Γράφει ο Πάρις Δημητριάδης*
Σε προηγούμενα κείμενα είχαμε αναφερθεί στην επείγουσα πια ανάγκη για μαζική και εκτεταμένη δενδροφύτευση στις βασικές οδικές αρτηρίες της πόλης και στους παράδρομους καθώς και στα προφανή πλεονεκτήματα που θα προσέδιδε στην καθημερινότητα μια τολμηρή πεζοδρομοποίηση ολόκληρου του ιστορικού κέντρου της παλιάς Λεμεσού και της εμπορικής οδού Ανεξαρτησίας, συμπεριλαμβανομένης.
Σε παρόμοιο πνεύμα σκέψης και πολιτικής, που θα προωθούσε επιπρόσθετα πράσινη αστική κινητικότητα θα μπορούσαν να ενταχθούν και άλλα κεντρικά σημεία της πόλης μας. Φανταστείτε, για παράδειγμα, τις γειτνιάζουσες και δυνητικά πολύ αξιοποιήσιμες «πλατείες» Δικαστηρίου και Εναερίου, χωρίς αυτοκίνητα.
Μιλάμε για δύο πολύ προνομιακά σημεία εντός της πόλης της Λεμεσού, που εφάπτονται του ιστορικού κέντρου από τη μία και του παραλιακού πεζόδρομου από την άλλη και που αμφότερα λειτουργούν ως άχαροι και εντελώς ακαλαίσθητοι χώροι στάθμευσης.
Δεν θα αναβάθμιζε επιδραστικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων και επισκεπτών, εάν από αδιάφορα και άναρχα πάρκινγκ μετεξελίσσονταν και οι δύο μεγάλοι, αυτοί ανοιχτοί χώροι σε δημόσιες πλατείες που να λειτουργούσαν κιόλας ως προσελκυστικά και ενδιαφέροντα σημεία αναφοράς;
Δεν θα δημιουργούσε νέες και πολύ πιο ευχάριστες αστικές εμπειρίες στην καθημερινότητα των πολιτών μία απλή και καλαίσθητη πλακόστρωση του χώρου μεταξύ του δικαστικού μεγάρου και του κυκλικού κόμβου του Αγίου Νικολάου, με πλήρη και οριστική απομάκρυνση των αυτοκινήτων; Δεν νομίζω, κιόλας, να πρέπει να γίνουν επενδύσεις «μαμούθ», όπως με τη γνωστή γλαφυρότητα και αστειότητα περιγράφονται ακόμη (;) τα διάφορα «αναπτυξιακά» πρότζεκτ. Η φυγή των αυτοκινήτων είναι κυρίως που χρειάζεται, μία πλακόστρωση, η φιλοτέχνηση μερικών παγκακίων και ίσως ένα ωραίο γλυπτό που να κοσμήσει τη νέα πλατεία που θα διαμορφωθεί στο μέσο της.
Κάτι αντίστοιχο και ίσως ακόμη πιο αξιοποιήσιμο και ενδιαφέρον, για πραγματοποίηση πολλαπλών κιόλας εκδηλώσεων, θα μπορούσε να συμβεί και στο πανάθλιο, σήμερα, πάρκινγκ του Εναερίου, το οποίο βρίσκεται λίγα μόνο μέτρα πιο κάτω και που, όπως είναι γνωστό, συνορεύει με την αγαπημένη μας θάλασσα. Συζητήσεις και διαβουλεύσεις για υπογειοποίηση του χώρου στάθμευσης στον Εναέριο και τη μετατροπή του χώρου σε πάρκο, έχουν γίνει ξανά στο παρελθόν, χωρίς όμως ιδιαίτερο αντίκρισμα και κυρίως χωρίς να έχει διαμορφωθεί μία χειροπιαστή προοπτική που να κινείται προς την αναντίλεκτα, ορθή αυτή κατεύθυνση.
Όχι μόνο αυτό, αλλά υπήρξε μάλιστα και περίοδος που πρόθεση του Δήμου (στον οποίο ανήκει η περιουσία στον Εναέριο) ήταν η ανέγερση «δημοτικών» πύργων, πολυόροφων οικοδομημάτων που θα εξαφάνιζαν οριστικά το ενδεχόμενο μετατροπής της περιοχής σε πλατεία ή πάρκο.
Δεν γνωρίζω σε ποιο στάδιο βρίσκεται η φριχτή αυτή ιδέα, εύχομαι και ελπίζω όμως πως έχει παγώσει σ’ ένα συρτάρι μία γία πάντα.
«Θέλουμε παραλίες καθαρές, πόλεις ανθρώπινες, πάρκα, πλατείες και τον Δήμο να ενεργεί υπέρ των δημοτών του και όχι για τους λίγους. Το μέλλον της πόλης ανήκει στα παιδιά της», έλεγαν χαρακτηριστικά οι πολίτες που διαμαρτύρονταν τότε για το μελλοντικό καθεστώς στον Εναέριο και περαιτέρω σχόλια, πολύ απλά, περιττεύουν.
Και όλα αυτά τα ΙΧ αυτοκίνητα που καθημερινά παρκάρουν, τόσο μπροστά από τα δικαστήρια όσο και στον Εναέριο, σε μία περιοχή που ασφυκτιά από διαθέσιμους χώρους στάθμευσης, πού θα πάνε, «εύλογα» θα διερωτηθεί κανείς.
Μα όπως ακριβώς και με την ανάγκη για πεζοδρομοίηση της Ανεξαρτησίας και των τριγύρω στενών, παρομοίως και στην περίπτωση του Εναερίου και των Δικαστηρίων, το βασικό μας ερώτημα είναι και το βασικό μας πρόβλημα: Πού θα πάνε τα εκατοντάδες χιλιάδες αυτοκίνητα, τα πολύ περισσότερα από αυτά που χρειαζόμαστε ως πληθυσμός.
Πώς, πότε και γιατί την έχουμε δει μοντέλο νότιας αμερικανικής πόλης, είναι αλήθεια πως ποτέ δεν κατάλαβα. Ξόφλησε όμως το μοντέλο αυτό, δεν ξόφλησε; Πάει, πέθανε. Ετεροχρονίστηκε και ενταφιάστηκε μαζί με τον πάλαι ποτέ νεοπλουτισμό μας. Η πλειοψηφία των αστικών κέντρων του πλανήτη, με πληθυσμό όσο τον δικό μας, τι κάνει τόσο διαφορετικά δηλαδή;
Σίγουρα, η ριζική αυτή αλλαγή στη νοοτροπία μας και στον τρόπο που διακινούμαστε δεν μπορεί να συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη. Πρέπει όμως από κάπου να αρχίσουμε, δεν πρέπει;
Με ορθολογιστικό σχεδιασμό, καλή πίστη, πολιτική βούληση εκ μέρους των τοπικών αρχών, και το βασικότερο, συνειδητοποίηση της επιβιωτικής μας πια ανάγκης για πράσινη στροφή 180 μοιρών, λύσεις υπάρχουν και μπορούν να βρεθούν. Οι νέοι και υπόγειοι χώροι στάθμευσης με την αναβάθμιση των δημόσιων μέσων συγκοινωνίας καθώς και την εκτεταμένη δενδροφύτευση που θα υποβοηθήσει μέσω της σκίασης και της δροσιάς στο άνετο περπάτημα είναι μόνο ορισμένες από τις προτάσεις που εκκρεμούν και που θα μπορούσαν να προσφέρουν διέξοδο.
Καταληκτικά, η προτεραιότητα στον πεζό, η έμφαση στην αναβάθμιση των συγκοινωνιών και η προώθηση των φιλικών προς το περιβάλλον (που να υπενθυμίσουμε πως χάνεται) μέσων διακίνησης, ούτε ρομαντική, ούτε γραφική πρέπει να θεωρείται πια ως τάση και στάση. Είναι μονόδρομος.
Και είναι ξεκάθαρα ένας μονόδρομος χωρίς αυτοκίνητα.
*δημοσιογράφος
