Ανάλυση του ύφους και του στιλ των δύο προέδρων, της Ρωσίας και της Ουκρανίας, από έναν αμερικανό πανεπιστημιακό, με τη μετά θάνατον βοήθεια του ιταλού γλωσσολόγου και μυθιστοριογράφου: σύγχρονοι «βίοι παράλληλοι», ζώντων και δρώντων προσώπων
Με ενθουσιασμό παρουσίασε ο Λούκα Αντζελίνι, συντάκτης της Corriere della Sera, ένα άρθρο του αμερικανού πανεπιστημιακού Μάικλ Μπλέικ, καθηγητή Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον, το οποίο δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο The Conversation. Εκεί ο Μπλέικ προσπάθησε να αναλύσει τους δύο εμπολέμους προέδρους, τον Ρώσο και τον Ουκρανό, κοιτάζοντας πότε τα ρούχα τους και τη δημόσια εικόνα που οι ίδιοι φιλοτεχνούν για τον εαυτό τους και πότε σελίδες του αειμνήστου ιταλού γλωσσολόγου και μυθιστοριογράφου Ουμπέρτο Εκο. Στο τέλος του δικού του κειμένου ο Αντζελίνι προσέθεσε και ολίγον Μπρεχτ, αν και ο κομμουνιστής συγγραφέας –αείμνηστος και αυτός από το 1956, όταν πέθανε στο Ανατολικό Βερολίνο – είχε τιμηθεί με το αλήστου μνήμης ακόμη και για τους Σοβιετικούς «Βραβείο Στάλιν».
Ο Ζελένσκι απέδειξε ότι είναι το αντίθετο του Πούτιν, έγραψε ο Μπλέικ, ότι δεν χρειάζεται να είσαι ισχυρός άνδρας για να είσαι μεγάλος ηγέτης. «Ο,τι και αν συμβεί τις επόμενες εβδομάδες, ο πρόεδρος Ζελένσκι θα συμβολίζει την ουκρανική αντίσταση στη ρωσική εισβολή» υπογράμμισε ο Μπλέικ, θυμίζοντας τους επαίνους που του έχουν ήδη απονείμει τόσο οι ευρωπαϊκοί θεσμοί (Ευρωβουλή) όσο και τα ΜΜΕ ανά τον κόσμο: «ήρωας», «φωνή του ουκρανικού έθνους», «κομβικό σημείο της δημοκρατικής αντίστασης στην τυραννία». Εγώ είμαι πολιτικός φιλόσοφος, εξομολογήθηκε ο αρθρογράφος, και θα τα πω και κάπως διαφορετικά: «Ο Ζελένσκι είναι το αντίθετο του Πούτιν. Αλλα ρούχα, άλλα αστεία. Το προσωπικό στυλ σε αυτά δείχνει αν είσαι αντιδημοκράτης ή όχι». Και έδωσε παραδείγματα του τι ακριβώς εννοεί:
Ο Πούτιν επιδεικνύει την τάση προς τον αυταρχισμό τόσο με την πολιτική δράση του όσο και με το ύφος του. Αντιθέτως, «ο Ζελένσκι έχει μετριοπαθέστερο και συγκρατημένο όραμα πολιτικής ηγεσίας, το οποίο είναι κατάλληλο για δημοκρατικούς θεσμούς». Για θεσμούς δηλαδή όπου «ο ηγέτης δεν θεωρείται ηθικά ανώτερος από τον λαό». Οσοι είναι δημοκράτες αναθάρρησαν με τον Ζελένσκι, σημείωσε ο Μπλέικ, και ελπίζουν.
Επίσης ο Μπλέικ παρατήρησε ότι η αρρενωπότητα και ο αυταρχισμός συνήθως πηγαίνουν παρέα. Να, ο Πούτιν εμφανίζεται συχνά με macho στυλ, χωρίς πουκάμισο, συμμετέχει σε αγώνες σκληρών και δυναμικών σπορ, όπως είναι το χόκεϊ επί πάγου και το τζούντο. Δεν δείχνει συμπόνια στην αδυναμία, η σκληρότητά του, δε, απεδείχθη και στην πρόσφατη δημόσια «ανάκριση» του αρχικατασκόπου του, Σεργκέι Ναρίσκιν.
Ο Μπλέικ δανείστηκε ψήγματα από τον Εκο για να δώσει βάρος στις απόψεις του: «Τέτοια χαρακτηριστικά σαν τα παραπάνω, είχε πει ο Εκο, μπορεί να φαίνονται επιφανειακά, αλλά δείχνουν αυταρχική εχθρότητα στη διαφωνία και, τελικά, στην ίδια τη δημοκρατία. Για τον Εκο η προβαλλόμενη παραδοσιακή αρρενωπότητα χρησιμοποιείται ως μέσο αποκατάστασης του παλαιού μεγαλείου του έθνους ή του πολιτεύματος. Με τα ίδια τα λόγια του Εκο, “για έναν τέτοιου είδους ηγέτη, η διαφωνία είναι προδοσία, και όσοι είναι αδύναμοι δεν αξίζουν τίποτα άλλο από την περιφρόνηση”».
Στον αντίποδα του Πούτιν, «ο Ζελένσκι αντιπροσωπεύει τη συμβολική αποκήρυξη του αυταρχισμού του Πούτιν». Ο ουκρανός πρόεδρος «δεν ενδιαφέρεται να παρουσιάσει τον εαυτό του ως παραδοσιακό αρσενικό». Να: «Και διάφορα κωμικά κοστούμια έχει φορέσει, όπως στην ουκρανική έκδοση του τηλεπαιχνιδιού Dancing with the stars» και εν μέσω εισβολής έχει παρουσιαστεί αξύριστος και εξουθενωμένος, δηλαδή ευάλωτος, φοβισμένος. Ως Ουκρανός εβραϊκής καταγωγής, του οποίου συγγενείς δολοφονήθηκαν στο Ολοκαύτωμα, επικαλείται την Ιστορία ως προειδοποίηση παρά ως φιλοδοξία».
Στη συνέχεια ο Μπλέικ έγραψε ότι ο Ζελένσκι μιλάει ελεύθερα και ξεκάθαρα, και ότι αυτό του θύμισε τον Εκο ο οποίος περιέγραφε πόσο τον εντυπωσίαζαν οι ομιλίες εκείνων των ιταλών πολιτικών που ανέλαβαν μετά την πτώση του φασισμού, αφού ήταν απλές – «είχαν απελευθερωθεί και από τη ρητορική». Ο Ζελένσκι «δεν αντιστέκεται μόνο στην αυταρχική βία, αλλά και στο αυταρχικό στυλ». Και να πώς: «Με ειλικρίνεια παραδέχτηκε ότι φοβάται τον θάνατό του και των μελών της οικογενείας του και ότι παραμένει στο Κίεβο λόγω καθήκοντος και όχι από επιθυμία να δοξαστεί». Ετσι, κατά τον Μπλέικ, «είναι φυσικό για τη Δύση να έχει εναποθέσει πολλές ελπίδες στον Ζελένσκι, στην αντίστασή του απέναντι στον αυταρχισμό του Πούτιν».
Ο «δημοκρατικός ήρωας» Ζελένσκι δεν έχει ανάγκη από τη «λατρεία των ηρώων» που προβάλλουν οι αυταρχικοί τύπου Πούτιν έγραψε στην κατακλείδα του άρθρου του ο Μπλέικ, έτσι ο Αντζελίνι θυμήθηκε ότι και ο Μπρεχτ κάποτε, το 1937, στον Μεσοπόλεμο, στιγμάτισε τους εθνικισμούς του καιρού του ελεεινολογώντας «τη χώρα που έχει ανάγκη από ήρωες» (οι οποίοι πέθαναν για την κυρίαρχη τάξη της χώρας τους και όχι σε εθνικοαπελευθερωτικούς ή σε κοινωνικούς και ταξικούς πολέμους).