Γράφει ο Πάνος Λοΐζου Παρράς
Η ξέφρενη πορεία της τιμής αντλίας, έχει τη βάση της κυρίως στην αδυναμία της προσφοράς να καλύψει την ζήτηση. Αφενός ήταν η δυναμική επανέναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας μετά την παράλυση που προκλήθηκε ελέω πανδημίας και αφετέρου η ρωσική εισβολή και οι κυρώσεις που έχουν αφαιρέσει το ρωσικό πετρέλαιο από την εξίσωση κάλυψης της ζήτησης στις δυτικές οικονομίες.
Στις 3 Μαρτίου, κι ενώ η τιμή της Αμόλυβδης ήταν περίπου στο 1,55/λίτρο, η βουλή αποφάσισε να μειώσει τον φόρο κατανάλωσης καυσίμων. Η συνολική μείωση στην τιμή αντλίας, θα έπρεπε να ήταν με μπακαλίστικα μαθηματικά στα 8,3 σεντς του ευρώ. Παρόλα αυτά, η άνοδος συνεχίστηκε απρόσκοπτα, κι αντί μείωσης, η τιμή της αμόλυβδης σήμερα είναι στα 1,75 και του πετρελαίου κίνησης στο 1,9. Στις 2 Ιουνίου, η μείωση του εν λόγω φόρου, ανανεώθηκε για ακόμα τρεις μήνες. Για όσο όμως οι συνθήκες προσφοράς-ζήτησης παραμένουν ίδιες, την μείωση θα την εισπράττουν οι εταιρείες καυσίμων και όχι ο καταναλωτής.
Εκ του αποτελέσματος, το μέτρο αυτό αποδεικνύεται αναποτελεσματικό. Η φορολογία είναι ένα άριστο εργαλείο ανακατανομής του πλούτου και μέσο άσκησης κοινωνικής πολιτικής. Αντί της μείωσης του φόρου κατανάλωσης που στην τελική αφαιρεί από το κράτος δεκάδες εκατομμύρια έσοδα, θα μπορούσε μέρος του να επιστραφεί υπό μορφή επιδομάτων σε χαμηλά εισοδηματικά στρώματα τα οποία πνίγει ο πληθωρισμός εδώ και μήνες. Ταυτόχρονα, ο φόρος αυτός θα μπορούσε να γίνει προοδευτικός αντί να παραμένει οριζόντιος και άδικος, γνωρίζοντας βέβαια ότι είναι δύσκολο στην εφαρμογή. Δεν είναι δυνατόν όμως να πληρώνει το ίδιο ποσοστό κάποιος που έχει 5000cc αυτοκίνητο με κάποιον που έχει μόνο 1000cc. Για την ιστορία, η φορολογία αυτή ξεκίνησε να χρηματοδοτήσει τους δρόμους και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για όσους δεν είχαν/έχουν αυτοκίνητο. Στη χώρα που ζούμε, ούτε δρόμους της προκοπής έχουμε ούτε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Το πιο σημαντικό όμως και άμεσο μέτρο για την ελάφρυνση του τσουχτερού κόστους των καυσίμων, είναι η παροχή κινήτρων για μείωση της κατανάλωσης.
-Κίνητρα σε εταιρείες για να διευκολύνουν τον κόσμο να εργάζεται από το σπίτι.
-Αύξηση δρομολογίων των λεωφορίων από πόλη σε πόλη και έκτακτη σύνδεση της εισόδου τους με διάφορες περιοχές εντός των πόλεων.
-Εφαρμογή δακτυλίου τις ώρες αιχμής στα κέντρα των πόλεων ή όπου αλλού είναι εφικτό, όπου θα απαγορεύεται να μπαίνει κανείς με ιδιωτικό αυτοκίνητο, αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιεί ποδήλατο, ηλεκτρικό σκούτερ και φυσικά μέσα μεταφοράς.
Στην βουλή τις προάλλες ακούστηκαν επιχειρήματα από όλες τις πλευρές. Ναι η τιμή διυλιστηρίου είναι πανάκριβη γιατί η ΕΕ έχει περιορισμένη παραγωγική δυναμικότητα. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού όμως, δεν έχει απαντήσει για ποιο λόγο ενώ μόνο το 28% των πρατηρίων ανήκουν στις εταιρείες καυσίμων, σχεδόν όλα φέρουν τα σήματα μιας εκ των 4 εταιρειών του ολιγοπωλίου καυσίμων. Η αγορά είναι στρεβλή και χρειάζονται εκτεταμένοι ελέγχοι.
Τα πιο πάνω αποτελούν μερικά έκτακτα μέτρα ίσως για εφαρμογή ορισμένου χρόνου, μέχρι να εξομαλυνθεί η αγορά καυσίμων. Περιττό να κάνω αναφορά σε επίσπευση της αντικατάστασής των ορυκτών καυσίμων με ΑΠΕ, κάτι που θα έπρεπε να είχαμε κάνει εδώ και μια δεκαετία, αλλά είχαμε άλλες προτεραιότητες.
Τούτων λεχθέντων, αδυνατώ πραγματικά να καταλάβω γιατί ο δημόσιος διάλογος εξαντλείται στην μείωση της φορολογίας που ήδη αποδείχτηκε πολύ μικρότερη του προβλήματος. Αν εμείς από τον καναπέ μας μπορούμε να σκεφτούμε 10 ιδέες, ο αρμόδιος υπουργός με τις εξουσίες του, θα μπορούσε να είχε εφαρμόσει τουλάχιστον 3.
