Είναι γνωστή η ευαισθησία του προπονητή και πρώην βουλευτή Ανδρέα Μουσκάλλη. Πρότυπο ανθρώπου που έχει δεθεί με το ποδόσφαιρο, παιδαγωγός, ψυχολόγος, με αρκετή εμπειρία, του οποίου ο λόγος μετρά πολύ. Σε άρθρο του ο κ. Μουσκάλλης κάνει αναφορά στις στρατηγική των προπονητών, τις δηλώσεις και την γενική συμπεριφορά τους. «Πράξεις, συμπεριφορές, ενέργειες και δηλώσεις του, γίνονται αντικείμενο ευρείας συζήτησης και ανάλυσης από τους αθλητικογράφους, ποδοσφαιριστές , παράγοντες, συναδέλφους, φιλάθλους και απλούς πολίτες. Η εμπειρία μου αναφέρει ότι ο προπονητής είναι το σημαντικότερο πρόσωπο σε ένα ποδοσφαιρικό αγώνα», αναφέρει ο κ. Μουσκάλλης.
Αναφέρει πιο συγκεκριμένα στο άρθρο του:
«Παρακολουθώ το ποδόσφαιρο για πάρα πολλά χρόνια. Υπηρέτησα σε διάφορες ποδοσφαιρικές θέσεις, ως ποδοσφαιριστής, φίλαθλος, αθλητικός παράγοντας και επαγγελματίας προπονητής σε οκτώ ποδοσφαιρικές ομάδες. Απέκτησα μια μεγάλη εμπειρία και γνώσεις για το άθλημα και τα επιμέρους μοναδικά του χαρακτηριστικά. Ψηλάφισα τα ψυχολογικά του στοιχεία και την μοναδικότητα του.
Ειλικρινά στο άρθρο μου αυτό καταγράφω με πολλή εκτίμηση, αγάπη και αλληλεγγύη τις συμπεριφορές των προπονητών ποδοσφαίρου στους διάφορους αγώνες και μετά από αυτούς , στις δηλώσεις τους. Σημειώνω τις τεχνικές, τακτικές και στρατηγικές του παιγνιδιού τους, τις αλλαγές, την διαφοροποίηση της τακτικής και της στρατηγικής τους. Το ένα μου μάτι στους ποδοσφαιρικούς αγώνες, συγκεντρώνεται στο αγωνιστικό παιγνίδι και το άλλο μου μάτι ενστικτωδώς παρακολουθώ τις συμπεριφορές των προπονητών, την γλώσσα του σώματος τους, τις αντιδράσεις τους, τις κινήσεις τους.
Ο προπονητής είναι δημόσιο πρόσωπο και μοναδικό σε μια κοινωνία, όχι μόνο για τις ποδοσφαιρικές τους επιδόσεις αλλά και για τον χαρακτήρα του. Ο προπονητής αποτελεί πρότυπο για μια κοινωνία και έτσι πρέπει να προσλαμβάνει την αποστολή του, αλλά και την μεγάλη του ευθύνη.
Πράξεις, συμπεριφορές, ενέργειες και δηλώσεις του, γίνονται αντικείμενο ευρείας συζήτησης και ανάλυσης από τους αθλητικογράφους, ποδοσφαιριστές , παράγοντες, συναδέλφους, φιλάθλους και απλούς πολίτες. Η εμπειρία μου αναφέρει ότι ο προπονητής είναι το σημαντικότερο πρόσωπο σε ένα ποδοσφαιρικό αγώνα. Δέχεται τεράστιες πιέσεις από όλους τους συμμετέχοντες σε ένα ποδοσφαιρικό παιγνίδι. Από τους ποδοσφαιριστές , τους διαιτητές, τους παράγοντες, τους φιλάθλους.
Ο προπονητής δέχεται πιέσεις και επιθέσεις και από τους φιλάθλους της αντίπαλης ομάδας αλλά και από τους φιλάθλους της δικής του ομάδας. Ο προπονητής είναι μόνος του. Μοναχικός καβαλάρης.
Βρίσκεται σε μια ποδοσφαιρική αρένα και δίδει μάχες σε όλα τα επίπεδα, για να επιβιώσει. Οι πνευματικές και ψυχολογικές πιέσεις είναι τεράστιες και το έργο του μοναδικό και επικίνδυνο. Οι πιέσεις που εξασκούνται σ’ ένα προπονητή, είναι τεράστιες και προσπαθούν να τον συνθλίψουν. Η επιτυχία από την αποτυχία χωρίζεται από μια κλωστή και ένα τεράστιο αριθμό αστάθμητων παραγόντων. Δυστυχώς δεν έγινε κατανοητή και σεβαστή η θέση, το επάγγελμα, το λειτούργημα των προπονητών ποδοσφαίρου όχι μόνο στην πατρίδα μας αλλά και στην Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο. Λείπει ο σεβασμός για τον προπονητή και το λειτούργημα του, υπάρχει άγνοια για τις πιέσεις που έχει να αντιμετωπίσει, δεν λειτουργεί το στοιχείο του σεβασμού, της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς.
Ο προπονητής κουβαλώντας τα τεράστια βάρη και πιέσεις του επαγγέλματος του, πολλές φορές εκνευρίζετε, αντιδρά, παραφέρετε, χειρονομεί και γίνεται αρνητικό πρότυπο σ’ ένα παιγνίδι. Παρακολουθήσαμε προπονητές στα κυπριακά γήπεδα με τέτοιες συμπεριφορές Προπονητές, έμπειροι, άπειροι, προπονητές διαφόρων εθνικοτήτων. Θεωρώ όπως πολλές φορές έγραψα, ότι παρ’ όλες τις προκλήσεις, τις επιθέσεις, τις αδικίες, τις άσχημες και εμετικές συμπεριφορές εναντίον τους, οφείλουν να διατηρούν την ψυχραιμία τους, την νηφαλιότητα τους, να οπλίζονται με ιώβειο υπομονή και να δυναμώνουν τον ψυχολογικό τους κόσμο. Μπορεί κάποιος προπονητής να ισχυρισθεί, ότι οι συμπεριφορές είναι τέτοιες, για τις οποίες δεν μπορεί κανένας άνθρωπος να αγνοήσει και να ανεκτεί και να μην εκνευρισθεί και να αντιδράσει. Διαφωνώ με αυτή την λογική εξήγηση. Όταν ξεκινούσα την επαγγελματική μου προπονητική καριέρα, όντας νέος, αντιδρούσα και μάλιστα έντονα σε κάθε αδικία και σε συμπεριφορές και επιθέσεις που έθιγαν την προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια μου. Πολλές φορές μερικοί αθλητικογράφοι, με προστάτευσαν, μη δημοσιοποιώντας πολλές φορές τις δυναμιστικές δηλώσεις μου και αγνοώντας τις συμπεριφορές μου στον αγωνιστικό χώρο. Θεωρώ ότι με την ανάλογη αυτοκριτική , ενδοσκόπηση, μελέτη και πείσμα , μπορεί κάποιος προπονητής, ή οποιοσδήποτε κατέχει υπεύθυνη θέση, να βελτιώσει σημαντικά τον τρόπο των αντιδράσεων του, όταν αυτός δέχεται τις ανελέητες συμπεριφορές και επιθέσεις εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου.
Το σημείωμα μου αυτό θέλω να τονίσω, ότι αναφέρεται στους προπονητές, αλλά κυρίως στους νεαρούς προπονητές ταλαντούχους, με αρετές, χωρίς μεγάλες εμπειρίες και οι οποίοι έχουν όλο το ποδοσφαιρικό – προπονητικό μέλλον μπροστά τους.
Αντιλαμβάνομαι πλήρως τον ψυχισμό τους, όταν δέχονται αντιαθλητικές συμπεριφορές και εκδηλώσεις. Γνωρίζω πολύ καλά ότι οι νέοι προπονητές δεν γνωρίζουν ακόμα, τι περιέχει ένα αγωνιστικό γήπεδο και ένα ποδοσφαιρικό παιγνίδι, γι’ αυτό τον λόγο δεν είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν τέτοιες πολύ δύσκολες και ψυχολογικές καταστάσεις.
Το γήπεδο αγαπητοί συνάδελφοι είναι αρένα. Έχει μετατραπεί από ένας ειρηνικός, όμορφος και μοναδικός χώρος, σε ένα πολεμικό, εξοντωτικό και χωρίς όρια βιαιότητας πεδίο. Έγινε ένας χώρος αφιλόξενος, επικίνδυνος και εκτόνωσης όλων των κοινωνικών και ψυχολογικών προβλημάτων της κοινωνίας.
Τα προβλήματα της κοινωνίας, τα κοινωνικά προβλήματα τεράστια ήταν και παραμένουν σύνθετα και πολύπλοκα και ομολογώ ότι διογκώνονται με γεωμετρική πρόοδο. Η δουλειά των προπονητών γίνεται ακόμα πιο σύνθετη και πιο δύσκολη. Οφείλουν όμως με τις ανάλογες ψυχικές και πνευματικές τους δυνάμεις να τα αντιμετωπίσουν με θάρρος και υπομονή. Δεν πρέπει να παρασυρθούν από την αγένεια, τις υβρισίες, τους προπηλακισμούς, αλλά να διατηρήσουν το σεβασμό , την ηρεμία και την αξιοπρέπεια τους.
Ο προπονητής ποδοσφαίρου διδάσκει μέσα από τις συμπεριφορές ενέργειες, πράξεις και δηλώσεις του, όχι μόνο τους ενήλικους φιλάθλους αλλά και τα παιδιά και τους νέους μας. Έχει να διανύσει ένα ασφαλή και μοναχικό δρόμο και μια διεργασία και διαδικασία εκπαιδευτική που οδηγεί στον σεβασμό, την ευγένεια, την σοβαρότητα, την φιλία, την αξιοπρέπεια, το ήθος και την ανθρωπιά. Είναι θεωρώ ένα σπουδαίο καθήκον και υποχρέωση των προπονητών που πρέπει να ακολουθήσουν με συνέπεια και σταθερότητα.
Το ποδόσφαιρο δεν είναι μόνον μια τεχνοκρατική διαδικασία. Είναι ένα κοινωνικό αγαθό, τεράστιας σημασίας, το οποίο όλοι οφείλουν να σέβονται και να εκτιμούν.
Για να το υπηρετήσεις σωστά, εποικοδομητικά και ολοκληρωμένα χρειάζονται όχι μόνο επαγγελματικές ποδοσφαιρικές τεχνικές, αλλά και ένα χαρακτήρα και προσωπικότητα, ολοκληρωμένη με αρετές και πλούσιο Αξιακό περιεχόμενο. Οι προπονητές όλων των κατηγοριών των ποδοσφαιρικών μας πρωταθλημάτων, Πρώτης Κατηγορίας, Δεύτερης Κατηγορίας , Τρίτης Κατηγορίας, Επίλεκτη
Κατηγορία, ΣΤΟΚ, του Αγροτικού Ποδοσφαίρου, τα Πρωταθλήματα των νέων και παίδων οφείλουν να είναι πρότυπα αξιοπρέπειας, σεβασμού, υπομονής, σοβαρότητας , αλληλεγγύης, ανθρωπιάς. Με τις συμπεριφορές και τις πράξεις τους, να λειτουργούν ως φορείς , ευγένειας, φιλίας, ηρεμίας και μεγαλοψυχίας. Να λειτουργούν ως καταλύτες , στις βίαιες συμπεριφορές, την αγένεια, τις υβρισίες και
τον φανατισμό.
Ο προπονητής οποιασδήποτε κατηγορίας αποτελεί σημαντικό και μοναδικό παράγοντα στο Ποδόσφαιρο. Οφείλει να προστατεύσει την μοναδικότητα του, μέσα από τις συμπεριφορές του, τις πράξεις, τις δηλώσεις και την προσωπικότητα, υπερηφάνεια, αξιοπρέπεια και ανθρωπιά του. Ο προπονητής μπορεί και πρέπει να μετατρέψει την αγανάκτηση, την νευρικότητα και τις αρνητικές συμπεριφορές, σε
δύναμη ψυχής, ευγένεια, ήθος, σεβασμό, αξιοπρέπεια.
Στο επόμενο άρθρο μου θα αναφερθώ και στους παράγοντες του ποδοσφαίρου και της πολιτείας οι οποίοι έχουν καθήκον και υποχρέωση να μετατρέψουν τους Αθλητικούς χώρους, από πεδίο επικίνδυνο, ανασφαλές και βίαιο, σε χώρο χαράς, ικανοποίησης, ψυχολογικής ανάτασης, ξεγνοιασιάς , φιλίας. Οφείλουν οι παράγοντες και η πολιτεία να μετατρέψουν τα αθλητικά μας γήπεδα φιλικά και μοναδικά, ειδικά πολύπλευρα σχολεία εκπαίδευσης του Εύ Αγωνίζεσθαι, της ανοχής, της ευπρέπειας, της ευγένειας, του σεβασμού, της διαφορετικότητας , της αξιοπρέπειας.
Ένας λαός ξεχωρίζει πολιτιστικά και κοινωνικά από το μέγεθος του σεβασμού του στους Αθλητικούς χώρους και τους πρωταγωνιστές τους, τους προπονητές, τους ποδοσφαιριστές τους διαιτητές, τους παράγοντες τους, τους αξιωματούχους, όλους αυτούς οι οποίοι δημιουργούν αυτό το μοναδικό και αξεπέραστο κοινωνικό και πολιτιστικό αγαθό. Το ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο δεν παράγει βία και
εξευτελισμούς. Το ποδόσφαιρο παράγει πολιτισμό, αξίες κοινωνικές και αξιακό υπόβαθρο, ικανό να δημιουργήσει ανθρώπους με ανεπτυγμένο το αίσθημα της αγάπης, συμπόνοιας, φιλίας, σεβασμού, αξιοπρέπειας, αλληλεγγύης, αυτογνωσίας, υπομονής, πειθαρχίας, μεγαλοψυχίας ανθρωπιάς».
