Γράφει ο Πάρις Δημητριάδης
Το πλεονέκτημα της Λεμεσού που λειτουργεί και ως μειονέκτημα
Ως κυπριακή πόλη – λιμάνι και ως έδρα μεγάλων και εδραιωμένων ιδιωτικών offshore και άλλων εταιρειών, η πόλη της Λεμεσού ανέκαθεν είχε μούλτι-κούλτι αέρα και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Με τη ραγδαία ωστόσο μεγέθυνση επιχειρηματικών τομέων όπως η ναυτιλία, το forex και το fintech industry αλλά και λόγω του σημαντικού και διόλου ευκαταφρόνητου πλεονεκτήματος ότι συνδυάζει το μπίζνες με τη θάλασσα, τα τελευταία λίγα χρόνια οι μεσοαστοί «ξένοι» στην πόλη αυξήθηκαν κατακόρυφα.
Εάν μόνο ο περιβόητος ρωσικός πληθυσμός ξεπερνάει τις πενήντα (50) χιλιάδες κατοίκους – σύμφωνα με απογραφή που έγινε πριν από χρόνια- και την ίδια ώρα στην πόλη διαμένουν και χιλιάδες άτομα από την νοτιοανατολική Ασία, τις αραβικές χώρες, το Ισραήλ, την Ανατολική Ευρώπη κλπ ίσως και να μην ήταν υπερβολή να λεχθεί πως σχεδόν ένας στους τέσσερις μόνιμους κατοίκους της Λεμεσού (ευτυχώς) δεν είναι πια Κύπριος (δεν έχω πρόβλημα με τους Κύπριους αρκεί να μην ενοχλούν).
Σε αντίθεση με την πρωτεύουσα του κράτους Λευκωσία όπου οι μη Κύπριοι μόνιμοι κάτοικοι ανήκουν κυρίως (και δυστυχώς) μόνο στα χαμηλά οικονομικά στρώματα και σε σύγκριση με την Πάφο, που έχει γίνει κάτι σαν το μεσογειακό place to be για Βρετανούς και Ρώσους συνταξιούχους, το μούλτι-κούλτι στοιχείο στην πόλη της Λεμεσού χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη ποικιλομορφία, τόσο κοινωνικά και ηλικιακά όσο και ταξικά.
Από τους οικονομικούς μετανάστες που συνήθως προέρχονται από συγκεκριμένες χώρες, κατοικούν σε συγκεκριμένες γειτονιές και εντοπίζονται βασικά σε ολόκληρη την Κύπρο, μέχρι τους ζαμπλουτους Limassolians Ρώσους που έχουν «καταλάβει» ολόκληρες περιοχές της πόλης, κυρίως στις ανατολικές και αμφιθεατρικές συνοικίες, ο αστικός δημογραφικός ιστός της Λεμεσού συναποτελείται πια και από έναν μεγάλο αριθμό μεσοαστών ξένων, οι οποίοι εργοδοτούνται κυρίως στους προαναφερθέντες τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.
Αυτό όμως που μόνο ως πλεονέκτημα μπορεί να χαρακτηριστεί και αναφέρομαι φυσικά στην πολυπολιτισμικότητα έχει εμμέσως συμβάλει τα τελευταία λίγα χρόνια και στη διόγκωση του μεγαλύτερου προβλήματος στην πόλη που δεν είναι άλλο από τα ενοίκια – μαμούθ και την απουσία προσιτής κατοικίας.
Κι αυτό, αφού, οι μισθοί που προσφέρουν οι εταιρείες αυτές είναι ψηλότεροι από τον μέσο όρο της χώρας, με αποτέλεσμα να έχει υποβοηθηθεί η ζήτηση και οι τιμές των ενοικίων να διατηρούνται στους παρανοϊκούς εφτά ουρανούς. Αν είναι όμως δυνατόν, να θες χίλια και χίλια διακόσια ευρώ για να νοικιάσεις ένα αδιάφορο δυάρι στην Ομόνοια και στα Πολεμίδια. Σκεφτείτε τι συμβαίνει σε προνομιακές περιοχές. Είναι τόσο αστείο. Κυρίως όμως τραγικο είναι, αφού μεγάλη μερίδα πια του ντόπιου πληθυσμού αναγκάζεται να δίνει στο ενοίκιο περισσότερα από όσα βγάζει συνολικά τον μήνα. Και τι κάνεις;
Προσοχή όμως. Θα ήταν εκτός θέματος και εξωφρενικά επιπόλαιο και ανόητο να περάσει το μήνυμα ότι «έρχονται οι ξένοι και μας ανεβάζουν τα νοίκια». Άσχετο. Το ότι «γεμίσαμε ξένους», μόνο ως πλεονέκτημα πρέπει να εκλαμβάνεται καθώς η πόλη και κατ’ επέκταση η χώρα γίνεται ολοένα πιο ζωντανή και κοσμοπολίτικη και ολοκληρώνεται εκεί η συζήτηση με την πολυπολιτισμικότητα per se.
To ζήτημα όμως με τα παρανοϊκά ενοίκια και την απουσία προσιτής κατοικίας στην πόλη είναι πραγματικά γιγάντιο και πολλές είναι οι πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και να μην είναι φιλολογικού και θεωρητικού χαρακτήρα.
Σε προτεραιότητα πρέπει φυσικά να μπουν οι χαμηλά αμειβόμενες και οι μονογονεϊκές οικογένειες καθώς και μονήρη άτομα, φοιτητές και άτομα τρίτης ηλικίας που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα. Απαραίτητες είναι και οι επακόλουθες πρωτοβουλίες για αποφυγή στιγματισμού ή γκετοποίησης με τη μέθοδο της μίξης του πληθυσμού.
Δηλώσεις και δεσμεύσεις για τη δημιουργία ικανοποιητικού αριθμού κοινωνικών κατοικιών έχουν γίνει από αρμόδιους κατά καιρούς, το πρόβλημα όμως παραμένει τεράστιο και με την αναμπουμπούλα της πανδημίας έγινε πολύ απλά χειρότερο.
Όπως είναι καλά γνωστό, στη Λεμεσό παρατηρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Μπορεί οι ιδιοκτήτες των ακινήτων να βγαίνουν πολλαπλώς κερδισμένοι και να επωφελούνται πολύ από τις τιμές Λονδίνου, η ζημιωμένη μερίδα του πληθυσμού όμως και μεγαλύτερη είναι και σημαντικότερη.
Δυνητικά επωφελής και αξιοποιήσιμη θα μπορούσε να αποδειχθεί η συνεργασία των αρχών μας με τον οργανισμό Europan, έναν πανευρωπαϊκό θεσμό αστικού σχεδιασμού με ιστορία δεκαετιών, όπου συμμετέχουν περισσότερες από 50 ευρωπαϊκές πόλεις. Πρόκειται για ένα σαν πολυεργαλείο θεσμό που απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες που ασχολούνται με την αστική ανάπτυξη και που επιτρέπει στους φορείς που εμπλέκονται να διαμορφώνουν νέες στρατηγικές και να υλοποιούν καινοτόμα έργα, που πολύ τακτικά χαρακτηρίζονται από προοδευτικό και κοινωνικά ευαίσθητο πρόσημο.
