Συνέντευξη στον Χρήστο Χαραλάμπους
Σε συνέντευξη της στο Limassol today, η Διευθύντρια της ΕΤΑΛ Μαρία Στυλιανού Μιχαηλίδου, η ψυχή της Εταιρείας όπως πολύ εύστοχα χαρακτηρίζεται, μιλά για την γκάμα δραστηριοτήτων της ΕΤΑΛ και για όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα προς όφελος της πόλης αλλά και της επαρχίας.
Επισημαίνει επίσης ζητήματα που κατά κάποιο τρόπο λειτουργούν ανασταλτικά στο να αποδίδει ακόμα καλύτερα στους στόχους της η Εταιρεία και υποδεικνύει τακτικές και πρακτικές που χρειάζεται να υιοθετήσει η Λεμεσός ώστε να ανέβει ακόμα πιο ψηλά στον πήχη του τουριστικού χάρτη.
-Ποιους τομείς του τουρισμού καλύπτει μέσα από τις δράσεις της η ΕΤΑΛ;
Έχουμε την ευθύνη της ανάπτυξης και της προβολής. Στον τομέα τη ανάπτυξης, σε συνεργασία με τοπικές Αρχές και άλλους εμπλεκόμενους, έχουμε την ευθύνη της προσέλκυση επενδύσεων και την υποβοήθηση επενδυτών για τουριστικές αναπτύξεις και της στρατηγικής αναπτύξεων κάτω από ένα συγκεκριμένο φάσμα. Λέμε, για παράδειγμα, ότι θέλουμε ποιοτικό τουρισμό, οπότε οι αναπτύξεις μας πρέπει να αφορούν το προϊόν που επιζητεί ο ποιοτικός τουρίστας, χωρίς αυτό να σημαίνει τον πλούσιο τουρίστα αλλά τον τουρίστα που θέλει εμπειρίες, καλό φαγητό, που θέλει να περπατήσει και να ποδηλατήσει. Κατά συνέπεια, κτίζουμε σε μια στρατηγική την οποία ορίζουμε σαν περιφέρεια Λεμεσού.
Το άλλο κομμάτι αφορά την προβολή της Λεμεσού ως τουριστικού προορισμού μέσα από ένα σχέδιο δράσης και διαδικτυακά και μέσα από εκδηλώσεις που διοργανώνουμε στο εξωτερικό όπου προσκαλούμε τουριστικούς συμβούλους και ενημερώνονται για το τι προσφέρει η Λεμεσός.
Πέραν από το leisure travel, γίνονται προσπάθειες ειδικά σε θέματα συνεδριακού, γαμήλιου αλλά και επιχειρηματικού τουρισμού αφού η Λεμεσός είναι πλέον ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο. Επομένως στο τομέα τη προβολής έχουμε ένα σχέδιο δράσης που υλοπιείται στην διάρκεια του έτους και επιχορηγείται από το Υφυπουργείο Τουρισμού.
Οι ανάγκες της Λεμεσού και ο ρόλος των τοπικών Αρχών
-Η Λεμεσός ως μια πόλη με καλπάζουσα ανάπτυξη σε όλους τους τομείς, τι χρειάζεται για να ξεχωρίσει ειδικότερα στον τομέα του τουρισμού;
Θεωρώ ότι όχι μόνο για τον τουρισμό αλλά και σαν πόλη για τους δημότες της η Λεμεσός έχει ανάγκη από περιποιημένους δημόσιους χώρους. Πρέπει να βελτιωθούμε σε τομείς όπως η καθαριότητα, οι στάσεις λεωφορείων… υπάρχουν πολλά θέματα που είναι ενδεικτικά του πολιτισμού μας που πρέπει οπωσδήποτε να βελτιωθούν γιατί θα επηρεάσουν θετικά και την ζωή των δημοτών αλλά και την εικόνα των επισκεπτών της πόλης μας.
Ένα σημαντικό θέμα που αντιμετωπίζουν ειδικότερα οι ξένοι που επισκέπτονται την Λεμεσό για μια μέρα είναι το πάρκινγκ για τουριστικά λεωφορεία ή ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα. Πρέπει να δοθούν λύσεις στο θέμα των χώρων στάθμευσης εκτός του κέντρου της πόλης και του τρόπου μετάβασης του κόσμου προς το κέντρο. Πρέπει πλέον να ξαναδούμε τις υπηρεσίες που προσφέρουμε και την εικόνα που παρουσιάζουμε και να γίνουν σημαντικές βελτιώσεις
–Ποιος ήταν μέχρι τώρα ο ρόλος των τοπικών Αρχών στις προσπάθειες για ανάδειξη και εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος, και ιδιαίτερα του Δήμου Λεμεσού που ως ο κεντρικός Δήμος της επαρχίας συγκεντρώνει το βασικό ενδιαφέρον σαν τουριστικός προορισμός;
Υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην ανακοίνωση ων προγραμμάτων και την ετοιμασία των διαφημιστικών για τα μεγάλα φεστιβάλ ώστε να μπορούμε εμείς να τα προβάλουμε στο εξωτερικό. Αυτή η αργοπορία που πιστεύω ότι οφείλεται στις διαδικασίες και τις εγκρίσεις που χρειάζονται, δεν μας βοηθά στην έγκαιρη προβολή.
Η προβολή για την τουριστική χρονιά γίνεται αρχές κάθε χρόνου κι όταν περάσει ο Μάιος που είμαστε πλέον στην καλοκαιρινή σαιζόν, τότε δεν μπορεί να γίνει κάτι γιατί οι τουριστικοί πράκτορες δεν έχουν χρόνο να έρθουν σε εκδηλώσεις ή να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά σεμινάρια.
Αν δεν είμαστε έτοιμοι στις αρχές του χρόνου και για το καρναβάλι τέλος του χρόνου με τα διαφημιστικά και το πρόγραμμα για να τα παρουσιάσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους που πουλούν διακοπές στην Κύπρο, τότε δεν μπορούμε να τα προβάλουμε.
Σε ότι αφορά την Γιορτή του κρασιού είναι γνωστή σε κάποιες αγορές, σε αντίθεση με το καρναβάλι που φαίνεται ότι είναι ψηλές οι πληρότητες με τους Κύπριους κι αυτό τους ικανοποίει.
Χρειάζεται έγκαιρος προγραμματισμός εκδηλώσεων
-Ποιες πρωτοβουλίες και δράσεις θα μπορούσε και θα πρέπει να αναπτύξει ο Δήμος σε ζητήματα που αφορούν τον τουρισμό;
Υπάρχουν πολλές άλλες καθιερωμένες αθλητικές διοργανώσεις (πέραν από τον Διεθνή Μαραθώνιο που προβάλλεται από τους διοργανωτές του) όπως και πολιτιστικές διοργανώσεις που με μια διαφορετική προετοιμασία θα μπορούσε να προβάλλονται και στο εξωτερικό και να προσελκύουν πολύ κόσμο. Όλα όμως ανακοινώνονται ένα μήνα πριν και αυτό δεν βοηθά στην προβολή τους.
Για παράδειγμα τα ανοικτά στούντιο ή το street festival που έγιναν θεσμός στο κέντρο της πόλης, θα μπορούσε αμέσως μετά την διοργάνωση να είναι έτοιμο το πρόγραμμα της επόμενης χρονιάς και δεν πειράζει αν στην πορεία προκύψουν κάποιες αλλαγές. Το σημαντικό είναι να είσαι έτοιμος έγκαιρα να προβάλεις την εκδήλωση για να προσελκύσεις κόσμο και ειδικά αν το event διοργανωθεί με στρατηγική σε περίοδο χαμηλής τουριστική κίνησης.
Πιστεύω ότι τα Χριστούγεννα, λόγω και των καιρικών συνθήκων, είναι μια πολύ καλή περίοδος για να προβληθεί η Λεμεσός με την καθιέρωση κάποιων εκδηλώσεων, με δεδομένο ότι ο ξένος επισκέπτης θέλει εκδηλώσεις, αγορές και οικογενειακές δραστηριότητες, όπως συμβαίνει με τους Κύπριους που τα Χριστούγεννα πάνε στο εξωτερικό.
Καθοριστικής σημασίας ένα bus terminal
-Θεωρείτε ότι απουσιάζουν από την Λεμεσό κάποιες υποδομές που θα πρέπει να τεθούν σε προτεραιότητα;
Σίγουρα. Για παράδειγμα δεν υπάρχει ένα terminal λεωφορείων. Φύγουν τα λεωφορεία από το λιμάνι για να πάνε στο κέντρο της πόλη και δεν υπάρχει ένας χώρος να σταθμεύσουν όπου με ασφάλεια να κατεβεί ο κόσμος και να μπορεί να είναι στη σκιά ή να πάρει πληροφορίες για την πόλη.
Χρειαζόμαστε ένα bus terminal που να διαθέτει και χώρο όπου να μπορεί κάποιος να αποθηκεύει τις αποσκευές του, αν επιθυμεί, για να κάνει τις βόλτες του στην πόλη μέχρι την ώρα αναχώρησης του για το αεροδρόμιο.
Έγιναν προσπάθειες από την ΕΤΑΛ για διάφορα σημεία όπου θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας τέτοιος σταθμός αλλά θα πρέπει να ενδιαφερθούν γι’ αυτό το θέμα και οι άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς στα τουρισμού.
Προκλητική καθυστέρηση για το Αρχαιολογικό Μουσείο
Ένα σημαντικό στοιχείο του τουριστικού προϊόντος τη Λεμεσού, είναι και οι αρχαιολογικοί χώροι και κατ’ επέκταση το Μουσείο της πόλης. Σε ποιο βαθμό λειτουργούν αυτά τα στοιχεία για την κάλυψη των αναγκών και των απαιτήσεων του τουρισμού.
Έχουμε ένα Αρχαιολογικό Μουσείο για το οποίο συζητούμε ατέρμονα για το αν θα κτιστεί νέο ή αν θα αναβαθμιστεί το υφιστάμενο ώστε να είναι να λειτουργικό.
Η θέση της ΕΤΑΛ είναι, όπως έχουν παραδεχτεί και όλοι οι αρμόδιοι υπουργοί, ότι το Μουσείο επιβάλλεται να αναβαθμιστεί. Θεωρώ ότι δεν έχει τόση σημασία αν θα δημιουργηθεί νέο ή αν θα αναβαθμιστεί ο υφιστάμενος χώρος. Σημασία έχει να γίνει ένα σωστός σχεδιασμός στην βάση σύγχρονων τεχνολογιών και μεθόδων με δεδομένο ότι θέλει να βλέπει σήμερα ο επισκέπτης σε ένα μουσείο.
Είναι επίσης σημαντικό να υπάρχει η απαιτούμενη πρόσβαση στο χώρο. Επιβάλλεται επιτέλους να διατεθεί το αναγκαίο κονδύλι και χωρίς άλλη καθυστέρηση να αποκτήσει η Λεμεσός ένα λειτουργικό και ελκυστικό μουσείο.
Ώθηση στην ύπαιθρο και τον εσωτερικό τουρισμό
-Τι θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως το μεγαλύτερο επίτευγμα που έχει πετύχει η ΕΤΑΛ στα τόσα χρόνια λειτουργίας της;
Το μεγαλύτερο επίτευγμα είναι ότι συγκεντρώνει τους σημαντικούς ανθρώπους για να πάρουν σωστές αποφάσεις για τον τουρισμό της περιφέρειας μας. Έχουμε στο Συμβούλιο της Εταιρείας εκπρόσωπο του Εμπορικού κι Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, δημάρχους, τον Πρόεδρο της Ένωσης Κοινοτήτων, εκπροσώπους των Συνδέσμων των ξενοδόχων, των τουριστικών πρακτόρων, των τουριστικών επιχειρήσεων αλλά και ανθρώπους των μεγάλων επιχειρήσεων της πόλης μας.
Πέραν τούτου, ως ΕΤΑΛ έχουμε δώσει μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη του προϊόντος. Έχουμε δημιουργήσει εκατό περίπου ποδηλατικές διαδρομές στην ύπαιθρο την οποία έχουμε χωρίσει σε συστάδες για να μπορούμε να δημιουργούμε μικρά δίκτυα ανά περιοχή. Για παράδειγμα ενώνουμε τα κουμανταροχώρια, τα κρασοχώρια, τα χωριά με γαλακτοκομικά και άλλα τοπικά προϊόντα.
Σε κάθε μια από αυτές τις περιοχές, δημιουργούμε δέκα ποδηλατικές διαδρομές και διαδρομές για πεζοπορία και με αυτό τον τρόπο και με τα ηλεκτρονικά εργαλεία που παρέχουμε για να βρει ο επισκέπτης αυτά τα προϊόντα που δημιουργούμε, δίνουμε και την ευκαιρία και στις μικρές τοπικές επιχειρήσεις να δεχτούν κόσμο με ότι οικονομικό όφελος συνεπάγεται.
Από την αρχή της ύπαρξης της ΕΤΑΛ ήταν σημαντική η αλλαγή σε ότι αφορά και τον εσωτερικό τουρισμό, όπως επισημαίνει η κ. Μιχαηλίδου, υποδεικνύοντας ότι δεν υπήρχαν Κύπριοι που ήθελαν να περάσουν τις διακοπές στην Λεμεσό και γενικότερα εντός Κύπρου. «Η Λεμεσός δεν θεωρείτο τουριστικός προορισμός για τους ντόπιους, όμως μερικά χρόνια αργότερα κα μετά από πολλές προσπάθειες, έγινε η Λεμεσός σημείο αναφοράς για τους Κύπριους… για Σαββατοκύριακα, για νυχτερινή ζωή και άλλες δραστηριότητες, οπότε θεωρούμε ότι αυτό είναι ένα σημαντικό επίτευγμα της Εταιρείας μας».
Το κράτος πρέπει να επενδύσει περισσότερο
– Στις προσπάθειες και το έργο που επιτελεί η ΕΤΑΛ, υπάρχει η στήριξη του κράτους στο βαθμό που θα έπρεπε;
Σίγουρα θα μπορούσε να υπάρχει μεγαλύτερη στήριξη. Τα κονδύλι είναι πολύ περιορισμένο και από την πλευρά μας προσπαθούμε να κάνουμε το μέγιστο με τα κονδύλια που μας επιτρέπουν να αξιοποιήσουμε. Επιπλέον, προσπαθούμε με άλλες δράσεις να αυξήσουμε τους πόρους μας είτε με την συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα είτε με εισφορές από τοπικές Αρχές και άλλους φορείς είτε προσφέροντας και υπηρεσίες.
Σίγουρα όμως, ένα κράτος που βασίζεται στον βαθμό που η Κύπρος βασίζεται στον τουρισμό, θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο στις Περιφερειακές Εταιρείες.
-Ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι της ΕΤΑΛ στο εγγύς μέλλον, για την πόλη αλλά και ευρύτερα για την επαρχία Λεμεσού;
Στόχος μας είναι να επιμείνουμε στην προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού και να επεκτείνουμε την εποχικότητα μας,. Είμαστε μια ζωντανή πόλη που έχει πολύ πλούτο να μοιραστεί με τους επισκέπτες της καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου. Επομένως επιδιώκουμε να αναδείξουμε εκείνα τα στοιχεία της πόλης μας που μπορούν να προσελκύσουν κόσμος για οικογενειακές διακοπές ή για εξειδικευμένο τουρισμό.
Χρήστος Χαραλάμπους