Προκαταρκτική μελέτη για τη δημιουργία ενός δικοινοτικού πάρκου ηλιακής ενέργειας ισχύος 30 έως 50 μεγκαβάτ, θα ετοιμάσει εντός του τρέχοντος έτους ευρωπαϊκή εταιρεία, ανέφερε ο Γενικός Διευθυντής Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μάριο Ναβα σε διάσκεψη που διοργάνωσε ο Ευρωβουλευτής Νιαζί Κιζίλγιουρεκ στα κατεχόμενα, με θέμα «ΕΕ, Τουρκοκύπριοι και μέλλον».
Σε χαιρετισμούς τους στην ίδια εκδήλωση ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου και ο πρώην ηγέτης των Τ/κ, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ μίλησαν για το Κυπριακό, τις προοπτικές λύσεις και επανέλαβαν τη δική τους προσήλωση σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία.
Σε τηλεοπτικό του μήνυμα στη διάσκεψη ο Μάριο Νάβα ανέφερε ότι από το 2006, η ΕΕ διέθεσε 656 εκ ευρώ στο πρόγραμμα στήριξης της τ/κ κοινότητας. «Αυτό είναι πολύ σημαντικό ποσό δεδομένου του σχετικά μικρού μεγέθους της κοινότητάς σας», είπε. Αυτή τη στιγμή, πρόσθεσε, έχουν τρεις μεγάλες προτεραιότητες, με πρώτη το εμπόριο διαμέσου της Πράσινης Γραμμής, το οποίο θέλουν ν’ αυξήσουν, όπως είπε.
Πέρυσι, η αξία του εν λόγω εμπορίου, συνέχισε, ήταν 15 εκ ευρώ, «το καλύτερο αποτέλεσμα που έχει επιτευχθεί ποτέ», διπλάσιο ποσό απ’ ό,τι πριν από δύο χρόνια. «Το εμπόριο πράσινης γραμμής φέρνει κοντά τους ανθρώπους και χτίζει εμπιστοσύνη. Παρουσιάζει επίσης μια οικονομική ευκαιρία για τους Τ/κ παραγωγούς και τους Ε/κ πελάτες. Ας το αξιοποιήσουμε λοιπόν στο έπακρο», σημείωσε.
Ο κ. Νάβα είπε ότι ενθαρρύνουν τη συνεργασία μεταξύ των δύο εμπορικών επιμελητηρίων και θα δημιουργήσουν ένα one stop shop, όπου οι ενδιαφερόμενοι και από τις δύο κοινότητες θα μπορούν να βρουν εμπορικούς εταίρους και να μάθουν όλα όσα χρειάζεται να ξέρουν για το εμπόριο διαμέσου της Πράσινης Γραμμής.
Δεύτερη προτεραιότητα, είπε, είναι η εφαρμογή του πλαισίου ΠΟΠ για το χαλλούμι, το οποίο ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2021. Γι’ αυτό, συνέχισε, έχουν διαθέσει 40 εκ ευρώ, ώστε οι Τ/κ παραγωγοί να επωφεληθούν πλήρως από την καταχώριση ΠΟΠ και να μπορούν να πωλούν το χαλούμι τους σε ολόκληρη την ΕΕ.
Τρίτον, ανέφερε ο κ. Νάβα, εργάζονται για τη δημιουργία ενός δικοινοτικού σταθμού ηλιακής ενέργειας ισχύος 30 έως 50 μεγκαβάτ. «Φέτος μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή εταιρεία θα διεξαγάγει μια προκαταρκτική μελέτη, που θα εξετάσει πιθανές τοποθεσίες, τεχνολογίες και το κόστος τους, τεχνικές απαιτήσεις και όλα όσα είναι απαραίτητα για τη δημιουργία ενός σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μετά από αυτό, οι δύο κοινότητες θα πρέπει να αποφασίσουν από κοινού για τις ακριβείς παραμέτρους του σταθμού. Αυτό το έργο θα είναι πιλοτικό και θα ακολουθηθεί από άλλο έργο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η Επιτροπή έχει πλήρη επίγνωση της ανάγκης μιας πράσινης μετάβασης στην τ/κ κοινότητα και είναι πρόθυμη να την υποστηρίξει», ανέφερε περαιτέρω.
Ο Μάριο Νάβα είπε ότι εργάζονται και σε άλλα ζητήματα όπως να μπορούν οι Τ/κ ν’ ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς στην ε/κ κοινότητα για να διευκολύνονται οι «ενδοκοινοτικές πληρωμές για το εμπόριο ή για τους Τ/κ που εργάζονται στην ε/κ κοινότητα». Όπως είπε, πιστεύουμε ότι αυτές οι προσπάθειες βοηθούν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και ελπίζουμε έτσι να ανοίξει ο δρόμος για την επανέναρξη των συνομιλιών επανένωσης το συντομότερο δυνατό».
Χαιρετισμός ΓΓ ΑΚΕΛ
Η πρόταση του ΑΚΕΛ για κίνητρα σε Τουρκία και τ/κ κοινότητα που κατέθεσε πριν από τρία χρόνια και επανακατάθεσε στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, παραμένει επίκαιρη, ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος Στέφανος Στεφάνου, λέγοντας πως θέση του κόμματός του, όπως και του ΓΓ του ΟΗΕ στις εκθέσεις του μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά είναι η επανέναρξη και συνέχιση της διαπραγματευτικής διαδικασίας από το σημείο που είχε μείνει με τις συγκλίσεις και το Πλαίσιο Γκουτέρες.
Στον χαιρετισμό του ο ΓΓ του ΑΚΕΛ αναφέρθηκε στο «εύλογο και βασανιστικό ερώτημα: είναι εφικτό να προσδοκούμε ότι η Τουρκία, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα στις επικείμενες εκλογές, μπορεί να επιστρέψει στις ράγες του Κραν Μοντανά; Κανείς δεν μπορεί να το απαντήσει με βεβαιότητα. Υπάρχει όμως η ισχυρή πεποίθηση από πλευράς του ΑΚΕΛ ότι για να έχουμε ελπίδα να συμβεί αυτό, θα πρέπει η ελληνοκυπριακή πλευρά να δώσει κίνητρα τόσο στην τουρκοκυπριακή κοινότητα όσο και στην Τουρκία».
Η σχετική πρόταση του ΑΚΕΛ, συνέχισε, καθίσταται ακόμη πιο επίκαιρη δεδομένου του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης. «Ακριβώς επειδή στην Τουρκία προτείνουμε κίνητρα που έχουν σχέση με την ενέργεια, η οποία δεν την αφήνει ασυγκίνητη, αφού θέλει να αποκτήσει ρόλο στην περιοχή. Στη δε τουρκοκυπριακή κοινότητα προτείνουμε συμμετοχή στους ενεργειακούς σχεδιασμούς αμέσως με την επίτευξη της στρατηγικής συμφωνίας, η οποία ασφαλώς θα πρέπει να σέβεται την πολιτική ισότητα και ειδικότερα τις πτυχές της εκ περιτροπής προεδρίας και της θετικής τουρκοκυπριακής ψήφου για λήψη αποφάσεων στο Υπουργικό Συμβούλιο της μελλοντικής ομοσπονδιακής Δημοκρατίας».
Ο Στέφανος Στεφάνου αναφέρθηκε στις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ, όπου «κατέστη δυνατό να εμπεδωθεί μιας κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία, η οποία απέδειξε ότι μπορούμε να εργαστούμε μαζί προς το κοινό συμφέρον και των δύο κοινοτήτων. Μας ένωνε ο κοινός στόχος για λύση και επανένωση, γεγονός που διευκόλυνε την επίτευξη σημαντικών συγκλίσεων ακόμη και σε θέματα που εκ πρώτης όψεως φάνταζαν αγεφύρωτα». Χρειάστηκε, είπε, πολύ κόπος και μεγάλη προσπάθεια για να καταλήξουμε σε συγκλίσεις που σέβονταν τις λεπτές ισορροπίες και τις καλώς νοούμενες ανησυχίες και των δύο πλευρών. «Κι αυτό δεν είναι θεωρητικό», πρόσθεσε.
Ως παράδειγμα ανέφερε τις συγκλίσεις αναφορικά με τον τρόπο ίδρυσης της ομοσπονδίας (συνέχεια VS διαδοχή κράτους), τη διαφύλαξη της διζωνικότητας με ταυτόχρονο σεβασμό των τριών βασικών ελευθεριών, τη διασταυρούμενη ψήφο για πρώτη φορά στην ιστορία μας με ταυτόχρονη διαφύλαξη της επιρροής της κάθε κοινότητας στην εκλογή της εκτελεστικής εξουσίας μέσω της στάθμισης, τη ροή Ελλήνων και Τούρκων πολιτών, που καθησύχαζε τις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων αναφορικά με τη δημογραφική δομή, κ.α. Δύο ακανθώδη ζητήματα, σημείωσε, που παρέμεναν σε εκκρεμότητα λόγω της διαχρονικής θέσης της τουρκοκυπριακής πλευράς ότι έπρεπε να επιλυθούν σε ένα τελικό στάδιο, τα κεφάλαια της ασφάλειας και του εδαφικού, ουσιαστικά επιλύθηκαν και αυτά στο Κραν Μοντανά. «Ας αναλογιστεί ο καθένας τι θα συμβεί αν όλα αυτά χαθούν και επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις από μηδενικό σημείο. Είτε με τη θέση του Τατάρ για δύο κράτη είτε με τη θέση κάποιων Ελληνοκυπρίων που δεν αποδέχονται την πολιτική ισότητα».
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ αναφέρθηκε επίσης στη διμερή ομάδα εργασίας με το ΡΤΚ για θέματα που απασχολούν τις δύο κοινότητες. «Η αξιολόγηση των τρεχουσών εξελίξεων, η παραγωγή προτάσεων και οι κοινές δράσεις με την εμπλοκή σημαντικού αριθμού στελεχών των δύο κομμάτων αποτελούν το επίκεντρο αυτής της πρωτοβουλίας», είπε. Φιλοδοξούν, ανέφερε, αυτή η πρωτοβουλία να καταστεί παράδειγμα δικοινοτικής συνεργασίας όχι μόνο στην πορεία προς τη συνολική επίλυση του Κυπριακού αλλά και για την ίδια την εφαρμογή της λύσης στο μέλλον, σημειώνοντας ότι είναι η πρώτη φορά που αναλαμβάνεται μια τέτοια πρωτοβουλία.
