Γράφει ο Δημήτρης Στρατής
Νομοσχέδιο παρέχει εργαλεία στους δήμους για αντιμετώπιση των ρύπων από ιδιωτικά οχήματα
Οι διακινήσεις με οχήματα είναι υπεύθυνες για το 50% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Κύπρο και για τον λόγο αυτό οι Βρυξέλλες αναμένεται να αυξήσουν τον στόχο της χώρας μας, για μείωση τους από το 24% στο 32% μέχρι το 2030.
Τα στοιχεία αυτά παρέθεσε μιλώντας στο Limassol Today ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών Γιάννης Νικολαΐδης, κληθείς να μας μιλήσει για ένα νέο νομοσχέδιο που εγκρίθηκε πριν από μερικές μέρες από το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο αποσκοπεί στην λήψη δραστικότερων μέτρων για μείωση των ρύπων.
Μεταξύ πολλών άλλων, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι ο εκάστοτε Υπουργός Μεταφορών θα μπορεί σε συνεννόηση με τους δήμους να καθορίζει με διάταγμα περιοχές μηδενικών εκπομπών ρύπων στα κέντρα των πόλεων, στις οποίες θα κυκλοφορούν μόνο ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα.
Όπως μας εξηγεί ο κ. Νικολαΐδης στο απώτερο μέλλον, στόχος είναι η Κύπρος να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, που δίνουν προτεραιότητα στους πεζούς, στα ποδήλατα και στις συσκευές προσωπικής κινητικότητας (π.χ. σκούτερς)
Με το βλέμμα στο μέλλον
«Το νομοσχέδιο που έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή αφορά στην δημιουργία ενός νόμου πλαισίου ο οποίος θα δημιουργήσει τη νομική βάση ώστε να μπορούν να λαμβάνονται διάφορα μέτρα προς όφελος του περιβάλλοντος», δηλώνει ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών, Συγκοινωνιών και Έργων.
Ο κ. Νικολαΐδης εξηγεί ότι υπάρχει αρκετός δρόμος ακόμα, αφού με ενδεχόμενη ψήφιση του νομοσχεδίου από την Βουλή, δεν θα αρχίζουν άμεσα να εφαρμόζονται τα μέτρα που προβλέπονται.
Προσθέτει ότι ο νόμος δίνει την δυνατότητα μετά από διαβούλευση με τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης να καθορίζονται μέτρα από τον Υπουργό Μεταφορών, που σχετίζονται με την πιο σωστή διακίνηση στις πόλεις και ιδιαίτερα στα κέντρα των πόλεων με πιο φιλοπεριβαλλοντικούς τρόπους. Η μεταρρύθμιση αυτή ανέφερε, σχετίζεται και με τις σχέδια που εφαρμόζονται για προώθηση της ηλεκτροκίνησης, αφού δεν υπήρχε η σωστή νομική βάση για να εφαρμόζονται μέτρα στη βάση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σε σχέση με τις μεταφορές.
Απαγόρευση κυκλοφορίας στα κέντρα
«Ακούμε συχνά ότι σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, μετά από μελέτες και σοβαρές επενδύσεις του κράτους και ιδιωτών, γίνονται διευθετήσεις ώστε στα κέντρα των πόλεων, να μην κυκλοφορούν ρυπογόνα οχήματα» σημειώνει ο κ. Νικολαΐδης . Μπορούν όμως να κυκλοφορούν μόνο ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα, εξηγεί. Δεν θα μπορεί ωστόσο να γίνει κάτι τέτοιο, χωρίς να προηγηθεί διαβούλευση του Υπουργού Μεταφορών με τις τοπικές αρχές για καθορισμό αυτών των μη ρυπογόνων ζωνών. Ενδεχομένως θα πρέπει να προηγείται και η κατάλληλη προετοιμασία που προϋποθέτει σημαντικά έργα, ενώ το όριο ταχύτητας στις περιοχές αυτές δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 25 χλμ. ανά ώρα.
Ένα άλλο μέτρο είναι να εισαχθεί υποχρέωση, σε κάθε διαφήμιση για οχήματα συμβατικού καυσίμου, να προωθούνται και μηνύματα εναλλακτικής διακίνησης, όπως είναι το ποδήλατο, το περπάτημα και οι συσκευές προσωπικής διακίνησης.
Έλεγχος μέσω της τεχνολογίας
Στο νομοσχέδιο δίνονται επιπρόσθετες εξουσίες στους τροχονόμους για σκοπούς επιτήρησης των νέων ρυθμίσεων που θα εφαρμοστούν στο μέλλον. Δίνεται επίσης η δυνατότητα αστυνόμευσης των μέτρων από μέλη της Αστυνομίας και από επόπτες του Τμήματος Οδικών Μεταφορών.
Υπάρχει και πρόβλεψη ώστε να μπορούν να ελέγχονται οι χώροι και με συσκευές φωτοεπισήμανσης (ειδικές κάμερες), όπως εξηγεί ο αναπλ. Γενικός διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών. Δηλαδή, εάν ένα όχημα εισέρχεται στους χώρους που θα καθοριστούν, χωρίς να δικαιούται, τότε να ελέγχεται με ηλεκτρονικό τρόπο.
Σημειώνεται ότι σε αρκετές πόλεις του εξωτερικού, όταν ορίζονται περιοχές ή κέντρα πόλεων ως χώροι μηδενικών εκπομπών ρύπων, συνήθως εξαιρούνται οι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής και όσοι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. Εξαιρούνται επίσης, τα αναπηρικά οχήματα, τα ταξί και οχήματα τροφοδοσίας που μπορούν να διακινούνται μόνο σε συγκεκριμένες ώρες.
Κάτι αντίστοιχο έχει γίνει στην λεωφόρο Μακαρίου στην Λευκωσία, για την όποια πλέον θα υπάρχει η νομική βάση για καλύτερο έλεγχο της μη διακίνησης μη δικαιούχων οχημάτων, μέσω της τεχνολογίας.
Μη εγγραφή ρυπογόνων οχημάτων με διάταγμα
Άλλα μέτρα είναι για παράδειγμα, ο Υπουργός Μεταφορών να μπορεί να καθορίσει ότι από μια χρονολογία και μετά, δεν θα μπορούν να εγγράφονται πετρελαιοκίνητα οχήματα πολύ παλαιών προδιαγραφών που είναι ρυπογόνα. Όπως εξηγεί ο κ. Νικολαϊδης, πρόκειται για οχήματα που δεν πληρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας ή και τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Ένα άλλο παράδειγμα το όποιο μας ανέφερε αναπλ. Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών, είναι να μπορεί να καθοριστεί ότι μια μεταφορική δραστηριότητα θα πρέπει να γίνεται μόνο με ηλεκτροκίνηση. Όταν για παράδειγμα στις υπηρεσίες delivery, διαπιστωθεί ότι υπάρχουν μπαταρίες μοτοποδηλάτων που είναι επαρκούς εμβέλειας, από μια χρονολογία και μετά, να καθοριστεί ότι θα γίνονται μόνο με ηλεκτροκίνηση.
Πρόκληση το 32%
Υπάρχουν αρκετές επενδύσεις που πρέπει να γίνουν στο μέλλον οι οποίες σχετίζονται με την ενέργεια και το κλίμα, ενώ οι στόχοι που έχουν τεθεί από την ΕΕ θα γίνουν πολύ πιο ψηλοί στο μέλλον αναφέρει καταληκτικά ο κ. Γιάννης Νικολαΐδης. Υπογραμμίζει ότι είναι μεγάλη πρόκληση να φτάσουμε μέχρι το 32% μείωση στις εκπομπές ρύπων και αυτός είναι ένας θετικός εξαναγκασμός από τις Βρυξέλλες. Για τον λόγο αυτό όπως εξηγεί, θα πρέπει να γίνουν πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες και η χώρα μας να εισέλθει σε μια νέα φιλοσοφία, ώστε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές ένα πιο βιώσιμο και ανθρώπινο αστικό περιβάλλον στις πόλεις.
