Μπορεί να μοιάζει με απέραντη έρημο, όμως η επιφάνεια της Σελήνης φαίνεται πως κρύβει μεγάλες ποσότητες νερού που συνεχώς ανανεώνονται -ένας φυσικός πόρος που ίσως θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες των μελλοντικών σεληνιακών βάσεων.
Δείγματα από τη Σελήνη που έφερε στη Γη η ρομποτική κινεζική αποστολή Chang’e-5 περιείχαν νερό παγιδευμένο μέσα σε μικροσκοπικές γυάλινες χάντρες, πετρώματα που έλιωσαν στιγμιαία λόγω της πρόσκρουσης μετεωριτών και μετά στερεοποιήθηκαν.
Το νερό αυτό, αναφέρουν στο Nature Geoscience οι κινέζοι ερευνητές που εξέτασαν τα δείγματα, παράγεται επιτόπου λόγω της επίδρασης του ηλιακού ανέμου, ενός συνεχούς ρεύματος σωματιδίων, κυρίως πρωτονίων και ηλεκτρονίων, που πηγάζει από τον Ήλιο και απλώνεται σε όλο το Ηλιακό Σύστημα.
Τα πρωτόνια, τα οποία ουσιαστικά είναι πυρήνες ατόμων υδρογόνου, αντιδρούν με άτομα οξυγόνου στην επιφάνεια των γυάλινων χαντρών και παράγουν έτσι H2O, εξηγούν οι ερευνητές. Κατά κάποιο τρόπο οι χάντρες λειτουργούν σαν σφουγγάρι και αποθηκεύουν τα μόρια νερού.
Οι γυάλινες χάντρες, με διάμετρο από μερικές δεκάδες μικρόμετρα μέχρι ένα χιλιοστό, υπάρχουν παντού στην επιφάνεια της Σελήνης και είναι ομοιόμορφα κατανεμημένες, λένε οι ερευνητές. Δεδομένου ότι κάθε γραμμάριο ύαλου περιέχει γύρω στα 2 mg νερού, η συνολική ποσότητα νερού εκτιμάται από 300 εκατομμύρια μέχρι 270 δισεκατομμύρια τόνους.
«Μπορούμε απλά να θερμάνουμε αυτές τις γυάλινες χάντρες για να απελευθερώσουμε το νερό που περιέχουν» δήλωσε στο Reuters ο Χετζιού Χουί του Πανεπιστημίου της Ναντζίνγκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Οι 32 χάντρες που εξετάζει η μελέτη απομονώθηκαν από τα 1,7 κιλά σεληνιακής σκόνης που συνέλεξε το 2020 η αποστολή Chang’e-5. Ήταν τα πρώτα σεληνιακά δείγματα που φτάνουν στη Γη μετά τα 170 γραμμάρια που έφερε η Σοβιετική Ένωση το 1976. Νωρίτερα, το διάστημα 1969-1972, οι αμερικανικές αποστολές του προγράμματος Apollo είχαν φέρει στη Γη 382 κιλά.
Η παρουσία μικρών ποσοτήτων νερού στην επιφάνεια της Σελήνης ήταν ήδη γνωστή, ωστόσο η νέα μελέτη εντοπίζει αυτή την κρυφή δεξαμενή και εξηγεί τη διαδικασία σχηματισμού του.
Σημαντικές ποσότητες νερού σε μορφή πάγου πιστεύεται επίσης ότι κρύβονται σε μονίμως σκιασμένους κρατήρες στον νότιο πόλο του φεγγαριού, τον οποίο θα εξερευνήσουν οι αποστολές του προγράμματος Artemis της NASA.
Σύμφωνα με τους συντάκτες της νέας μελέτης, η αλληλεπίδραση του ηλιακού ανέμου με τη σεληνιακή επιφάνεια ίσως είναι αρκετή για να συντηρήσει έναν κύκλο νερού στη Σελήνη.
Δεδομένου μάλιστα ότι ο ηλιακός άνεμος πνέει σε ολόκληρο το Ηλιακό Σύστημα, η ίδια διαδικασία μπορεί να παράγει νερό και σε άλλα σώματα που θεωρούνται άνυδρα, όπως για παράδειγμα ο Ερμής.