Γράφει η Μαίρη Πύργου
Θα αρχίσω το σημερινό άρθρο μου με μια ερώτηση που έκαμε το 2018 η Kamala Harris στο Δικαστή Kavanaugh. To ρώτησε: « Can you think of any laws that give the government the power to make decisions about the male body?” Και εκείνος συγχίστηκε και μετά από αρκετή ώρα απάντησε ότι δεν μπορεί να σκεφτεί ένα τέτοιο νόμο αυτή την στιγμή. Η ερώτηση της Kamala Harris προς το Δικαστή Brett Kavanaugh έγινε κατά τη διάρκεια των confirmation hearings, μέσα στα πλαίσια της συζήτησης για την άμβλωση, αλλά η ερώτηση αυτή θα μπορούσε να γίνει και για πολλούς άλλους νόμους που ρυθμίζουν της ζωή των γυναικών.
« Can you think of any laws that give the government the power to make decisions about the male body?”
Και εκείνος απαντά ότι δεν μπορεί να σκεφθεί ένα τέτοιο νόμο!
Στις 24 Ιουνίου, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, ανέτρεψε με 6-3, την απόφαση Roe v. Wade του 1973, η οποία έδιδε στις γυναίκες το δικαίωμα για άμβλωση με ασφαλή τρόπο. Η νέα απόφαση απαγορεύει τη διακοπή της εγκυμοσύνης, μετά τις 6 εβδομάδες, ακόμα και αν αυτή προέρχεται από βιασμό, η αιμομιξία. Επιτρέπει επίσης σε τρίτο άτομο να καταγγείλει τη γυναίκα που αποφασίζει να διακόψει την εγκυμοσύνη της. Με το νόμο αυτό, δίδει το δικαίωμα ακόμα και στο βιαστή, να καταγγείλει το θύμα. Αυτή είναι η πρώτη φορά που Δικαστήριο αφαιρεί ένα συνταγματικό δικαίωμα από τις γυναίκες των ΗΠΑ. Μεταξύ των δικαστών που ψήφισαν εναντίον της άμβλωσης βρισκόταν δυστυχώς και μια γυναίκα Δικαστής!
Το θέμα της απαγόρευσης των αμβλώσεων υπήρξε ένα θέμα που δίχαζε και συνεχίζει να διχάζει τους πολίτες στις ΗΠΑ αλλά και σε άλλες χώρες. Σύμφωνα με έρευνες το 80% του πληθυσμού στις ΗΠΑ είναι υπέρ των αμβλώσεων και του δικαιώματος της γυναίκας να αποφασίζει τι να κάμει με το σώμα της. Παρόλα αυτά μια μικρή αλλά ισχυρή μειοψηφία, κατόρθωσε να ανατρέψει αυτήν την απόφαση. Σήμερα περισσότεροι από το 2/3 των Αμερικανών θέλουν να ακυρωθεί αυτή η απόφαση. Ο Πρόεδρος της Αμερικής Τζο Μπάιντεν, για να μετριάσει την απόφαση υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για τη διασφάλιση της πρόσβασης στην άμβλωση.
Αμέσως μετά την απόφαση 13 πολιτείες προώθησαν ή επανάφεραν νόμους που καθιστούν την άμβλωση ποινικό αδίκημα και άλλες 13 πολιτείες ετοιμάζονται να προωθήσουν απαγορευτικού νόμους. Ο νόμος αυτός σίγουρα θα εφαρμοστεί και σε ακόμα περισσότερες Πολιτείες. Η κάθε Πολιτεία θα θέσει τους δικούς της κανόνες για το θέμα των αμβλώσεων. Κάποιες πολιτείες θα επιβάλλουν ποινή φυλάκιση μέχρι δέκα χρόνια και 100 000 δολάρια πρόστιμο. Άλλες όμως, όπως η Καλιφόρνια και η Νέα Υόρκη όχι μόνο δεν θα ποινικοποιήσουν τις αμβλώσεις αλλά θα τις χρηματοδοτούν. Η δε Google μέσω της Αντιπροέδρου της Τζεν Φιτσπάτρικ δήλωσε ότι θα διαγράφει αυτόματα τα στοιχεία γεωεντοπισμού των χρηστών της, που επισκέπτονται ευαίσθητους χώρους, δηλαδή κλινικές για άμβλωση, καταφύγια θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, κλινικές για απώλεια βάρους και τα κέντρα αποτοξίνωσης.
Η πείρα και η ιστορία δείχνει ότι η απόφαση αυτή, που υπολογίζεται ότι θα επηρεάσει 64 εκατομμύρια γυναίκες, δεν θα αποτρέψει τις αμβλώσεις. Οι γυναίκες που θέλουν να προχωρήσουν σε άμβλωση θα το κάμουν με οποιοδήποτε κόστος, ακόμα και με την απώλεια της ζωής τους. Με τη νέα νομοθεσία χιλιάδες γυναίκες θα πρέπει, πλέον να ταξιδεύουν εκατοντάδες μίλια, να εγκαταλείπουν την εργασία τους και τα παιδιά τους και να ξοδεύουν αρκετά λεφτά για να τερματίσουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Αρκετά κορίτσια και γυναίκες που δεν έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν θα υποχρεωθούν να φέρουν στο κόσμο τα παιδία τους, και να τα μεγαλώσουν χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος, που τις υποχρέωσε να φέρουν στο κόσμο ένα παιδί που δεν μπορούν να συντηρήσουν.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), οι νομικοί περιορισμοί στην άμβλωση δεν οδηγούν στη μείωση των αμβλώσεων, αλλά ούτε και σε σημαντικές αυξήσεις γεννήσεων. Αντίθετα, ο περιορισμός είναι πιθανό να οδηγήσει στην αύξηση του αριθμού των γυναικών που αναζητούν παράνομες και ανασφαλείς αμβλώσεις, με αποτέλεσμα την αύξηση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας. Οι νομικοί περιορισμοί θα οδηγούν πολλές γυναίκες να αναζητήσουν υπηρεσίες σε άλλες χώρες, μια διαδικασία που δημιουργεί κοινωνικές ανισότητες. Τέλος, σύμφωνα πάντοτε με την ΠΟΥ οι νόμοι και οι πολιτικές που διευκολύνουν την πρόσβαση σε ασφαλείς αμβλώσεις δεν αυξάνουν το ποσοστό ή τον αριθμό των αμβλώσεων.
Οι μη ασφαλείς αμβλώσεις αντιπροσωπεύουν το 13% της μητρικής θνησιμότητας και το 20% της συνολικής θνησιμότητας και αναπηρίας που μπορεί να προκληθεί λόγω εγκυμοσύνης και τοκετού. Σχεδόν όλοι οι θάνατοι και η νοσηρότητα από μη ασφαλείς εκτρώσεις υφίστανται σε χώρες όπου υπάρχουν αυστηρές νομοθεσίες και πρακτικές που απαγορεύουν τις εκτρώσεις. Κάθε χρόνο, περίπου 47,000 γυναίκες πεθαίνουν από επιπλοκές μη ασφαλούς άμβλωσης και περίπου 5 εκατομμύρια γυναίκες υποφέρουν από προσωρινή ή μόνιμη αναπηρία, συμπεριλαμβανομένης της υπογονιμότητας. Οι θάνατοι και οι ασθένειες μειώνονται δραματικά όπου υπάρχουν λιγότεροι περιορισμοί στην πρόσβαση σε ασφαλή άμβλωση.
Επίσης ένας οικονομολόγος υπολόγισε ότι η απόφαση αυτή θα επιτρέψει να γεννιούνται 60 000 παιδιά το χρόνο, από άτομα που δεν θα μπορούν να τα συντηρούν, και θα επηρεάσει 41% των γυναικών που βρίσκονται σε γόνιμη περίοδο. Η απόφαση αυτή θα επηρεάσει περισσότερο τα νεαρά κορίτσια, τις άπορες, τις μελαχρινές και τις μαύρες, καθώς και τις οικογένειες που ήδη έχουν πολλά παιδιά. Κάποιοι υποστηρίζουν επίσης ότι η απόφαση αυτή θα ενθαρρύνει την ισχυρή μειοψηφία που βρίσκεται στην εξουσία, να προχωρήσει και στη αλλαγή άλλων νόμων, όπως το περιορισμό προφυλακτικών μεθόδων, τους γάμους μεταξύ μαύρων και λευκών και ομοφυλόφιλους. Όλα αυτά μας επιτρέπουν να διερωτόμαστε αν το θέμα είναι ηθικό ή αν πίσω από αυτήν την απόφαση κρύβεται κάποια πολιτική θέση!
Ο λόγος που επέλεξα να αρχίσω με αυτό το θέμα σήμερα είναι διότι ο Μάιος και Ιούνιος έφεραν στην επιφάνια, θέματα, που επηρεάζουν σημαντικά τη θέση της γυναίκας και αυτό είναι επικίνδυνο διότι δείχνει πόσο ευάλωτη είναι ακόμα η ισότητα γυναικών-ανδρών, αλλά και για να επισημάνω τους κινδύνους που υπονομεύουν τη θέση των γυναικών.
Η απόφαση που πάρθηκε στις ΗΠΑ, αλλά και ο τρόπος που αντιμετωπίζονται σήμερα οι γυναίκες στο Αφχανιστάν δείχνουν ότι η ισότητα που προπαγανδίζεται από ΗΕ και αρχηγούς κρατών και οι επιτυχίες που επιτεύχθηκαν, μπορούν να ανατραπούν μέσα σε λίγες μέρες, ανάλογα με το ποιος έχει την εξουσία στα χέρια του. Και δεν χρειάζονται πολλοί για να την ανατρέψουν. Ακόμα και μια πολύ μικρή και ισχυρή μειοψηφία μπορεί να επηρεάσει εκατομμύρια γυναικών και να τις οδηγήσει πίσω, δεκάδες χρόνια.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι παρά τη φαινομενική πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε ότι αφορά τη θέση της γυναίκας, τα τελευταία στοιχεία των ΗΕ δείχνουν ότι το 90 % του κόσμου έχει ακόμα μέσα του μια βαθιά ριζωμένη προκατάληψη εναντίον των γυναικών. Η έκθεση αναφέρει ότι έχουν γίνει βήματα στους τομείς της εργασία, της υγείας και της εκπαίδευσης αλλά αυτά δεν είναι αρκετά. Χρειάζεται να προωθηθούν πιο τολμηρά μέτρα για να εξουδετερώσουν αυτήν την νοοτροπία, διότι μόνο με τα λόγια, την καλή θέληση, και τους νόμους δεν θα οδηγηθούμε πουθενά. Ταυτόχρονα το θέμα της ισότητας των φύλων θα παραμείνει ευάλωτο και θα εξαρτάται από τους εκάστοτε αξιωματούχους και τις σημερινές πολίτικες. Και όπως πολύ καλά είπε ο UNDP Administrator Achim Steiner, οι “current policies, while well intentioned, can only take us so far.”