γράφει η Άννα Radic*
Κάπου στην πορεία το accountability με το cancel culture μπέρδεψαν τα μπούτια τους. Υπάρχει ένα ευρύ χάσμα ανάμεσα στις δύο έννοιες το οποίο καλό και φρόνιμο θα ήταν αν κάναμε τον κόπο να το κατανοήσουμε. Ετυμολογικά το cancel culture ορίζεται ως τρόπος έκφρασης αποδοκιμασίας και άσκησης κοινωνικής πίεσης. Η τοξικότητα του έχει αλλοιώσει την βαρύτητα της υπευθυνότητας των πράξεων μας στο σημείο αδράνειας και επιλεκτικής άγνοιας, δεν έχει ως κύριο κίνητρο την κοινωνική δικαιοσύνη.
Το ηθικό δίλημμα είναι πως να υποδείξεις σε κάποιον το λάθος του κάνοντας τον να κατανοήσει γιατί αλλάζοντας την προβληματική του συμπεριφορά. Σίγουρα δεν είναι πάντοτε εφικτό. Για πολλούς, αυτή η διαδικασία της δημόσιας έκκλησης για λογοδοσία και του μποϊκοτάζ, δεν φαίνεται να αποδίδει, παρόλο που έχει εξελιχθεί σε ένα σημαντικό εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η Dr. Jill McCorkel, καθηγήτρια κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Villanova, δήλωσε στο New York Post ότι οι ρίζες του cancel culture ήταν παρούσες καθ’ όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας. Οι κοινωνίες τιμωρούσαν τους ανθρώπους για συμπεριφορές εκτός των αντιληπτών κοινωνικών κανόνων για αιώνες και όπως είπε η ίδια, αυτή είναι απλώς άλλη μια παραλλαγή.
Μια σύγχρονη εξέλιξη ενός πολύ πιο τολμηρού συνόλου κοινωνικών διεργασιών που μπορούμε να δούμε με τη μορφή της εξορίας.
Η καθοδική πορεία της γνωστής και προηγουμένως πολυαγαπημένης συγγραφέα των βιβλίων του Χάρι Πότερ, J.K.Rowling αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα. Από τότε που άρχισε να εκφράζει τρανσφοβικές πεποιθήσεις μέσω twitter, καθιστώντας την ένα από τα πιο εμφανώς “ακυρωμένα” άτομα στο επίκεντρο της συζήτησης, αντιμετώπισε έντονη κριτική από τους ίδιους τους θαυμαστές της.
Επέστρεψε το βραβείο Ripple of Hope που της απένειμε το 2020 ο οργανισμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων Robert F. Kennedy (RFKHR), αφού ο πρόεδρός του, η κόρη του Kennedy, επέκρινε τη γνώμη της συγγραφέως για τα τρανσέξουαλ άτομα. Αλλά πέρα από αυτό, δεν έχουν συμβεί και πολλά πράγματα στη συγγραφέα.
Η συζήτηση γύρω από το cancel culture δεν αφορά μόνο το αν τα δημόσια πρόσωπα θα πρέπει να χάνουν την ιδιότητά τους και τα προς το ζην. Tο πρόβλημα βρίσκεται στη θέσπιση νέων ηθικών και κοινωνικών κανόνων και την εξεύρεση τρόπου συλλογικής αντίδρασης όταν αυτοί οι κανόνες παραβιάζονται.
Μήπως ήρθε η ώρα για το #CancelCultureIsOverParty;