώ πιο καίρια προβλήματα που εντοπίζουμε όσον αφορά τα πράσινα σημεία. Σε γενικότερο επίπεδο, θέλουμε να υπογραμμίσουμε την ανάγκη συμμόρφωσης με την Οδηγία-Πλαίσιο για τα Απόβλητα (98/2008) σύμφωνα με την οποία, η νομοθεσία και η πολιτική μας οφείλει να ακολουθεί την εξής ιεράρχηση όσον αφορά τα απόβλητα:
(α) πρόληψη,
(β) προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση,
(γ) ανακύκλωση,
(δ) άλλου είδους ανάκτηση (π.χ. ανάκτηση ενέργειας), και
(ε) διάθεση.
Με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι στην Κύπρο ελάχιστα γίνονται σε όλα τα επίπεδα ώστε να αποφεύγεται η διάθεση αποβλήτων που είναι η ύστατη λύση και ένα τρανό παράδειγμα είναι τα πράσινα σημεία.
Φίλοι της Γης Κύπρου
