Του Αλέξη Παπαδόπουλου*
Με ενθουσιασμό πληροφορηθήκαμε πως μια έκταση 7000τμ έγινε δωρεά στον δήμο Λεμεσού από την ευεργέτιδά Κα Νίκη Φοιτίδου. Το τεμάχιο βρίσκεται ανάμεσα στο ΓΣΟ και στην οδό Αγίου Ανδρέου, ένα καταπράσινο τοπίο με πολλά ώριμα δέντρα, ενώ εντυπωσιακές ομάδες φοινικόδεντρων δημιουργούν ένα σκηνικό σπανιότατης ομορφιάς. Όσοι είχαν την τύχη να το επισκεφτούν, αντιλήφθηκαν τη μοναδικότητα του.
Μαζί με την αποκάλυψη της δωρεάς ανακοινώθηκε και η πρόταση του δημοτικού συμβουλίου για μετατροπή του χώρου σε ολυμπιακών προδιαγραφών κολυμβητήριο. Αυτό που εξέπληξε ιδιαίτερα ήταν η βιασύνη με την οποία πάρθηκε μια τόσο σοβαρή απόφαση.
Δεν έγινε αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης, δεν καταγράφηκε ο αριθμός και η θέση των δέντρων, ούτε η γεωμετρία του τεμαχίου. Δεν εξετάστηκαν διάφορες λύσεις σε σχέση με τις ανάγκες της πόλης αλλά και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής. Δεν έγινε κυκλοφοριακή μελέτη.
Πλήρης η απουσία της οποιασδήποτε διαβούλευσης με τους διάφορους φορείς της πόλης και τις ενδιαφερόμενες ομάδες πολιτών, ή έστω, με τους αθλητικούς φορείς, κάτι που δείχνει απαξίωση στις βασικές δημοκρατικές αρχές που θέλουμε όλοι μας να διέπει ένα δημοκρατικό σχήμα του σήμερα.
Μπορεί όμως ένα σύγχρονο κολυμβητήριο, ολυμπιακών προδιαγραφών να χωρέσει στο συγκεκριμένο τεμάχιο;
Αν λοιπόν με την βοήθεια του google earth μεταφέρουμε το ξεπερασμένο πλέον κολυμβητήριο στην περιοχή του ΚΟΤ, αντιλαμβανόμαστε ότι μόλις που χωράει. Και αυτό προϋποθέτει την εγκοπή όλων των δέντρων!
Και όμως ένα ολυμπιακών προδιαγραφών κολυμβητήριο, τέτοιο δηλαδή που έχει ανάγκη η Λεμεσός, δεν μπορεί να συγκριθεί σε εξοπλισμό και φυσικά ούτε σε μέγεθος με αυτό που χρησιμοποίησα για σκοπούς σύγκρισης.
Η επαρχία Λεμεσού έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο κολυμβητήριο, ένα μεγάλο έργο που χρειάζεται να χωροθετηθεί με πολλή σοβαρότητα και να ληφθούν υπόψη και οι ενεργειακοί παράγοντες.
Πως θα ενταχθούν στον ήδη τόσο ανεπαρκή χώρο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;
Πως θα θερμαίνονται, μια αγωνιστική πενήντα μέτρων και μια εικοσιπέντε μέτρων κολυμβητική δεξαμενή για την προθέρμανση των αθλητών;
Πως θα ικανοποιηθούν οι τεράστιες ανάγκες σε νερό;
Μπορούν να επαναχρησιμοποιούνται τα τεράστια ποσά ενέργειας που θα παράγουν τα μηχανοστάσια τέτοιων υποδομών;
Είναι πλέον απαραίτητο να σχεδιάζονται οι μεγάλες υποδομές μιας επαρχίας με βάση τα ενεργειακά τους δεδομένα και ανάγκες. Μπορούμε να σκεφτούμε όπως συνδυάζονται κάποιες φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους χρήσεις με τρόπο που να αλληλοσυμπληρώνονται ενεργειακά.
Αν λοιπόν δεν ταιριάζει το συγκεκριμένο τεμάχιο για την χρήση σύγχρονου κολυμβητηρίου, μπορούμε να εξετάσουμε θεωρητικά κάποια άλλη πρόταση αθλητικών υποδομών, όπως έθεσε ως προδιαγραφή για την δωρεά της η κα Φοιτίδου.
Έχει αποδειχθεί περίτρανα ότι η Λεμεσός δεν έχει αρκετούς δημόσιους χώρους.
Η μεγάλη επιτυχία του παραλιακού μετώπου μας καλεί να λάβουμε άμεσα μέτρα για περεταίρω εμπλουτισμό των υπηρεσιών που προσφέρει. Χρειάζονται νέοι χώροι εκτόνωσης του πλήθους που μαζεύεται στην γραμμική του διάταξη. Μαζί με την αναβίωση του ΓΣΟ που εγκληματικά έχει αφεθεί στην φθορά του χρόνου, η ένταξη της δωρεάς της Κας Φοιτίδου σε αυτό το δίκτυο δημόσιων χώρων δίνει τεράστιες δυνατότητες επανασχεδιασμού του συνόλου. Θα μπορούσε μάλιστα να σχεδιαστεί μια κυκλική διαδρομή που να περνά και από τον δημόσιο κήπο που επίσης παραπαίει.
Ένα μεγάλο δίδαγμα των τελευταίων χρόνων είναι ότι η σύνδεση των δημόσιων χώρων σ ένα οργανωμένο δίκτυο εξασφαλίζει την επιτυχία τους. Άρα θεωρώ πολύ λογικό πριν ο δήμος Λεμεσού σκεφτεί την εκμετάλλευση της δωρεάς, να σκεφτεί πως θα εκμεταλλευτεί αυτή την τεράστια ευκαιρία πραγματικής αναβάθμισης του παραλιακού μετώπου.
Είναι επίσης γεγονός ότι είναι τέτοια η προσέλκυση του κοινού στο γραμμικό παραθαλάσσιο πάρκο που πλέον όλες οι ηλικιακές ομάδες ζητούν εκπροσώπευση σε υποδομές υγειούς απασχόλησης όπως και η νέα αστική κουλτούρα που φέρνει η νέα γενιά με την πολυπολιτισμική της αύρα.
Το skate Park στον μόλο απέδειξε πόσο πετυχημένο ήταν το πείραμα κατασκευής του, παρά το γεγονός ότι δεν μπορεί να θεωρείται skatepark, λόγω μεγέθους, εξ’ού και πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ανεπαρκές. Χρησιμοποιείται τόσο από σανίδες όσο και από ποδήλατα και πατίνια από ένα ευρύ ηλικιακό φάσμα.
Είναι εδώ και καιρό ένα επίμονο και αγωνιώδες αίτημα της κοινότητας αυτής των ανθρώπων και αθλητών να αποκτήσουν σύγχρονες υποδομές με εξοπλισμούς όπου θα μπορέσουν να αναπτύξουν τις δεξιότητες τους. Μία δομή που το κοινό στο οποίο απευθύνεται (και από το οποίο θα χρησιμοποιείται και θα μεταβαίνει εκεί), δεν θα επιφορτίζει την κυκλοφοριακή κίνηση.
Άντι λοιπόν να σκεφτόμαστε ένα ολυμπιακό κολυμβητήριο που δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί στον δεδομένο χώρο, μπορούμε να σκεφτούμε ένα ολυμπιακών προδιαγραφών skatepark, γιατί πρόκειται πλέον για ολυμπιακό άθλημα.
Για παράδειγμα, το ολυμπιακών δυνατοτήτων skatepark του Favencia στην Βαρκελώνη έχει έκταση 2200τμ, το ένα τρίτο δηλαδή του διαθέσιμου χώρου, και εξυπηρετεί εκατοντάδες λάτρεις του Ολυμπιακού αθλήματος καθημερινά, παρέχοντας πληθώρα επιλογών στη διαμόρφωση του εξοπλισμού.
Αυτή η πρόταση μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του αθλήματος αλλά και να επιτρέψει την διατήρηση όλων των δέντρων, το οποίο αποτελεί και το αίτημα πολλών από τους συμπολίτες μας που ήδη έχουν εκφράσει έντονες απόψεις περί τούτου.
Επιπρόσθετα, σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία για όλους, το έργο αυτό θα έχει κόστος κατασκευής 1/10 της πρότασης του Δήμου Λεμεσού και περισσότερα οφέλη για τον αστικό πυρήνα της πόλη μας.
Θα επιτρέψει να δημιουργηθούν διαδρομές απόλαυσης του τοπίου διαμέσου των δεξαμενών του skateparkπου από την φύση τους δεν εμποδίζουν τις οπτικές φυγές. Οι υφιστάμενες δε κατοικίες, μπορούν να μετατραπούν σε αίθουσες πολυμέσων, συνεδριάσεων, αποδυτήρια ή κυλικεία για τις ανάγκες του πάρκου.
Εν κατακλείδι, πιστεύω ότι οι όποιες αποφάσεις παίρνονται για εκμετάλλευση περιουσίας του δημόσιου και ειδικά σε τόσο κομβικά σημεία των πόλεων πρέπει να παίρνονται πρώτα με πολλή μελέτη και με άλλο τόσο διάλογο με την κοινωνία που θα τους χρησιμοποιήσει.
Το κείμενο αυτό αποτελεί την δική μου συνεισφορά προς αυτή την κατεύθυνση και είμαι σίγουρος ότι όποιος από εσάς περιηγηθεί στην περιοχή θα μπορέσει να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα.
*Αρχιτέκτονας