Έντονες αντιδράσεις προκαλεί το νομοσχέδιο για στόχευση του μέτρου επιβολής μειωμένου ΦΠΑ 5% στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, καθώς παράγοντες του κατασκευαστικού τομέα προειδοποιούν ότι η αλλαγή της νομοθεσίας τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, θα πλήξει καίρια τον κλάδο.
Το νομοσχέδιο αφορά στην τροποποίηση του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000 μέχρι 2021 και προβλέπει την επιβολή μειωμένου ΦΠΑ, 5% στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, που θα καλύπτει τα πρώτα 140 τ.μ. της κατοικίας, αντί τα πρώτα 200 τ.μ. κύριας και μόνιμης κατοικία, όπως ισχύει σήμερα.
Με το νομοσχέδιο οι κυπριακές αρχές επιχειρούν να καλύψουν κενά της νομοθεσίας, τα οποία επέτρεψαν την εφαρμογή του μειωμένου ΦΠΑ με τρόπο που δεν συνάδει με τον κοινωνικό σκοπό που επιδιώκει η ΕΕ, αλλά και να αποφύγουν την επιβολή ευρωπαϊκού προστίμου.
Υπενθυμίζεται ότι ο μειωμένος ΦΠΑ εφαρμόστηκε και στις περιπτώσεις αγοράς ακινήτου από εκατομμυριούχους επενδυτές, στο πλαίσιο του προγράμματος «χρυσών διαβατηρίων». Το θέμα είχε επισημάνει ο γενικός ελεγκτής σε παλαιότερη συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, προειδοποιώντας για το ενδεχόμενο η ΕΕ να ζητήσει την καταβολή ποσών που δεν εισπράχθηκαν από τους επενδυτές.
Το νομοσχέδιο, τέθηκε ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, ενώ προβληματισμοί σε σχέση με το περιεχόμενο του έχουν ήδη αρχίσει να διατυπώνονται ανάμεσα στους βουλευτές.
Υπερβολικές οι αντιδράσεις
Ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή, μιλώντας στην StockWatch, χαρακτήρισε υπερβολικές τις αντιδράσεις των εκπροσώπων του κατασκευαστικού τομέα.
Απαντώντας σε όσους κάνουν λόγο για ανάγκη διαβούλευσης σε σχέση με το νομοσχέδιο, σημειώνει ότι δεν τίθεται θέμα διαβούλευσης, καθώς το νομοσχέδιο αποτελεί απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε επιστολή που απέστειλε στην Κύπρο στις 9/6/2021 μετά την κατάργηση του προγράμματος των χρυσών διαβατηρίων. Στην επιστολή, όπως ανέφερε, περιλαμβάνεται προειδοποίηση ότι εάν δεν τηρηθούν οι υποδείξεις, τότε η Κύπρος θα οδηγηθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το οποίο θα της επιβάλλει πρόστιμο μερικών εκατομμυρίων.
Συνεπώς, σημείωσε, το νομοσχέδιο είναι εναρμονιστικό και θα πρέπει να εγκριθεί το συντομότερο δυνατόν.
Ο κ. Παντελή, υπέδειξε σε σχέση με την προτεινόμενη αλλαγή, ότι «στο σύνολό της η επιβάρυνση θα είναι αμελητέα για τον αγοραστή διότι θα πληρώσει μόνο για το 1/5 της κατοικίας ΦΠΑ 14%. Δηλαδή εάν ένα σπίτι είναι 200 τ.μ., στα πρώτα 140 τ.μ. θα πληρώσει 5% ΦΠΑ και στα υπόλοιπα 60 τ.μ. 14%».
Θα πληγεί η μεσαία τάξη
Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντή υποστήριξε ότι «το κράτος με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο σπρώχνει τα νεαρά ζευγάρια να αγοράσουν διαμέρισμα το οποίο θα είναι κάτω από 140 τ.μ., ενώ η απόκτηση ιδιωτικής κατοικίας για τα νεαρά ζευγάρια θα παραμείνει όνειρο απατηλό».
Αντίθετα, ανέφερε ο κ. Κωνσταντή, μπορεί να επωφεληθεί από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ένας ρώσος εκατομμυριούχος ο οποίος θα αγοράσει ένα πολυτελές διαμέρισμα €3 εκατ. κοντά στη θάλασσα, 139 τ.μ. και να πληρώσει μόνο 5% ΦΠΑ, ενώ ένας πολύτεκνός που θέλει ένα σπίτι 201 τ.μ. να πληρώσει αυξημένο ΦΠΑ.
Ο κ. Κωνσταντή, σημείωσε ότι το ΕΤΕΚ, απέστειλε επιστολή προς τον υπουργό Οικονομικών, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι είναι πολύ κακή η χρονική συγκυρία και ιδιαίτερα ζημιογόνα η προώθηση της τροποποίησης.
Θα ευνοηθούν οι ξένοι επενδυτές
«Η κυβέρνηση σε αυτή τη δύσκολη εποχή που το κατασκευαστικό κόστος έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 20% λόγω της εκτόξευσης των πρώτων υλών, δίνει ακόμη ένα κτύπημα στον κατασκευαστικό κλάδο», δήλωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.), Στέλιος Γαβριήλ.
«Εμείς ως ομοσπονδία συζητήσαμε το θέμα αυτό με τον αρμόδιο υπουργό το Νοέμβριο 2021 και ζητήσαμε να δοθεί εξαίρεση από την καταβολή του ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία μέχρι 250 τ.μ. μέχρι τέλος του 2022, όπως έγινε και στην Ελλάδα ως αντισταθμιστικό μέτρο των ραγδαίων αυξήσεων των πρώτων υλών, αλλά και για να καταστεί η Κύπρος ανταγωνιστική έναντι γειτονικών χωρών στην πώληση ακινήτων προς ξένους επενδυτές», ανέφερε, υποστηρίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο, «θα βοηθηθεί και η εγχώρια αγορά και όσα νεαρά ζευγάρια ή άλλοι επιθυμούν να αγοράσουν ή να κτίσουν ένα μικρό καινούργιο σπίτι».
Σε σχέση με το νομοσχέδιο, υποστήριξε ότι «η κυβέρνηση θα δώσει ακόμη ένα κτύπημα στους πολίτες με χαμηλά ή μεσαία εισοδήματα, αενώ θα ευνοήσει τους ξένους επενδυτές που επιθυμούν να αγοράσουν ένα διαμέρισμα €2 ή €3 εκατ. πάνω στη θάλασσα μέχρι 140 τ.μ.».
«Καταστροφικό» για νεαρά ζευγάρια
Καταστροφικό για τη μεσαία τάξη που επιθυμεί να αγοράσει ένα μικρό σπίτι, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο και ο CEO του ομίλου εταιρειών Cyfield, και σύμβουλος του Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών Γιώργος Χρυσοχός.
Ο κ. Χρυσοχός, σε δηλώσεις είπε ότι με το νομοσχεδίο τα νεαρά ζευγάρια θα στραφούν προς την αγορά διαμερισμάτων.
Επεσήμανε ότι «τα καινούργια σπίτια που κτίζονται τα τελευταία χρόνια είναι γύρω στα 200 τ.μ. και απευθύνονται στους πολίτες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, γι’ αυτό η συγκεκριμένη ρύθμιση θα είναι απαγορευτική για την αγορά μιας μικρής κατοικίας από τη μεσαία τάξη».
Πρώτες σκέψεις
Το κόστος κατασκευών, επιπρόσθετα από το κόστος ακρίβειας που ανήρθε στο 30% την τελευταία χρονιά ήδη έπληξαν όσους ξεκίνησαν να κτίζουν ή να αγοράζουν την πρώτη κατοικία τους. Το να μπει πλαφόν στο εμβαδό σπιτιών που θα δικαιούνται μειωμένο ΦΠΑ για την πρώτη κατοικία τους θα έχει σοβαρό αντίκτυπο και θα επηρεάσει αφενός τα ζευγάρια ή τους νέους που θέλουν να αγοράσουν το σπίτι τους και αφετέρου θα επηρεαστεί και ο κλάδος οικοδομών με όλα τα επαγγέλματα και τις επιχειρήσεις που το πλαισιώνουν. Το να δίδεται μια επιπλέον δυσκολία για αγορές ή οικοδόμηση σπιτιών θα οδηγήσει στο πάγωμα της αγοράς και ως εκ τούτου της οικονομίας. Επιπρόσθετα ένα τέτοιο νομοσχέδιο, δεν μπορεί να τεθεί σε άμεση ισχύ καθώς θα βρει ανθρώπους που βρίσκονται ήδη ενδιάμεσα της διαδικασίας πράξης αγοράς ή ανέγερσης, να βρίσκονται κάτω από άλλα δεδομένα από αυτά που υπολόγιζαν οικονομικά. Κριτήριο ζητούν επίσης κοινωνικοί και πολιτικοί φορείς, ώστε το εμβαδό να μην είναι ο μόνος όρος που αξιολογεί τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ αλλά να ενταχθούν κι άλλα κριτήρια όπως τα κοινωνικο-οικονομικά.
Τυχόν αλλαγή σε ΦΠΑ για 1η κατοικία θα πλήξει νεαρά ζευγάρια και οικονομία
Την έντονη ανησυχία του εκφράζει ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου (ΣΠΟΛΜΗΚ) αναφορικά με την τροποποίηση των ρυθμίσεων για μειωμένο ΦΠΑ για πρώτη κατοικία, αφού πιστεύει θα είναι πλήγμα, πρωτίστως για τα νεαρά ζευγάρια αλλά και για την οικονομία του τόπου γενικότερα.
Με επιστολή του προς τον Υπουργό Οικονομικών, Κωνσταντίνο Πετρίδη, και επικαλούμενος ενημέρωση από διάφορα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ο σύλλογος εκφράζει την έντονη ανησυχία του σχετικά με την πρόταση νομοσχεδίου που αφορά στην επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, για τα πρώτα 140 τ.μ. κατοικίας με μέγιστο εμβαδό τα 200 τ.μ., το οποίο κατατέθηκε τον Ιανουάριο ενώπιον της Βουλής.
«Αυτή τη στιγμή, ανά το παγκόσμιο, ο κατασκευαστικός τομέας έρχεται αντιμέτωπος με διάφορες προκλήσεις, ενώ η πανδημία του κορωνοϊού έχει προκαλέσει αρκετά προβλήματα ειδικότερα στο νησί μας», αναφέρει ο ΣΠΟΛΜΗΚ. Τον τελευταίο χρόνο, προσθέτει, ένα από τα κατάλοιπα του κορωνοϊού ήταν και η αύξηση του κόστους των υλικών του κατασκευαστικού τομέα, που συνεπάγεται μια οικονομική κρίση που επηρεάζει περισσότερο τα νεαρά ζευγάρια και ειδικότερα τους πολίτες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Αναφέρει ότι στην Κύπρο μέχρι σήμερα επιτρεπόταν η εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ ύψους 5% για τα πρώτα 200 τ.μ. των κατοικιών ανεξάρτητα με το συνολικό εμβαδό της κατοικίας που χρησιμοποιούνται ως κύρια και μόνιμη κατοικία από τον δικαιούχο. «Αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα να καθοριστεί ένα μέγιστο εμβαδό κατοικίας για να είναι κάποιος δικαιούχος του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, όμως αυτός σίγουρα θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο των 200 τ.μ., αφού οι ανάγκες μιας σύγχρονης οικογένειας σήμερα, είναι πολύ μεγαλύτερες,» λέει η επιστολή. Παράλληλα, θεωρούμε πολύ μικρό το εμβαδόν των 140 τ.μ. τα οποία θα φορολογούνται με τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, προσθέτει.
Ο επαγγελματικός σύλλογος καταλήγει ότι η συγκεκριμένη τροποποίηση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, θα είναι πλήγμα, πρωτίστως, για τα νεαρά ζευγάρια και το μέλλον των οικογενειών τους, αλλά και για την οικονομία του τόπου γενικότερα και καλεί τον Υπουργό Οικονομικών όπως αναθεωρήσει την πρόταση που κατατέθηκε.
Το ΑΚΕΛ διαφωνεί με τον τρόπο υπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή
Μιλώντας στον ΑΣΤΡΑ, το μέλος του Π.Γ και Επικεφαλής του Τομέα Οικονομίας Χάρης Πολυκάρπου, τόνισε ότι το ΑΚΕΛ έχει άλλη φιλοσοφία και η πρόταση του κόμματος που βρίσκεται ενώπιον της Βουλής από το 2019, προνοεί δυο βασικές αλλαγές:
Πρώτο, να τεθεί όριο στους δικαιούχους με βάση την αξία ανά τετραγωνικό της κατοικίας, για να μπει φραγμός στην επιδότηση των πολυτελών κατοικιών.
Δεύτερο, να επεκταθεί το μέτρο για να καλύψει όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν καινούργια κατοικία και επιθυμούν να επεκτείνουν υφιστάμενη.
Ο κ. Πολυκάρπου επέκρινε επίσης την κυβέρνηση ότι προσπάθησε να ξεγελάσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έκανε λόγο για ένα ακόμα μνημείο επιπολαιότητας και ερασιτεχνισμού.
Σημείωσε ότι έλεγαν ψέματα ότι εξασφάλισαν τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν αλλά δεν απάντησαν ποτέ στις καταγγελίες του Γενικού Ελεγκτή για το θέμα.
Ο κ. Πολυκάρπου είπε ότι το αποτέλεσμα ήταν να στήσουν την Κύπρο στο τοίχο, και η Ευρωπαϊκή Ένωση να μας απειλεί και πάλι με κυρώσεις.
