Tης Κατερίνας Ζορμπά – Senior Communication Consultant στη ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας
Παλαιότερη βρετανική έρευνα κατέδειξε ότι ένας άνθρωπος με αργά αντανακλαστικά και καθυστερημένες αντιδράσεις έχει αυξημένες πιθανότητες πρόωρου θανάτου. Το ίδιο, βέβαια, ισχύει για κάθε ζωντανό οργανισμό.
Τα κόμματα δεν αποτελούν εξαίρεση. Τα καλά αντανακλαστικά αποτελούν βασικό συστατικό επιβίωσης για κόμματα και πολιτικά πρόσωπα. Λειτουργούν σαν ασπίδα προστασίας απέναντι στους κινδύνους, αλλά και ως το κλειδί που ανοίγει εξόδους διαφυγής, ακριβώς τη στιγμή που πιστεύει κανείς ότι βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Το βράδυ της 5ης Φεβρουαρίου 2023 ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα μπορούσε να είχε σώσει την παρτίδα για τον ΔΗΣΥ αλλά κυρίως για τον εαυτό του. Ήταν μεν ο χαμένος του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών, ωστόσο θα μπορούσε να είχε περιορίσει αν όχι να εκμηδενίσει τις συνέπειες της προσωπικής του αποτυχίας, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή του κόμματός του στην επόμενη κυβέρνηση μέσα από τη στήριξη της υποψηφιότητας του, προερχόμενου από τα σπλάχνα του ΔΗΣΥ, Νίκου Χριστοδουλίδη. Πράττοντας το «αυτονόητο» για τον μέσο συναγερμικό ψηφοφόρο, ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα αντιμετώπιζε αποτελεσματικά την όποια κριτική και θα περιόριζε σημαντικά τις πιθανότητες αμφισβήτησής του στην προεδρία του κόμματος. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση η προσωπική πικρία επικράτησε του ενστίκτου της πολιτικής επιβίωσης. Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ και στενοί του συνεργάτες στήριξαν ανοικτά την υποψηφιότητα Μαυρογιάννη στον β΄ γύρο, με αποτέλεσμα να βρεθούν στο στρατόπεδο των ηττημένων για δεύτερη συνεχόμενη Κυριακή. Οι φωνές αμφισβήτησης ακούγονταν πλέον δυνατά και καθαρά ενόψει των εσωκομματικών εκλογών που ο ίδιος βιάστηκε να προκηρύξει από το βράδυ της πρώτης Κυριακής. Οι πρώτες ενδείξεις από τις έρευνες για τη μάχη των εσωκομματικών εκλογών, έχοντας πλέον αντίπαλο ή και αντιπάλους, υποχρέωσαν τον Αβέρωφ Νεοφύτου να αναδιπλωθεί και να αποσύρει την υποψηφιότητά του μπροστά στον κίνδυνο να είναι για τρίτη φορά ο χαμένος στην κάλπη.
Πολλοί θέτουν το ερώτημα: Είναι πιθανή η επάνοδος του Αβέρωφ Νεοφύτου στην πρώτη γραμμή της πολιτικής σκηνής; Κανείς δεν αμφισβητεί τις ικανότητές του. Ωστόσο, όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα τα δεδομένα, ένα δυναμικό come back σύντομα θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο. Στην πολιτική –όπως και στη ζωή– δεν παρουσιάζονται καθημερινά ευκαιρίες. Το κρίσιμο στοιχείο είναι να επιδεικνύει κανείς καλά αντανακλαστικά για να αρπάζει τις ευκαιρίες, όταν αυτές προκύπτουν.
Η ευκαιρία του ΔΗΣΥ
Ενώ ο Αβέρωφ Νεοφύτου χρεώθηκε προσωπικά την ήττα στις προεδρικές εκλογές, για τον ΔΗΣΥ η συγκυρία λειτούργησε ως ευκαιρία για ριζικές αλλαγές, ανανέωση και ενίσχυση της εικόνας του.
Για άλλα κόμματα μια ήττα σε εκλογές, μετά μάλιστα από δέκα χρόνια στη διακυβέρνηση, δεν θα αντιμετωπιζόταν ως το τέλος του κόσμου. Στην περίπτωση του ΔΗΣΥ όμως κανένας δεν φάνηκε διατεθειμένος να κρύψει οτιδήποτε κάτω από το χαλί. Σαφώς συνέβαλαν και οι προσωπικές φιλοδοξίες στελεχών. Έτσι, ο ΔΗΣΥ μετέτρεψε την κρίση σε ευκαιρία, αφού η εκλογική αποτυχία δρομολόγησε δραματικές εξελίξεις, με τον εξαναγκασμό του προέδρου και του αναπληρωτή προέδρου του κόμματος σε αποχώρηση, τη διεκδίκηση της προεδρίας του κόμματος από δύο εκπροσώπους της νέας γενιάς στελεχών και τελικά την ανάδειξη της 37χρονης Αννίτας Δημητρίου στην προεδρία.
Ενώ στο αντίπαλο δέος, στο ΑΚΕΛ, ακόμα το συζητάνε για τις καταστατικές αλλαγές που θα κάνουν κάποια στιγμή αργότερα εντός του έτους με στόχο την ενίσχυση της εικόνας και τον εκσυγχρονισμό του τρόπου λειτουργίας του κόμματος, στον ΔΗΣΥ άλλαξαν πλήρως την εικόνα τους μέσα σ’ ένα μήνα από τις προεδρικές εκλογές, έστω και αν αυτό δεν έγινε στη βάση κάποιου σχεδιασμού. Η σύγκριση, κακά τα ψέματα, είναι αποκαρδιωτική για το ΑΚΕΛ. Στελέχη του οποίου ωραιοποιούσαν την κατάσταση μετεκλογικά, κάνοντας λόγο για κομματικό άθλο στις προεδρικές και προσπερνώντας τη μεγαλύτερη εικόνα, που λέει ότι είναι η τρίτη διαδοχική εκλογική αναμέτρηση για την ανάδειξη ΠτΔ που χάνει το ΑΚΕΛ. Σημειώνεται ότι ουδέποτε στην ιστορία του το ΑΚΕΛ παρέμεινε για 15 συναπτά έτη στην αντιπολίτευση.
Η ταχύτητα στην πολιτική έχει ιδιαίτερη σημασία. Στον ΔΗΣΥ έχουν ήδη προλάβει να αλλάξουν πλήρως την εικόνα τους, μια διαδικασία που θα ολοκληρωθεί τον Μάιο με την εκλογή της υπόλοιπης ηγεσίας. Στο ΑΚΕΛ μετέθεσαν τις αποφάσεις για το φθινόπωρο. Ο πήχης εκ των πραγμάτων είναι ψηλά και η ηγεσία του ΑΚΕΛ δεν έχει την πολυτέλεια να περάσει από κάτω με διακοσμητικές καταστατικές αλλαγές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αλλαγή στον ΔΗΣΥ έγινε δεκτή μάλλον με αμηχανία στην Εζεκία Παπαϊωάννου, σε βαθμό που δέχθηκαν φίλια πυρά στελέχη τα οποία έσπευσαν να μιλήσουν θετικά στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης για την ανάδειξη ενός νέου ανθρώπου, και μάλιστα γυναίκας, στην προεδρία του «αιώνιου εχθρού».
Χωρίς αμφιβολία η εικόνα της νέας προέδρου του ΔΗΣΥ Αννίτας Δημητρίου είναι πολύ ισχυρή. Πλέον όμως η Αννίτα Δημητρίου θα κριθεί επί της ουσίας. Ως εκ της θέσεώς της, ως πρόεδρος του ΔΗΣΥ, θα κληθεί να λάβει αποφάσεις δύσκολες, που θα ενοχλήσουν, αλλά και να συγκρουστεί: Με στελέχη του κόμματός της, ομάδες εργαζομένων, αλλά και κοινωνικές ομάδες. Στην ίδια εναπόκειται να δώσει διαπιστευτήρια ικανής ηγεσίας και να αποδείξει ότι τίποτα δεν έγινε τυχαία και ότι η Προεδρία της Βουλής ήταν μόνο η αρχή.