H πτώση του Bitcoin κάτω από το όριο των 40.000 δολαρίων, στο χαμηλότερο σημείο του εδώ και πάνω από πέντε μήνες και απώλειες για τέσσερις συνεχόμενες συνεδριάσεις στο S&P 500 και Nasdaq Composite να είναι το σήμα για την επιστροφή στην εποχή των «Αρκούδων»; Των επενδυτών δηλαδή, που εδώ και καιρό προειδοποιούν πως υπάρχει «φούσκα» στο χρηματιστήριο. Πως αργά ή γρήγορα, αυτή θα σκάσει και θα φανερώσει τη γύμνια των υπερτιμημένων μετοχών; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι θα συμβεί, ωστόσο εκεί έξω υπάρχουν σημαντικές προϋποθέσεις για να δικαιωθούν οι «αρκούδες» που μέχρι σήμερα έβλεπαν τους «ταύρους» να τις γελοιοποιούν, καθώς ότι άγγιζαν γινόταν χρυσός. Ακόμη και μέσα στις πιο μαύρες στιγμές της πανδημίας.
Για την ώρα ωστόσο, η πτώση των ψηφιακών νομισμάτων, με τη ναυαρχίδα το Bitcoin, που έχασε 12% της αξίας του από την αρχή του χρόνου, μοιάζει να δικαιώνει αυτό που ο θρυλικός επενδυτής Jeremy Grantham, είχε περιγράψει ως το «σπάσιμο της φούσκας», μέσα από συνεντεύξεις τη χρονιά που μας πέρασε. Ο Grantham, που στα 83 πρόλαβε να δει πολλά, αλλά και να δικαιωθεί ως ένας από τους επενδυτές που είχαν προβλέψει το κραχ του χρηματιστηρίου του 2000 και του 2008, επέμενε ότι οι αξίες δεν αντιπροσωπεύουν τις αποδόσεις και ότι αργά ή γρήγορα, η αγορά θα το εντοπίσει. Όταν συμβεί αυτό έλεγε, χάνεται η πίστη στην αγορά και ότι δεν έχει ως στήριγμα πραγματική αξία, κινδυνεύει να παρασυρθεί. Τα κρυπτονομίσματα είναι καθαρά ένα προϊόν πίστης. Αξίζουν τόσα όσα οι επενδυτές πιστεύουν ότι αξίζουν. Δεν δίνουν μέρισμα, ούτε και έχουν κάποια άλλη χρηστικότητα.
Ωστόσο, δεν έχουν πειστεί όλοι ότι πρόκειται για σκάσιμο φούσκας. Αρκετοί μιλάνε για διόρθωση που θα συμβεί σταδιακά όσο οι κυβερνήσεις και οι Κεντρικές Τράπεζες, θα μαζεύουν την επεκτατική τους πολιτική. Τη Δευτέρα μάλιστα, μάθαμε ότι ένας άλλος θρύλος του χρηματιστηρίου, ο Μπίλ Μπίλερ αποκάλυψε ότι επένδυσε το 50% των προσωπικών του κεφαλαίων σε bitcoin και σε άλλα κρυπτονομίσματα. Ο Μίλερ, Ιδρυτής και Διευθυντής Επενδύσεων της Miller Value Partners, φέρεται να υποστηρίζει ότι επενδυτές σε ασταθείς οικονομίες θα αγοράζουν κρυπτονομίσματα ως μέσο για να προστατεύσουν τον πλούτο τους από τον υπερπληθωρισμό, την εθνικοποίηση των τραπεζών και τις κυβερνήσεις που κατάσχουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Μόνο που δεν είναι μόνο οι «Ταύροι» όπως ο Miller, που πρέπει να ανησυχούν από ένα ενδεχόμενο σκάσιμο της «φούσκας». Η εμπειρία των τελευταίων χρόνων, απέδειξε πως όταν χάνονται λεφτά στα χρηματιστήρια, το νιώθουν στην τσέπη τους όλοι. Ακόμη και αυτοί που δεν αγόρασαν ούτε ένα κρυπτονόμισμα, ακόμη και αυτοί που δεν έχουν μετοχές. Όταν χαθεί η πίστη στην αγορά, όταν όλοι γίνουν πιο συντηρητικοί με τις επενδύσεις τους και τις αγορές τους, ο ρυθμός ανάπτυξης μειώνεται, τα ταμεία σύνταξης και ασφάλισης χάνουν από την αξία τους και σε άλλες περιπτώσεις είδαμε πως αυτό περνά τελικά και στην πραγματική οικονομία με μείωση σε εισοδήματα και θέσεις εργασίας. Ας ελπίσουμε ότι αυτή τη φορά, ακόμη και αν εκεί έξω υποβόσκει το σκάσιμο της «φούσκας», αυτό θα είναι απλά μια διόρθωση, χωρίς τα δράματα που ζήσαμε στο πρόσφατο παρελθόν.
