Κατά καιρούς είδαμε να γράφονται διάφορα σχετικά με την ονοματοδοσία οδών στην Κύπρο. Συχνά, οι κριτικοί των διαδικασιών που ακολουθούνται και των αποφάσεων που λαμβάνονται για την ονομασία οδών και λεωφόρων εστιάζουν στην επιμονή των Κρατικών και Τοπικών Αρχών για τη χρήση των ονομάτων πρώην πολιτικών και θρησκευτικών προσώπων, αλλά και διαφόρων διφορούμενων προσωπικοτήτων (πχ. Γρίβα Διγενή, Ιωάννη Μεταξά, Μακαρίου κλπ.) που επηρέασαν για κάποιους θετικά ή για άλλους αρνητικά την κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου. Και αυτό γίνεται μάλιστα σε τέτοια συχνότητα που απορεί κανείς εάν καμία άλλη κατηγορία προσωπικοτήτων δικαιούται να έχει πρόσβαση σε αυτή τη διαδικασία. Σε πολλές περιπτώσεις οι ονομασίες που δίδονται προκαλούν διαμάχες μεταξύ των πολιτών, χωρίς στην ουσία να έχουν οποιαδήποτε ουσία και χωρίς να χαρακτηρίζονται από οποιοδήποτε ορθολογικό κριτήριο.
Μερικούς μήνες πριν, διαβάζοντας την είδηση για την κατασκευή Δημόσιου Κήπου παρά την Οδό Γκωγκέν στη Δυτική Λεμεσό, και ψάχνοντας περισσότερα για τον Πωλ Γκωγκέν (Paul Gauguin), διαπιστώθηκε ότι τα πράγματα ενδεχομένως να είναι ακόμη πιο προβληματικά.
Ο Γάλλος καλλιτέχνης, εκπρόσωπος του καλλιτεχνικού ρεύματος του μετα-ιμπρεσιονισμού, παρά της αναγνώρισης που τυγχάνει το όλο έργο του, αποτελεί μια προσωπικότητα της οποίας η επιλογή για την αφιέρωση μιας οδούς γεννά ερωτηματικά. Διάφοροι αναλυτές τον χαρακτηρίζουν ως μια ιδιόμορφη και περίεργη προσωπικότητα της οποίας η πρόσληψη από την κοινωνία θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί. Σε ένα αδημοσίευτο γράμμα του γιου του, Εμίλ Γκωγκέν, ο ζωγράφος φέρεται να κακοποιούσε σωματικά, λεκτικά και ψυχολογικά την πρώτη του γυναίκα. Επίσης, κατά την διάρκεια των τελευταίων χρόνων της ζωής του στην Ταϊτή, ο Γκωγκέν είχε ερωτικές σχέσεις με ανήλικες, και μάλιστα, είχε παντρευτεί για κάποιο διάστημα μια 13χρονη ιθαγενή (σύμφωνα με άλλες πηγές παντρεύτηκε 3 ανήλικες 13 μέχρι 14 ετών τις οποίες μάλιστα κόλησε με σύφιλη – ασθένεια από την οποία τελικά πέθανε).
Θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς: Ποιος είναι ο λόγος που μια οδός στη Λεμεσό φέρει το όνομα ενός ατόμου με τα πιο πάνω χαρακτηριστικά;
Δεν θα έπρεπε οι Τοπικές Αρχές να ήταν πιο προσεχτικές σε περιπτώσεις όπως του Πωλ Γκωγκέν; Δεν θα έπρεπε τέτοιες αποφάσεις να λαμβάνονται από ειδικές επιτροπές που να τεκμηριώνουν το κατά πόσο είναι σωστό να δίδεται το οποιοδήποτε όνομα σε μια οδό;
Η Οδός “Πωλ Γκωγκέν” βρίσκεται στην περιοχή Ζακακίου παρά τον κυκλικό κόμβο.
Δεν πρόκειται για κριτική ή επίθεση, παρά μόνο για κάποια παρατήρηση και προβληματισμό σε σχέση με τις διαδικασίες και τα κριτήρια που ισχύουν για την υιοθέτηση κάποιων ονομάτων. Πρόκειται για ένα θέμα που αφορά τις κατά τόπους Τοπικές Αρχές και δη στη συγκεκριμένη τον Δήμο Λεμεσού. Μάλιστα, διαχρονικά οι οδοί λαμβάνουν ονόματα αποβιωσάντων προσώπων. Γιατί όμως λέμε όχι σε ονοματοδοσίες εν ζωή προσωπικοτήτων της πόλης και του τόπου ευρύτερα; Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός πολιτών που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, προσφέροντας τεράστια προσφορά στην κοινωνία. Ανθρώποι των γραμμάτων, του πολιτισμού, της ιατρικής, της επιστήμης, του αθλητισμού, αλλά και άνθρωποι των οποίων το εθελοντικό έργο έχει υπακαταστήσει σε πολλές περιπτώσεις το ίδιο το κράτος.
Ακόμα μια άποψη που συχνά εκφράζεται είναι ότι αυτός ο άτυπος θεσμός της απόδοσης τιμής σε κάποιο πρόσωπο μέσω της ονοματοδοσίας μιας οδούς, πρέπει να σιγά-σιγά να εγκαταλειφθεί. Υπάρχουν όντως πολλοί τρόποι όπου μέσω της ονοματοδοσίας οδών, από τους οποίους η Λεμεσός να μπορούσε να προβάλει τις ιδιαιτερότητές της και να ενισχύσει την ταυτότητά της. Για παράδειγμα, χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας περιοχής, μιας γειτονιάς, ενός δρόμου, μπορούν μέσω αυτής της διαδικασίας να αναδειχθούν καθώς αποτελούν κομμάτι της ίδιας της ιστορίας. Τέλος, πολλοί είναι αυτοί που εκφράζουν μια προτίμηση στην προώθηση ιδεών και αρχών μέσω των οδών της Λεμεσού (πέραν της τυποποιημένης πια “Οδού Ελευθερίας” και “Οδού Ειρήνης”).
Προβληματισμοί προκύπτουν επίσης και σε σχέση με την τάση για μετονομασίες οδών. Κατά καιρούς εκφράζεται η άποψη ότι η συγκεκριμένη πρακτική πρεπει να τερματιστεί καθώς συγκεκριμένες οδοί ιστορικής σημασίας που υπήρξαν σημεία αναφοράς για τους κάτοικους συγκεκριμένων περιοχών, έχουν μετονομαστεί προκαλώντας αναστάτωση, σύγχηση και αρκετές φορές αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία. Κάτι που παρατηρήθηκε πρόσφατα μετά τα δημοσιεύματα σχετικά με τις σκέψεις για μετονομασία της Ακταίας Οδού σε “Οδό Γλαύκου Κληρίδη”. Πρόκειται για μια πρακτική που προκαλεί άσκοπη ταλαιπωρία λόγω των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθηθούν για την διεκπεραίωση της, και θα μπορούσε να αποφευχθεί πολύ απλά μέσω της ονοματοδοσίας νέων οδών.