Γράφει η Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει μια ιδιαιτερότητα που ίσως κανένα άλλο κράτος δεν έχει, εκτός ίσως από απολυταρχικά καθεστώτα. Με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας δεν υπάρχει στο Σύνταγμα κανένας μηχανισμός με βάση τον οποίο ο /η Πρόεδρος θα μπορούσε να απομακρυνθεί από την εξουσία, εκτός εάν, (σύμφωνα με το άρθρο 44 του Συντάγματος) πέραν της περίπτωσης θανάτου, ο/η ίδιος/α παραιτηθεί, ή λόγω καταδίκης επί εσχάτη προδοσία ή για οποιοδήποτε άλλο αδίκημα ατιμωτικό ή ηθικής αισχρότητας, ή λόγω διαρκούς σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας ή λόγω απουσίας μη προσωρινής που καθιστά αδύνατη την ενεργό εκπλήρωση των καθηκόντων του/της.
Με βάση τις πρόνοιες του Συντάγματος του 1960 υπήρχαν οι θεσμοί του/της Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας, του/της Αντιπροέδρου της Βουλής, των Τουρκοκυπρίων Βουλευτών και η συμμετοχή άλλων Τουρκοκυπρίων αξιωματούχων στις κρατικές δομές, που καθιστούσαν δυνατή την άσκηση ελέγχου και επίτευξης των αναγκαίων ισορροποιών στις κρατικές αποφάσεις. Όμως με την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από τους κρατικούς θεσμούς τον Δεκέμβριο του 1963, αυτές οι εξισορροπητικές λειτουργίες δεν υφίστανται και κυρίως στην περίπτωση του/της Προέδρου της Δημοκρατίας οι εξουσίες του/της καθίστανται εκ των πραγμάτων πανίσχυρες. Δεδομένου μάλιστα ότι ο/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ταυτόχρονα και ηγέτης της Ελληνοκυπριακής Κοινότητας και κύριος διαπραγματευτής στις συνομιλίες για το Κυπριακό αυτή η ιδιαιτερότητα αποκτά ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα.
Ως εκ τούτου έχω την έντονη άποψη ότι η εκλογή του/της Προέδρου της Δημοκρατίας αποκτά και λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας, ύψιστη σημασία για το παρόν και το μέλλον της χώρας και του λαού. Είναι επομένως επιβαλλόμενο όπως ο/η κάθε υποψήφιος/α Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εκτός από το αναλυτικό πρόγραμμα της πενταετούς διακυβέρνησης του/της (που θα πρέπει να είναι λεπτομερές και να περιλαμβάνει όλους τους κύριους άξονες διακυβέρνησης και τις αρχές πάνω στις οποίες θα λαμβάνονται οι αποφάσεις στον πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα), θα πρέπει να υποβάλλει πριν τις εκλογές και ένα πλήρη και αναλυτικό κατάλογο των συνεργατών του, (απαραίτητα το Υπουργικό του Συμβούλιο , το οποίο κατά την άποψη μου θα πρέπει να αποτελείται από ίσο αριθμό άξιων και έμπειρων ανδρών και γυναικών, του/της Υφυπουργού παρά τω Προέδρω, Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Διευθυντών του Γραφείου του/της και άλλων στενών συνεργατών του).
Θα πρέπει επίσης να δεσμευτεί ότι η ισότητα των φύλων θα αποτελεί κανόνα της διακυβέρνησης του/της που θα διαπερνά όλους τους θεσμούς και τα αξιώματα. Μόνο μέσα από μια τέτοια εκ των προτέρων διαφάνεια και δέσμευση θα είναι σε θέση οι πολίτες να έχουν μια πληρέστερη εικόνα για τον κάθε υποψήφιο/α και να αποφασίσουν για τον/την ηγέτη που θα τους κυβερνήσει και θα παίρνει σημαντικές αποφάσεις που θα επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον τους. Είναι καιρός να γίνουν αυτές οι σημαντικές αλλαγές για το καλό του τόπου και του λαού μας. Για μια πιο υγιή Δημοκρατία, για μια διακυβέρνηση χωρίς διαφθορά, όπου οι διοικούντες θα είναι άξιοι και ηθικοί και θα έχουν κύριο μέλημα την ευημερία, την ασφάλεια και ένα καλύτερο μέλλον για την Κύπρο και τους Κυπρίους. Πιστεύω το αξίζουμε.