Τη δημιουργία «ευρωπαϊκών πτυχίων» που θα αναγνωρίζονται αυτόματα σε ολόκληρη την ΕΕ προωθούν τρεις πρωτοβουλίες για ενίσχυση της συνεργασίας των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ΕΕ, τις οποίες παρουσίασε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς και η Επίτροπος για θέματα Καινοτομίας, Έρευνας και Παιδείας, Ιλιάνα Ιβάνοβα.
Οι προτάσεις αφορούν τα νομικά και διοικητικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν εκπαιδευτικά ιδρύματα στην ΕΕ που θέλουν να δημιουργήσουν ανταγωνιστικά κοινά προγράμματα σπουδών σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό ή διδακτορικό επίπεδο. Όπως αναφέρεται, οι πρωτοβουλίες έχουν τη βάση τους στη θεσμική αυτονομία των πανεπιστημίων, σεβόμενες, παράλληλα, τις αρμοδιότητες των κρατών μελών και των περιφερειακών κυβερνήσεων στον συγκεκριμένο τομέα.
Οι πρωτοβουλίες αφορούν την κατάθεση ενός στρατηγικού σχεδίου για τον στόχο της δημιουργίας ενός “ευρωπαϊκού πτυχίου”, και δύο προτάσεις για συστάσεις που θα κληθεί να υιοθετήσει το Συμβούλιο της ΕΕ. Η πρώτη σύσταση αφορά τη βελτίωση των διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας και της αυτόματης αναγνώρισης των προσόντων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, και η δεύτερη αφορά την ανάγκη η σταδιοδρομία στον ακαδημαϊκό τομέα να καταστεί πιο ελκυστική και βιώσιμη.
Τα κράτη μέλη θα συζητήσουν με την Κομισιόν το περιεχόμενο του στρατηγικού σχεδίου, καθώς και των δύο προσχεδίων συστάσεων.
Ειδικότερα, το στρατηγικό σχέδιο για τη δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού πτυχίου» αφορά τη δυνατότητα των πανεπιστημίων σε εθνικό, περιφερειακό ή θεσμικό επίπεδο να προχωρούν, εφόσον το επιλέξουν, σε κοινά προγράμματα με βάση ένα κοινό σύνολο κριτηρίων που συμφωνούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το στρατηγικό σχέδιο που παρουσιάζεται στη σχετική επικοινωνία, που εξέδωσε η Κομισιόν, προτείνει έναν συγκεκριμένο σταδιακό οδικό χάρτη συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών και του τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Οι αρχές και τα ιδρύματα που θα θέλουν να κινηθούν προς αυτή τη κατεύθυνση, θα έχουν δύο πιθανές επιλογές.
Η πρώτη θα είναι να προχωρούν στη δημιουργία μιας προπαρασκευαστικής ευρωπαϊκής σήμανσης, που θα φέρουν κοινά προγράμματα σπουδών που πληρούν συγκεκριμένα ευρωπαϊκά κριτήρια, και που θα έχει ως αποτέλεσμα μαζί με το πτυχίο να αποδίδεται και ένα «πιστοποιητικό ευρωπαϊκού πτυχίου».
Η δεύτερη αφορά τη δημιουργία ενός νέου τύπου «ευρωπαϊκού πτυχίου» που θα βασίζεται σε κοινά κριτήρια και θα βασίζεται στην εθνική νομοθεσία. Θα απονέμεται είτε από κοινού από διάφορα πανεπιστήμια διαφορετικών χωρών είτε, ενδεχομένως, από μια νομική οντότητα που θα συστήσουν τα πανεπιστήμια που συμμετέχουν σε επίπεδο ΕΕ. Σε τέτοια περίπτωση, οι φοιτητές θα λαμβάνουν «ευρωπαϊκό πτυχίο» που θα αναγνωρίζεται αυτόματα σε όλη την ΕΕ.
