Photography © credits Yvonne Zachariou
Δρ Χριστόδουλος Λάσπος: Η Κύπρος στον παγκόσμιο χάρτη ορθοδοντικής
Με τη συμμετοχή 2000 συνέδρων και εκθετών από 50 χώρες, πραγματοποιείται στις 30 Μαϊου-3 Ιουνίου στη Λεμεσό το 97ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ορθοδοντικών, υπό την προεδρία του Κύπριου ορθοδοντικού Δρ Χριστόδουλου Λάσπου. Με την ευκαιρία του Συνεδρίου, ο Δρ Λάσπος μιλά στο LimassolToday για το πολύ ψηλό επίπεδο στο οποίο βρίσκεται η Κύπρος στον τομέα της Ορθοδοντικής και για τη σημασία της ορθοδοντικής θεραπείας στον άνθρωπο. Αναφέρεται επίσης στην αφιλοκερδή προσφορά του Κυπριακού Κέντρου Σχιστιών και Δυσμορφιών Προσώπου «Medicleft» και του συναφούς Συνδέσμου Χρυσαλλίδα, ψέγοντας την απουσία κρατικής στήριξης σε ασθενείς με σχιστίες και κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες.
Στις 30 Μαΐου – 3 Ιουνίου η Λεμεσός θα φιλοξενήσει το 97ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ορθοδοντικών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ορθοδοντικών-EOS. Πώς προέκυψε η διοργάνωση ενός τέτοιας εμβέλειας συνεδρίου στην Κύπρο, και ειδικά στην πόλη μας;
Το ετήσιο συνέδριο διοργανώνεται πάντα στη χώρα από την οποία κατάγεται το άτομο που ασκεί την τρέχουσα χρονιά την προεδρία της EOS. Κατά συνέπεια, ως πρόεδρος της Ένωσης αυτή την περίοδο, ανέλαβα τη διοργάνωση του συνεδρίου στη Λεμεσό. Γιατί στη Λεμεσό; Επειδή είναι η ωραιότερη πόλη της Κύπρου!
Ποια σημασία έχει για την Κύπρο και τον τομέα της ορθοδοντικής-οδοντιατρικής η φιλοξενία αυτού του Συνεδρίου;
Έχει πολύ μεγάλη σημασία, καθώς τοποθετούμε την Κύπρο στον παγκόσμιο οδοντιατρικό-ορθοδοντικό χάρτη. Ήδη η Κύπρος έχει επιτύχει διεθνή αναγνώριση, μέσα από τη συμμετοχή μου σε διάφορα συνέδρια στο εξωτερικό, είτε εκπροσωπώντας την EOS είτε ως ιδιώτης επαγγελματίας του τομέα.
Πόσες συμμετοχές αναμένετε στο Συνέδριο;
Στην πόλη μας αναμένονται να βρεθούν πάνω από 2000 σύνεδροι και εκθέτες. Στους εκθέτες περιλαμβάνονται μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες ορθοδοντικών υλικών και μηχανημάτων στον κόσμο. Ένα συνέδριο το οποίο διοργανώθηκε κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού αλλά και του πρόσφατου πολέμου στην Ουκρανία.
Άρα οι συμμετοχές δεν περιορίζονται στα ευρωπαϊκά πλαίσια;
Έχουμε συμμετοχές από 50 χώρες. Πέραν από την Ευρώπη, στο Συνέδριο θα συμμετάσχουν σύνεδροι από την Κίνα, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, και πολλές άλλες χώρες. Αυτό από μόνο του συνιστά μια διαφήμιση της χώρας μας, και ειδικά της Λεμεσού. Εκτιμούμε και προσδοκούμε ότι οι προσκεκλημένοι μας, οι οποίοι θα επισκεφθούν το ιστορικό κέντρο της πόλης και το παραλιακό μέτωπο, θα αποτελέσουν πρεσβευτές του τόπου μας όταν στη συνέχεια επιστρέψουν στις χώρες τους.
Πώς έχετε σκοπό να υποδεχθείτε τους συνέδρους και εκθέτες;
Η τελετή έναρξης θα αρχίσει από το χώρο του Συνεδρίου στους Χαρουπόμυλους Λανίτη. Από εκεί θα περπατήσουμε προς την πλατεία Παλιού Λιμανιού με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Λεμεσού και των σημαιών των 50 χωρών που συμμετέχουν. Στην πλατεία θα πραγματοποιηθεί μεγάλη μουσικοχορευτική εκδήλωση με θέμα τη Μεσόγειο.
–
Η τεχνολογία εξελίσσεται… οι ιατρικές αρχές παραμένουν ίδιες
–
Ο τίτλος του επιστημονικού προγράμματος του συνεδρίου είναι «Οι τεχνικές μπορεί να αλλάζουν… οι αρχές παραμένουν οι ίδιες». Είναι προφανές ότι η EOS επιδιώκει να στείλει κάποια μηνύματα. Ποια είναι αυτά;
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Ότι στην ιατρική, παρά τη ψηφιακή μετάβαση και τη συνεχή εξέλιξη της τεχνολογίας, η διάγνωση, ο κορμός της ιατρικής και οι κανόνες της ιατρικής δεν αλλάζουν. Παρόλο που έχουμε πλέον τα μέσα να κάνουμε διαφορετικά τη δουλειά μας, πρέπει να γνωρίζουμε τους βασικούς κανόνες της ιατρικής για να είμαστε καλοί επιστήμονες και να ασκούμε σωστά την ιατρική.
Μήπως η EOS έχει διαγνώσει πρακτικές σε ευρωπαϊκό ή διεθνές επίπεδο οι οποίες ξεφεύγουν από αυτές τις αρχές;
Ο πόλεμος που γίνεται σήμερα είναι πόλεμος των εταιρειών. Οι εταιρείες αποτείνονται στους γιατρούς για να πωλήσουν τα διάφορα προϊόντα τους, αλλά εναπόκειται στους γιατρούς να αξιολογήσουν αν αυτά τα προϊόντα είναι κατάλληλα ή όχι. Είναι πολύ σημαντικό ο γιατρός να γνωρίζει τα όρια, να είναι ικανός να κρίνει πώς θα εντάξει τη νέα τεχνολογία που θα του πουλήσει μια εταιρεία, στο ιατρείο του και στην πρακτική του, πάντα με γνώμονα το καλό του ασθενή.
Και οι επιμέρους θεματικές του Συνεδρίου;
Η πρώτη ενότητα αφορά τις νέες τεχνολογίες στην ορθοδοντική. Η δεύτερη ενότητα, τη συνεργασία των ειδικοτήτων (multi-disciplinary approach), δηλαδή πώς η ορθοδοντική μαζί με τη γενική οδοντιατρική, την προσθετική, τη γναθοχειρουργική και τις άλλες ειδικότητες της οδοντιατρικής, πρέπει να συνεργάζονται για να δίνουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Η τρίτη ενότητα καλύπτει ελεύθερη θεματολογία, στην οποία διακεκριμένοι διεθνείς ομιλητές έχουν προσκληθεί για να αναπτύξουν θέματα που τους ενδιαφέρουν γύρω από το αντικείμενο της ορθοδοντικής.
–
Σε ψηλά επίπεδα η Κύπρος στον τομέα της ορθοδοντικής
–
Είπατε ότι η Κύπρος μπαίνει στον παγκόσμιο χάρτη της οδοντιατρικής. Σε ποια επίπεδα βρίσκεται η ορθοδοντική στη χώρα μας;
Έχουμε την τάση στον τόπο μας να σκεφτόμαστε μικρά και να νιώθουμε ότι είμαστε μικροί ως προς το τι μπορούμε να πετύχουμε. Πώς για παράδειγμα, να συγκριθώ ως Κύπριος ορθοδοντικός με το Γερμανό ή Βρετανό συνάδελφο μου; Προσωπικά αυτό το έχω αποβάλει από πάνω μου εδώ και πάρα πολύ καιρό. Και σας εγγυώμαι ότι η δουλειά που κάνουμε σήμερα στα ιατρικά μας κέντρα είναι πολύ καλύτερη από την πλειοψηφία των συναδέλφων μεγάλων χωρών. Και αυτό εξαρτάται από το πόσο ψηλά βάζεις εσύ τον πήχη. Υπάρχουν βεβαίως στον τόπο μας ορθοδοντικοί γιατροί διαφόρων ταχυτήτων, όμως το επίπεδο του τομέα στην Κύπρο είναι πάρα πολύ ψηλό. Επιπλέον, πολύ σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η ιατρική σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, η οποία σίγουρα θα ανοίξει κανάλια έρευνας και ευκαιρίες σε νέους επιστήμονες.
Η ορθοδοντική εκλαμβάνεται από μερίδα της κοινωνίας ως αισθητικής επέμβασης θεραπεία και άρα κοστίζει. Πόσο ορθή ή λανθασμένη είναι αυτή η αντίληψη; Πόσο προσιτή είναι η ορθοδοντική θεραπεία;
Γενικά, ο τομέας της οδοντιατρικής έχει κόστος, τόσο λόγω του ψηλού κόστους των εργαστηρίων όσο και λόγω των πολύ εξειδικευμένων ειδικοτήτων. Ωστόσο στις ορθοδοντικές θεραπείες προσφέρεται η ευκαιρία σταδιακής αποπληρωμής, γεγονός που τις καθιστά πιο προσιτές. Το ζήτημα της αισθητικής είναι πολύ σημαντικό. Σκεφτείτε ένα παιδί ή ενήλικα με στραβά δόντια να μην μπορεί καν να χαμογελάσει ή πόσο αυτή η δυσμορφία μπορεί να επηρεάζει τις καθημερινές, κοινωνικές τους σχέσεις. Η ορθοδοντική θεραπεία μπορεί να συμβάλει στην επανάκτηση της αυτοπεποίθησης. Πέραν όμως από το ζήτημα της αισθητικής, είναι κυρίως ζήτημα υγείας. Η ορθοδοντική θεραπεία διασφαλίζει την υγεία των δοντιών, άμεσα και μακροπρόθεσμα.
–
Απουσία κρατικής στήριξης σε άτομα με σχιστίες και δυσμορφίες προσώπου
–
Είστε ο ιδρυτής του Κυπριακού Κέντρου Σχιστιών και Δυσμορφιών του Προσώπου «Medicleft». Ποια ακριβώς είναι η αποστολή αυτού του Κέντρου;
Η ιδέα της ίδρυσης του Κέντρου γεννήθηκε το 1994 όταν στη διάρκεια της παρουσίασης μιας έρευνας μου ως φοιτητής οδοντιατρικής σε ένα Πανελλήνιο Συνέδριο στη Λεμεσό, γνώρισα μια οικογένεια η οποία είχε μόλις γεννήσει ένα παιδάκι με σχιστία. Η κατάσταση τότε στην Κύπρο ήταν τραγική, καθώς δεν υπήρχε ομάδα αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών και οι γονείς ήταν σε απόγνωση. Αυτός ήταν και ο λόγος που στην πορεία των σπουδών μου επέλεξα να ακολουθήσω εξειδίκευση σε άτομα με δυσμορφίες προσώπου. Σήμερα το κέντρο αποτελείται από μια ομάδα εξαίρετων γιατρών οι οποίοι ειδικεύονται στο χειρισμό τέτοιων περιστατικών. Η ιατρική ομάδα αναλαμβάνει τη θεραπεία περιστατικών σχιστίας και δυσμορφίας προσώπου, προσφέροντας της υπηρεσίες της αφιλοκερδώς. Χρειάζονται ωστόσο μεγάλα κονδύλια για τα νοσοκομειακά έξοδα στα οποία γίνονται οι επεμβάσεις, ποσά τα οποία εξασφαλίζονται μέσα από δωρεές. Αυτό το ρόλο της συγκέντρωσης εισφορών έχει αναλάβει ο Σύνδεσμος Χρυσαλλίδα, με τον οποίο το Κέντρο έχει στενή συνεργασία.
Δεν υπάρχει κρατική στήριξη;
Δυστυχώς από όλη αυτή την προσπάθεια το κράτος απέχει, παρά τις αμέτρητες επαφές που είχαμε στο παρελθόν με υπουργούς και άλλους δημόσιους αξιωματούχους. Βασικό αίτημα μας προς το κράτος ήταν να μας ανοίξει τις πόρτες των δημόσιων νοσοκομείων, για να μπορούμε να χειρουργούμε άνετα αυτά τα περιστατικά, καθώς και να αναγνωριστεί το Κέντρο μας ως η ομπρέλα κάτω από την οποία να συγκεντρώνονται όλα τα περιστατικά σχιστιών και δυσμορφίας προσώπου, ώστε οι παθόντες και οι οικογένειες τους να τυγχάνουν της κατάλληλης αντιμετώπισης και θεραπείας.
Πόσα περιστατικά έχουμε στην Κύπρο;
Κάθε χρόνο παρουσιάζονται περίπου 15 νέα περιστατικά. Τα περιστατικά που η ιατρική μας ομάδα χειρίζεται αυτή τη στιγμή ή έχει ολοκληρώσει τη θεραπεία τους, ανέρχονται σε εκατοντάδες. Η θεραπεία ενός παιδιού που γεννιέται με σχιστία αρχίζει από την πρώτη εβδομάδα της ζωής του και τελειώνει στα 18 του χρόνια. Καθ’ όλη τη διάρκεια των 18 χρόνων, η κάθε ειδικότητα από την ιατρική μας ομάδα παρεμβαίνει στη θεραπεία στο στάδιο που αυτό χρειάζεται. Η όλη διαδικασία περιλαμβάνει μια σειρά από χειρουργικές επεμβάσεις, ορθοδοντικές θεραπείες, λογοθεραπείες κ.α.
Χειρίζεστε και περιστατικά ενηλίκων, που δεν είχαν ίσως την ευκαιρία ως παιδιά να τύχουν θεραπείας;
Πρόκειται ουσιαστικά για περιστατικά ενηλίκων που καταλήγουν σε εμάς μετά από αποτυχημένες επεμβάσεις. Δυστυχώς, τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα κάποιοι πλαστικοί χειρουργοί αναλαμβάνουν να χειριστούν αυτά τα περιστατικά, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν την ανάλογη εξειδίκευση και εμπειρία. Με βάση τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά πρωτόκολλα, μία ιατρική ομάδα κρίνεται ως ικανή εάν χειρουργεί τουλάχιστον 20 τέτοια περιστατικά το χρόνο. Ο χειρισμός μίας σχιστίας ή δυσμορφίας προσώπου δεν μπορεί να γίνεται αποσπασματικά. Προσωπικά, ως ειδικός σε άτομα με δυσμορφίες, προτού ακουμπήσω ένα ασθενή οφείλω να έχω τη σύμφωνη γνώμη του πλαστικού, του γναθοχειρουργού, του λογοπαθολόγου.
Τι γίνεται με τη ψυχολογική διάσταση, τόσο για τα παιδιά όσο και για τις οικογένειες τους;
Οι γονείς χρειάζονται στήριξη τόσο πριν από τη γέννηση του παιδιού τους, καθώς η διάγνωση γίνεται από τον υπέρηχο, όσο και μετά τη γέννηση. Στην ομάδα μας συμμετέχει ψυχολόγος, ο οποίος συμμετέχει σε όλες τις συνεδρίες και παράλληλα είναι στη διάθεση του Κέντρου, όποτε κριθεί αναγκαίο. Στην προσπάθεια συμβάλλουν και οικογένειες που πέρασαν ήδη τη διαδικασία, οι οποίες μοιράζονται τις εμπειρίες τους και στηρίζουν με το δικό τους τρόπο.
Το έργο του Κέντρου αλλά και του Συνδέσμου Χρυσαλλίδα έχει αγκαλιαστεί από την κοινωνία;
Ο κόσμος εκτιμά πολύ την προσπάθεια που γίνεται και προσφέρει τη στήριξη του. Ανάμεσα τους και κάποιοι συμπολίτες μας οι οποίες προσφέρουν σημαντική οικονομική βοήθεια. Το πιο σημαντικό ωστόσο είναι η αναγνώριση από οικογένειες που έχεις θεραπεύσει. Η μεγαλύτερη επιβράβευση είναι όταν βλέπεις στα μάτια της μάνας, του πατέρα ή των ίδιων των ασθενών, την ικανοποίηση και εκτίμηση προς το έργο που τους προσφέραμε.