Πριν από λίγες μέρες, φωτιά που ξέσπασε (για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο) από σωρούς σκουπιδιών σε εγκαταλειμμένη κατοικία στην οδό Σπάρτης, η οποία όπως προέκυψε μέσα από τις έρευνες της Αστυνομίας, είχε γίνει καταφύγιο αστέγων, απείλησε ολόκληρη περιοχή στο κέντρο της πόλης.
Λίγους μήνες προηγουμένως, ένας άνθρωπος βρέθηκε νεκρός σε άλλο εγκαταλειμμένο κτήριο στην περιοχή της Πλατείας Ηρώων. Και παλαιότερα είχαμε ανάλογα θλιβερά περιστατικά και βέβαια καταρρεύσεις τμημάτων από παλιά κτήρια.
Όλα αυτά τα περιστατικά, πέραν από την τραγικότητα τους, φέρνουν συνεχώς στο προσκήνιο το πολύ σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το κέντρο της Λεμεσού από την ύπαρξη δεκάδων παλιών κτηρίων πολλά από τα οποία είναι και ετοιμόρροπα και βέβαια έχουν μετατραπεί σε εστίες κινδύνου για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Η Λεμεσός αποτελεί αναμφίβολα μια πόλη που βρίσκεται σε συνεχή τροχιά ανάπτυξης, που προσελκύει μεγάλο μέρος του τουρισμού και καταγράφει καθημερινά μια πλούσια κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα. Και βέβαια οι τοπικές Αρχές δεν χάνουν την ευκαιρία να προβάλλουν αυτά τα πλεονεκτήματα της.
Ωστόσο αυτό από μόνο του κάθε άλλο παρά ικανοποιεί τον ίδιο τον κόσμο της Λεμεσού αφού αυτά τα «συν» δεν αφορούν και το κέντρο της πόλης το οποίο, κατά γενική εκτίμηση, όχι μόνο δεν έχει τη ζωντάνια που χαρακτηρίζει άλλες πόλεις οι οποίες συγκεντρώνουν στον πυρήνα τους μεγάλο μέρος της επαγγελματικής και κοινωνικής δραστηριότητας, αλλά αποπνέει και μια αντιαισθητικά εικόνα από τα εγκαταλειμμένα κτήρια που παραταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, δημιουργούν, ιδιαίτερα τα βράδια, ένα τρομακτικό σκηνικό.
Περπατώντας στους δρόμους που συγκεντρώνουν τα περισσότερα από αυτά τα κτήρια και ιδιαίτερα στην περιοχή που περικλείεται από τις οδούς Ανεξαρτησίας-Αγίου Ανδρέου-Καποδιστρίου-Γλάδστωνος αλλά και δυτικότερα στη περιοχή της πρώην τουρκοκυπριακής συνοικίας, διαπιστώνει ότι τα περισσότερα από αυτά τα παλιά εγκαταλειμμένα κτήρια, εκτός από την επικινδυνότητα τους, αφέθηκαν να μετατραπούν σε σκουπιδότοπους, καταφύγια τρωκτικών και ερπετών, αδέσποτων γάτων. Η μόνη ανθρώπινη παρουσία που γίνεται αντιληπτή μέσα από τα σπασμένα πορτοπαράθυρα και τους μισογκρεμισμένους τοίχους, αφορά κυρίως αλλοδαπούς που δεν έχουν που αλλού την κεφαλή κλείναι.
Αυτή, δυστυχώς, είναι η εικόνα που παρουσιάζει το κέντρο της πόλης χωρίς όμως ο Δήμος ή άλλη αρμόδια Αρχή να δείχνουν να ενδιαφέρονται για την ανατροπή της. Και είναι να αναρωτιέται κανείς τι περιμένουν για να δράσουν… μήπως τον επόμενο νεκρό άστεγο, την επόμενη πυρκαγιά που θα πάρει μαζί της ολόκληρο τετράγωνο ή όταν θα αρχίσουν κάποια από αυτά τα κτήρια, μετά από ένα ενδεχόμενο σεισμό ή άλλη αιτία, να καταρρέουν καταπλακώνοντας διερχόμενα αυτοκίνητα ή και πεζούς.
Και βέβαια το ερώτημα που τίθεται, είναι τι θα μπορούσε και τι έχει υποχρέωση να κάνει η Τοπική ή όποια άλλη αρμόδια Αρχή, για να αντιμετωπιστεί αυτός ο εφιάλτης των εγκαταλειμμένων και επικίνδυνων κτηρίων.
Κίνητρα και αντικίνητρα
Ξεκάθαρη είναι η εκτίμηση που εξέφρασε στο LimassolToday, ο αρχιτέκτονας και πρώην Πρόεδρος της Επιτροπής Ανάπτυξης και Τουρισμού στο Δήμο Λεμεσού, Γιάννης Αρμεύτης οποίος διαχρονικά επιδεικνύει έντονο και ουσιαστικό ενδιαφέρον, τόσο για το πρόβλημα των εγκαταλειμμένων κτηρίων όσο και γενικότερα για την ασφαλή και αισθητική εικόνα του κέντρου της πόλης.
«Θα πρέπει να γίνει καταγραφή αυτών των υποστατικών και να δοθούν κάποια κίνητρα ή αντικίνητρα», αναφέρει, επισημαίνοντας για παράδειγμα ότι «θα μπορούσε να επιβάλλεται πιο ψηλή φορολογία για τα εγκαταλειμμένα κτήρια και για εκείνους που επενδύουν στο κέντρο να υπάρχει κάποιο σύστημα διευκολύνσεων, από την Πολεοδομία», τονίζοντας ότι δεν γίνεται να καθυστερεί τόσο πολύ και αδικαιολόγητα η δημοτική μηχανή στην έκδοση πολεοδομικών αδειών.
«Υπάρχει μια Επιτροπή Αισθητικού Ελέγχου που θεωρώ ότι ασχολείται με όχι και τόσο σημαντικά ζητήματα» λέει ο κ. Αρμεύτης και παραπέμπει στο γεγονός ότι ο Δήμος επιτρέπει σε κάποιες αναπτύξεις που χαλούν την αστική εικόνα και την τοποθέτηση πινακίδων ασχήμιας.
Για να ομορφύνει μια περιοχή, όπως υποδεικνύει, «δεν είναι απαραίτητο να δαπανηθούν εκατομμύρια για έργα ανάπλασης» αλλά «μπορούμε με απλούς τρόπους να βελτιώσουμε την εικόνα της πόλης μας ξεκινώντας από τις πινακίδες, τις παρανομίες σε υποστατικά, την επιδιόρθωση ετοιμόρροπων κτηρίων και όχι το γκρέμισμα τους για τη δημιουργία χώρων στάθμευσης», τονίζοντας ότι «αν δεν γίνουν κάποιες κινήσεις, με μαθηματική ακρίβεια το κέντρο της πόλης θα ερημώσει και θα υπάρχουν μόνο μπαράκια και πάρκινγκ».
Αυξημένος κίνδυνος σε ένα ενδεχόμενο σεισμό
Επαναφέροντας το πρόβλημα με τις παλιές οικοδομές (που υπάρχει γενικότερα στην Κύπρο), με αφορμή και τον φονικό σεισμό στη Σάμο και τη Σμύρνη, το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου, εστιάζοντας στις παλιές οικοδομές, ειδικά αυτές που σχεδιάστηκαν πριν την εφαρμογή του αντισεισμικού κανονισμού λόγω της μεγάλης ηλικίας τους και του γεγονότος ότι δεν υπάρχει κουλτούρα συντήρησης των οικοδομών στη χώρα μας, υποδεικνύει την αναγκαιότητα νομοθετικής ρύθμισης της τακτικής επιθεώρηση των κτιρίων και της έκδοσης σχετικού πιστοποιητικού επιθεώρησης το οποίο, όπως επισημαίνει το ΕΤΕΚ, αποτελεί το καλύτερο προληπτικό μέτρο αποφυγής παρόμοιων καταστροφικών συνεπειών.
Εξάλλου, ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου, εκφράζοντας έντονη ανησυχία όσον αφορά τις παλιές οικοδομές στη χώρα μας, αναφέρει ότι η μεγάλη ηλικία αυτών των κτηρίων και η μη επαρκής συντήρηση τους, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός από αυτά έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί πριν την εφαρμογή του Κυπριακού Αντισεισμικού Κανονισμού το 1994, αυξάνει σημαντικά την επικινδυνότητά τους στο ενδεχόμενο σεισμικής δραστηριότητας κι ως εκ τούτου «επιβάλλεται άμεσα η νομοθετική ρύθμιση της Τακτικής Επιθεώρησης Κτιρίων και έκδοσης σχετικού Πιστοποιητικού Επιθεώρησης το οποίο θα αποτελέσει το καλύτερο μέτρο πρόληψης για αποφυγή καταστροφικών συμβάντων».
Χρήστος Χαραλάμπους
