Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Εγγραφή στο Newsletter

Limassol Today - Asset 10
ΑΡΧΙΚΗΣΤΗΛΕΣΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΑΜαθήματα που κάποιους εν συμφέρει να πιάσουμε που την Ουκρανία (Μέρος Α΄)

Μαθήματα που κάποιους εν συμφέρει να πιάσουμε που την Ουκρανία (Μέρος Α΄)

Γράφει ο Ανδρέας Χαραλάμπους*

Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι το θέμα των ημερών και οφείλει να είναι. Όχι γιατί εν να πληγεί ο τουρισμός μας, ούτε γιατί εν να θέλουμε ακόμα 20 ευρώ για να γεμώσει το τάγκι του αυτοκινήτου ή η θέρμανση, αλλά γιατί πεθανίσκει κόσμος για τα αλλότρια συμφέροντα ψυχασθενών μεγαλομανών. Που τούτην την κρίση φκαίνουν πολλά μαθήματα, όπως: η σημασία της ισορροπίας της αλληλεξάρτησης (τούτο σηκώνει άρθρο που μόνο του), η τοξικότητα της πόλωσης, η διαχρονική και απόλυτη αξία της σωστής δημοκρατίας, η αξία της αλληλεγγύης, το πως μπορούν να γυρίσουν τα πράματα ανάποδα που τη μια στιγμή στην άλλη και ο εξόφθαλμος θεσμικός ρατσισμός που χαρακτηρίζει την κυβέρνηση μας και άλλες.

Υπάρχουν δύο μαθήματα όμως, τα οποία οποία – βολικά για κάποιους – δυστοκούμε στο να τα εξάγουμε.
Α) Η σημασία του να αντιμετωπίσεις τον φασισμό πριν παγιωθεί ως θεσμός και
Β) Το κατεπείγον της στροφής στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το πρώτο θα το αναλύσω στο παρόν και το δεύτερο σε επερχόμενο άρθρο.

Ο Πούτιν επικαλείται την άνδρωση των ακροδεξιών «Ναζί» εθνικιστών στην Ουκρανία ως έναν από τους βασικούς λόγους που επέλεξε να εισβάλει στην χώρα. Η διαλεκτική αυτή εξυπηρετεί την εσωτερική κατανάλωση στην Ρωσική Ομοσπονδία, όπου ο Πούτιν θέλει να αναβιώσει τα αισθήματα υπερηφάνειας του κόκκινου στρατού κατά των ναζιστικών δυνάμεων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το γεγονός ότι το Κρεμλίνο επικαλείται διαστρεβλωμένα αυτή την απειλή δεν σημαίνει ότι αμφισβητούμε την ύπαρξή της. Είναι δεδομένο ότι φασίστες, εθνικιστές, νεοναζί υπάρχουν και δρουν οργανωμένα εδώ και χρόνια στην Ουκρανική επικράτεια.

Το αδιαμφισβήτητο αυτό γεγονός όμως, δεν παραχωρεί το δικαίωμα σε οποιανδήποτε άλλη χώρα να εισβάλει, να σκοτώσει αμάχους και να επιχειρήσει να καταλύσει την κυβέρνηση.

* Και για να προλάβω τον θεμιτό αντίλογο, ναι, οι «Δυτικοί» τα έκαναν αυτά και τα κάνουν ακόμη σε αναρίθμητες περιπτώσεις – όλες άκρως καταδικαστέες.

Τι εμπεριέχει όμως την ουσία στο παρόν δεν είναι η δράση του Κρεμλίνου μετέπειτα, αλλά η δράση των Ουκρανικών θεσμών και της κοινωνίας, καθώς ο εθνικισμός κέρδιζε έδαφος. Σε διάφορες αναλύσεις για την κατάσταση, ο θεμέλιος λίθος για την προώθηση του εθνικισμού τέθηκε το 2004, με την επικράτηση του «πορτοκαλί κινήματος» του Yushchenko και το αφήγημα που προώθησε με αποκορύφωμα το 2010, με την απονομή του τίτλου του «Ήρωα της Ουκρανίας» στον Stepan Bandera, εθνικιστή, υπόδικου, φιλοναζί, πραξικοπηματία, ηγέτη μίας από τις κορυφαίες ακροδεξιές εξτρεμιστικές οντότητες της Ουκρανίας (ΟUN – Οργανισμός Ουκρανών Εθνικιστών), ως την τελευταία πράξη της διακυβέρνησής του. Η πράξη αυτή καταδικάστηκε τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από τη Ρωσία. Εσωτερικά, όμως, ο συμβολισμός αναβίωσε το κίνημα των εθνικιστών και το έβγαλε από τις σκιές, κανονικοποιώντας το και εμμέσως προωθώντας την μετέπειτα ραγδαία ενδυνάμωσή του.

Μέχρι το 2014, κατά την διακυβέρνηση Yanukovych, παρατηρήθηκαν πολλά περιστατικά βίας στους δρόμους της Ουκρανίας, με τους μελετητές να τα διαμοιράζουν μεταξύ αναρχικών και εθνικιστών. Μετά τα γεγονότα του Maidan** όμως, που κατέλυσαν την κυβέρνηση του φιλορώσου Yanukovych, η βία στους δρόμους θεωρείται μονοπώλιο των εθνικιστών – νεοναζί. Η ίδια περίοδος ήταν αυτή που φέρεται να θεμελίωσε και την αντιπαράθεση σχετικά με την ύπαρξη ή όχι νεοναζί στην Ουκρανία ή όχι, επιφέροντας τοξική πόλωση. Από τη μία οι υποστηρικτές της εκδοχής που πρόκρινε την ύπαρξη νεοναζί θεωρείτο ότι υποστήριζε το αφήγημα που προωθούσε η Ρωσία και από την άλλη η ομάδα που υποστήριζε ότι δεν υπάρχει εθνικισμός, θεωρείτο εθνικιστική και επικίνδυνη.

Αυτή η πόλωση, σε κάθε περίπτωση εξυπηρετούσε μόνο μία οντότητα και αυτή δεν ήταν άλλη από τους εξτρεμιστές, νενοναζί εθνικιστές που δρούσαν και δρουν ανενόχλητοι. Οι ομάδες αυτές, με πιο γνωστή σήμερα το “τάγμα Azov”, στο όνομα της ανεξαρτησίας και της αυτοδιάθεσης της Ουκρανίας δρούσαν και δρουν με τους πλέον αιματηρούς τρόπους κατά οποιασδήποτε επιρροής στη χώρα, τόσο από τη Δύση όσο και από τη Ρωσία. To κίνημα αυτό και τα παρεμφερή του, επιτέθηκαν βίαια επανειλημμένα και οργανωμένα κατά πολιτικών, μεταναστών, επιστημόνων και οργανισμών υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρά τη δράση τους αυτή, όμως, η κάθε αναφορά, ακόμα και στο ουκρανικό κοινοβούλιο, αντιμετωπιζόταν σαν θεωρία συνομωσίας και «προσπάθεια υπονόμευσης της εικόνας της χώρας» ή η βία αποδίδεται σε «Ρώσους πράκτορες».

Ποιο είναι το μάθημα που εξάγουμε από την παρούσα κατάσταση; Αβίαστα θα μπορούσε κάποι@ να απαντήσει «ότι αν αφήνεις τις εθνικιστικές ομάδες να δρουν ανενόχλητα, σε μια φάση εν να ξεπεράσουν τα όρια τζαι εν να σου κάμουν εισβολή, όπως είχε κάμει το 1974 και η Τουρκία». Εν μέρει τούτη η απάντηση είναι ορθή. Αποτελεί όμως αναγνώριση αποτελέσματος. Το λάθος που φαίνεται να κάνουν διαχρονικά, ηθελημένα ή όχι, οι φιλελεύθερες δυνάμεις, είναι ότι δεν δρουν προληπτικά, ταυτοποιώντας και αντιμετωπίζοντας τις απειλές κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Αντ’ αυτού φαίνεται να τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις και δυστυχώς στην παρούσα φάση, στο όνομα της αντιμετώπισης του αυταρχισμού και της μιλιταριστικής δράσης, επιβάλλουν αυταρχικά μέτρα και στέλνουν στρατό στον πόλεμο.

Το μάθημα που πρέπει να λάβουμε είναι ότι ο φασισμός έχει πολλά πρόσωπα. Εν θεσμικός και στους δρόμους. Εν στην παιδεία και στις εξωσχολικές ενασχολήσεις. Εν θρησκευτικός ή/και εθνικιστικός. Εν προφανής ή/και συγκαλυμμένος. Εν στον κόσμο, στη χώρα ή/και σπίτι μας. Εν μπλε, μαύρος, κόκκινος, κίτρινος ή/και μοβ. Τούτο που οφείλουμε να κάμουμε, ως άνθρωποι πρώτα, είναι να αποτελέσουμε το αντίβαρο του φασισμού, όντας δημοκρατικοί και ενεργοί πολίτες και σεβόμενοι τα ανθρώπινα δικαιώματα χωρίς «εκπτώσεις». Πάνω από όλα, οφείλουμε να ξεμπροστιάσουμε εθνικιστές, ρατσιστές και εξτρεμιστές νεοναζί, όσο και αν τούτο μας στοχοποιεί, όσο κι αν έτσι μας λαλούν κάποι@ ότι εξυπηρετούμε το αφήγημα της Τουρκίας, όσο κι αν μας λαλούν ότι «νεοναζί στην Κύπρο εν υπάρχουν». Υπάρχουν και πίνουν το μέλλον μας με το καλαμάκι, υποστηριζόμενοι από τις οντότητες που εξυπηρετούνται από την πόλωση και τα παράγωγα της.***

*Σχετικά, το γεγονός ότι το μαιευτήριο που βομβαρδίστηκε την Τρίτη είχε καταληφθεί από παραστρατιωτικές εθνικιστικές ουκρανικές οργανώσεις δεν δικαιολογεί τον βομβαρδισμό του, εφόσον ακόμα λειτουργούσε ως μαιευτήριο.
**Η θεωρία που προκρίνεται ως η επικρατέστερη σχετικά με το ποι@ οργάνωσαν την κινητοποίηση στο Maidan, καταδεικνύει κυρίως apolitical ομάδες, σε συνεργασία με αναρχικούς πασιφιστές. Στην πορεία, όταν διαφάνηκε η προοπτική της κινητοποίησης, την εκμεταλλεύτηκαν πολλοί, από τους Ουκρανούς νέο-ναζί, μέχρι και οι Αμερικανοί απεσταλμένοι, που είχαν μεταβεί στο Κίεβο δήθεν για αποκλιμάκωση.

***Ένα καλό ντοκιμαντέρ που δεν έπιασε όση σημασία έπρεπε, λογικά διότι εν παραγωγή του TRT: Neo-Nazis of the Mediterranean

Επιπλέον αναγνώσματα: Ένα και δύο
*Ειδικός Πολιτικής Επικοινωνίας

Μην το χάσεις

Journal

Δείτε επίσης