Ο θρίαμβος της Αργεντινής στο Μουντιάλ του Κατάρ έχει στείλει στα «ουράνια» τους πολίτες ενός έθνους που έχουν πληγεί βάναυσα από την αύξηση των τιμών και τις οικονομικές δυσπραγίες.
Παρά την έκσταση της νίκης σε έναν δραματικό και ανατρεπτικό τελικό εναντίον της Γαλλίας, η πραγματικότητα «δαγκώνει» με πληθωρισμό κοντά στο 100%, αυστηρά capital controls, φτώχεια κοντά στο 40% και φόβους για χρεοκοπία στον ορίζοντα.
Η συγκλονιστική πορεία της Αργεντινής στο Παγκόσμιο Κύπελλο, η πρώτη της από τότε που ο Ντιέγκο Μαραντόνα σήκωσε το τρόπαιο το 1986 στο Μεξικό, έβγαλε εκατομμύρια ανθρώπους στους δρόμους κατά την υποδοχή της χρυσής ομάδας του Μέσι και της παρέας του. Η κατάκτηση του βαρύτιμου τροπαίου λειτούργησε σαν «βαλβίδα αποσυμπίεσης» από τις απογοητεύσεις που τους έχουν προκαλέσει οι ηγέτες της χώρας εδώ και χρόνια εξαιτίας της αποτυχίας τους να διορθώσουν την συνεχιζόμενη ύφεση της οικονομίας.
Το πλήθος ήταν τόσο μεγάλο και σε παραλήρημα – με εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 4-5 εκατομμύρια ανθρώπους στους δρόμους – σε σημείο που η παρέλαση των νικητών με το ανοιχτό λεωφορείο διακόπηκε και οι παίκτες μεταφέρθηκαν σε ελικόπτερα πάνω από την πόλη.
Αλλά στο θαμπό hangover των επινίκιων, οι Αργεντινοί επιστρέφουν σε μια δυσάρεστη πραγματικότητα. Η σημαντική χώρα παραγωγής σιτηρών, ένα από τα πλουσιότερα έθνη στον κόσμο κάποτε, κατέγραψε ετήσιο πληθωρισμό 92,4% τον Νοέμβριο. Το επιτόκιο αναφοράς είναι στο 75%.
Τα ζητήματα εκτύπωσης χρήματος – σε ένα τεχνητά υπερτιμημένο πέσο – σε συνδυασμό με τα χαμηλά συναλλαγματικά αποθέματα οξύνουν τα προβλήματα. Οι επενδυτές ανησυχούν ότι ο υπουργός Οικονομίας, Σέρχιο Μάσα, που διορίστηκε τον Αύγουστο για να διορθώσει την κατάσταση, δεν κάνει αρκετές μεταρρυθμίσεις στην πολιτική, με το βλέμμα στις γενικές εκλογές στα τέλη του επόμενου έτους, τις οποίες η κυβέρνηση φοβάται ότι θα χάσει.
«Ο Μάσα είναι απελπισμένος να μην κάνει καμία ουσιαστική προσαρμογή ενόψει των εκλογών του 2023», δήλωσε ο Τεντ Μαν, ανώτερος αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην AllianceBernstein. «Οι Αργεντινοί είναι εκπληκτικοί στο να κλωτσάνε κονσέρβες, το κάνουν καλύτερα από ό,τι ο Μέσι κλωτσάει τη μπάλα», λέει.
«Αυτό που χρειαζόμαστε»
Κάποιοι Αργεντινοί είναι πιο αισιόδοξοι. «Το Παγκόσμιο Κύπελλο μας δίνει ελπίδα και την επιθυμία να πιστέψουμε», πιστεύει ο Οσβάλντο Χασάν, ένας 62χρονος έμπορος στο Μπουένος Άιρες. «Μπορεί να είναι η ώθηση που χρειαζόμασταν για να χτίσουμε συναντίληψη και να σπρώξουμε την οικονομία προς τα εμπρός».
Η Καμίλα Γκοτέλι, 25 ετών, που εργάζεται στον τομέα του μάρκετινγκ εκτιμά ότι η «ιστορική» νίκη θα μπορούσε να τονώσει την Αργεντινή προσελκύοντας περισσότερο τουρισμό, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ανεβάζοντας το παγκόσμιο προφίλ της χώρας.
Οι νίκες στο Παγκόσμιο Κύπελλο μπορούν να δώσουν μια μικρή ώθηση στην οικονομία μιας χώρας τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με μια ακαδημαϊκή εργασία από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Surrey, συμβάλλοντας στην αύξηση των εξαγωγών.
Βραχυπρόθεσμα μπορεί, επίσης, να βοηθήσει τον αριστερό πρόεδρο Αλμπέρτο Φερνάντεζ. Η δημοτικότητά του μειώθηκε λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 και των οικονομικών δεινών, παρά τη σύναψη νέας συμφωνίας 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο φέτος.
Τον περασμένο μήνα, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s έδωσε άλλο ένα πλήγμα στην χειμαζόμενη οικονομία της χώρας, επικαλούμενος το αυξανόμενο χρέος της κεντρικής τράπεζας ως κίνδυνο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η S&P μείωσε την αξιολόγηση των ήδη προβληματικών ομολόγων σε τοπικό νόμισμα της Αργεντινής στη βαθμίδα «σκουπίδια».
Ο Γρκάχαμ Στοκ, ανώτερος αναλυτής στρατηγικής στην BlueBay Asset Management, βλέπει θετικές οικονομικές αλλαγές που δυνητικά προκαλούνται από τις εκλογές του επόμενου έτους, όπου μια αλλαγή κυβέρνησης είναι στα χαρτιά μετά την ήττα του κυβερνώντος συνασπισμού στις ενδιάμεσες εκλογές πέρυσι.
Ωστόσο, οι οικονομικές αλλαγές δεν συμβαίνουν από τη μια μέρα στην άλλη, και χρειαζεται να συμμετάσχουν όλοι, όχι μόνο η ποδοσφαιρική ομάδα, επισημαίνει με μεγάλη δόλση ρεαλισμού η Μαρία Μπελέν Περέιρα, 32 ετών, δασκάλα δημοτικού σχολείου.
«Γιορτάζουμε γιατί μας αντιπροσωπεύει ως χώρα, αλλά αυτή ήταν θυσία περίπου 30 ανθρώπων», καταλήγει. «Για να αλλάξει η οικονομία πρέπει όλοι να κάνουμε προσπάθεια».