Γράφει ο Πάρις Δημητριάδης
Μία φωτογραφία, χίλιες πανάσχημες λέξεις – Το οπισθοδρομικό και προσβλητικό χιούμορ που χρησιμοποιείται συνεχώς στο ίντερνετ ως meme
Η «γυναίκα» η «χοντρή» η «κουτσή» και η «ανάπηρη» ως η τελευταία της κοινωνίας
Με αφορμή τον ινσταγκραμάκια – χορογράφο, φούντωσε το τελευταίο τριήμερο η ωφέλιμη συζήτηση για τη χοντροφοβία.
Ίσως, λοιπόν, τώρα να είναι μία καλή στιγμή να μιλήσουμε και για την κακή ατάκα με την κουτσή Μαρία καθώς και για τη φωτογραφία που τη συνοδεύει και που χρησιμοποιείται συνεχώς στο ίντερνετ ως ακαλαίσθητο και ονειδιστικό «χιουμοριστικό» meme.
Ζούμε φυσικά παράξενες μέρες με τα δημόσια λιντσαρίσματα και το φαινόμενο του reverse bullying επανεμφανίστηκε στο περιστατικό με το ριγέ μπλουζάκι: Κι αυτό, αφού, τα φαρμάκια και το δηλητήριο που εκτοξεύτηκαν τελικά εναντίον του χορογράφου, ξεπέρασαν, κατά πολύ την αρχική, δικιά του, κακεντρεχή και μικροπρεπή καφρίλα. Kαταλήξαμε να καταπολεμούμε τη γυναικεία χονδροφοβία με… ανδρική ομοφοβία.
Παρ’ όλ’ αυτά, είναι σίγουρα αισιόδοξο που, γενικώς, τέτοιου τύπου συμπεριφορές,, δεν περνούν πια απαρατήρητες και συζητιούνται. Αυτή είναι η θετική όψη της πολιτικής ορθότητας.
Παρατηρούνται βέβαιακαι τα δύο μέτρα και δύο σταθμά που πραγματικά κάνουν πάρτι στη μεταιχμιακή εποχή μας. Το ότι, για παράδειγμα, τα γκέι, «αδερφίστικα» και «ανορεξικά» χαρακτηριστικά του χορογράφου χρησιμοποιήθηκαν ως αντεπιχειρήματα «εναντίον του» σίγουρα φανερώνουν το επίπεδο των ατόμων που τα επικαλούνται.
Δυστυχώς, πολλά είναι τα άτομα που συμπεριφέρονται ακόμη έτσι και που λειτουργούν με δύο μέτρα και δύο σταθμά. Το ίδιο ισχύει για τις σεξιστικές, για τις χονδροφοβικές και για όλων των τύπων τις ρατσιστικές συμπεριφορές. Προέρχονται από παντού, ακόμη και από άτομα όπως τον ίδιο τον Ξιάρχο, που όπως έχει πει και ο ίδιος στο παρελθόν, επίσης δέχθηκε bullying.
«Μου έχουν στείλει μηνύματα γράφοντάς μου ότι είμαι λούγκρα, αδερφάρα, ανορεξικός, πρεζάκιας, στενοχωριέμαι με τους κομπλεξικούς, είναι κρίμα που είναι τόσο μονοδιάστατοι» έλεγε ο Τάσος Ξιάρχος το 2019!
Και να που, τώρα, έγινε, αυτός ο άσεμνος και χυδαίος θύτης που έφαγε σωρηδόν cancel.
«Kαλά να πάθετε που κάνετε διάσημες τις αδελφές και τα πρεζάκια» ήταν μία από τις τρισχειρότερες ατάκες που εκτοξεύτηκαν στον απόηχο της καφρίλας του.
Ας πάμε όμως πίσω στο «χιούμορ» με την κουτσή Μαρία. Διαβάζω σε δημοσίευμα από το 2016, για την προέλευση της ατάκας: «Το ξέρει και η κουτσή Μαρία: Τα χρόνια που υπήρχαν μονοκατοικίες και αυλές οι γυναίκες ασχολούνταν με το νοικοκυριό και την εκπλήρωση των συζυγικών τους καθηκόντων. Υπήρχε, όμως, και κάτι άλλο που οι νοικοκυρές της εποχής έβρισκαν ενδιαφέρον: έβγαζαν τα άπλυτα από τη μια αυλή στην άλλη και όσο πιο λερωμένα ήταν τόσο πιο καυτά ήταν τα κουτσομπολιά που είχαν να διαδώσουν στις υπόλοιπες γυναίκες της γειτονιάς. Η μεταφορά των νέων απαιτούσαν γρηγοράδα για να πάρει η «κουτσομπόλα» την πρωτιά. Αλίμονο σε αυτή που ήταν κουτσή και δεν μπορούσε να πάει ούτε στη διπλανή αυλή και μάθαινε τελευταία το νέο, που πια δεν ήταν νέο αλλά είχαν κυκλοφορήσει πιο φρέσκα. Το όνομα Μαρία δόθηκε επειδή είναι το πιο κοινό».
Η κουτσή Μαρία, επομένως, ως η εντελώς τελευταία της κοινωνίας μας, όχι μόνο είναι γυναίκα, χοντρή και ανάπηρη αλλά είναι ταυτόχρονα και κουτσόμπολα.
«Αυτό το ξέρει και η κουτσή Μαρία»: Μία μόνο ατάκα, λίγες μόνο λέξεις, χιλιάδες τα φτηνά και ευτελή στερεότυπα!
Εάν δηλαδή, σύμφωνα με το τόσο διαδεμένο και τόσο λαοφιλές αυτό χιούμορ, είσαι γυναίκα, είσαι χοντρή και είσαι και ανάπηρη, είσαι ό,τι χειρότερο! Είναι πολύ εξτρίμ, αν το σκεφτείς νηφάλια, κι όμως είναι πολύ αντιπροσωπευτικό για τον πολιτισμό μας αυτό το «χιούμορ». Προσβάλλει ευθέως περισσότερο από τον μισό πληθυσμό. Κυρίως προσβάλλει τις γυναίκες που δεν ζυγίζουν συγκεκριμένα κιλά καθώς και τα άτομα με αναπηρίες.
Τα άτομα με αναπηρίες που, κατα τ’ άλλα, σύμφωνα με τις διπρόσωπες κοινωνικές μας συμβάσεις, τόσο πολύ κοκορευόμαστε πως τα νοιαζόμαστε!
Ίσως να είναι ευσεβοποθισμός, φαίνεται όμως πως στις αμέσως επόμενες γενιές τα άτομα που θα σκέφτονται και θα ενεργούν τόσο ρατσιστικά και τόσο χαιρέκακα στα κοινωνικά αυτά ζητήματα θα είναι πολύ λιγότερα από σήμερα. Αν θέλουμε βεβαίως να είμαστε ειλικρινείς και να μην στρουθοκαμηλίζουμε, τις περισσότερες φορές, όπως μάλλον και στην περίπτωση του χορογράφου, οι καφρίλες εκτοξεύονται επιπόλαια και χωρίς συνειδητή επίγνωση της προσβολής, αφού πρόκειται για βαθιά ριζωμένα στερεότυπα στο συλλογικό μας ασυνείδητο.
Τα στερεότυπα όμως υπάρχουν για να αποδομούνται και οι κοινωνίες μας για να προοδεύουν και για να εξελίσσονται.
Όσο μπάχαλο κι αν προκαλείται στο αφιλτράριστο ίντερνετ με το αντίστροφο bullying και το ανεξέλεγκτο cancel, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για μεγάλη πρόοδο που συντελείται σε κοινωνικό επίπεδο για αυτά τα ζητήματα.
Καταληκτικά, εμπερικλείει, πιστεύω, μία μεγάλη δόση ρεαλισμού αυτός ο ευσεβοποθισμός.
